TUVILYSO.net: Vấn nạn Khoa Kỵ của can Canh

Để khỏi làm loãng đề tài "tam hóa liên châu" tôi xin mở đề mục này, và đăng lại phần sau đây trích từ một bài báo đăng tháng 8 năm 2005 (tức là gần hai năm trước).
======================================================
     HỎI: Trong TVHTKH1 ông nói “Canh Nhật Vũ Âm Đồng” (can Canh Thái Dương hóa Lộc, Vũ hóa Quyền, Âm hóa Khoa, Đồng hóa Kỵ) là thuyết phổ thông của tử vi Việt Nam. Điều này sai, vì đa số sách Việt ghi “Canh Nhật Vũ Đồng Âm”.
     ĐÁP: Có lẽ vì bản thân quá quen thuộc với phép an tứ Hóa cho can Canh là “Canh Nhật Vũ Âm Đồng”, nên tôi cứ tưởng đây là phép được làng tử vi Việt Nam nhất luật tuân theo. Mặc dù đã đọc qua một số sách có ghi “Canh Nhật Vũ Đồng Âm” như sách Tử Vi Chỉ Nam (Song An Đỗ Văn Lưu), Tử Vi Nghiệm Lý (Thiên Lương), Tử Vi Thực Hành (Dịch Lý Huyền Cơ) chẳng hiểu sao tôi chưa bao giờ chú ý đến sự khác biệt này. Xin nhận lỗi là mình đã viết sai dữ kiện.
     Nhưng đã sửa sai thì phải cố sửa sai cho rốt ráo, nên tôi thấy có nhu cầu viết thêm đoạn kế tiếp đây.
     Vì “Canh Nhật Vũ Âm Đồng” và “Canh Nhật Vũ Đồng Âm” dễ lẫn lộn với nhau, tôi xin phép đề nghị hiểu ngầm can Canh và hai hóa Lộc Quyền vì đã có đồng thuận, chỉ dùng hai chữ sau –vì còn tranh cãi- là Âm Đồng (Âm hóa Khoa, Đồng hóa Kỵ) và Đồng Âm (Đồng hóa Khoa, Âm hóa Kỵ) cho ngắn gọn.
     Có một số vị nói Đồng Âm là phép an truyền thống, Âm Đồng là do đời sau sửa lại. Tôi không hiểu những vị ấy dựa theo tư liệu nào, vì nói vậy là hoàn toàn ngược lại với kiến thức được lưu truyền trong giới nghiên cứu tử vi ở Đài Loan và Hồng Kông. Thí dụ, theo một quyển sách nghiên cứu công phu đáng tin cậy là “Tùng Khoa Học quan điểm khán tử vi đẩu số” (nxb Thời Báo, Đài Loan, 1995) của tiến sĩ Hứa Hưng Trí (chú 3) thì Âm Đồng là cách truyền thống dựa theo hai sách kinh điển của khoa Tử Vi là “Tử Vi Đẩu Số Toàn Thư” (gọi ngắn là “Toàn Thư”) cũng như “Tử Vi Đẩu Số Toàn Tập” (gọi ngắn là “Toàn Tập”). Cách “Đồng Âm” thì được gọi trong sách đã nêu của tiến sĩ Trí là “phép mới” (dịch sát nghĩa từ “tân pháp”).
     Thực tế là đã có một số soạn giả Đài Loan bình chú hai bộ “Toàn Thư” và “Toàn Tập” và tự ý sửa lại theo ý nghĩ của riêng mình. Cá nhân tôi có một bản “Toàn Thư” an Khoa Kỵ của can Canh theo Phủ Tướng (chú 4). Cách an này hiển nhiên là khác hẳn lẽ thường nhưng soạn giả lại không ghi chú gì cả, khiến người đọc có thể tưởng là chính thống. Từ đó mà suy thì thế nào cũng phải có một số bản ghi “Đồng Âm” và cũng cho người đọc cảm giác đó là cách an chính thống.
     Có thể vì những loại sách viết tùy tiện thế này mà một số người tưởng lầm rằng Đồng Âm là truyền thống chăng?
     HỎI: Ngoài ra, trong TVHTKH1 ông có đưa ra lý luận của ông Tạ Phồn Trị người Đài Loan để ủng hộ thuyết “Canh Nhật Vũ Âm Đồng”, thế nhưng một số người nói lý luận này tính thuyết phục không cao. Xin cho ý kiến.
     ĐÁP: Cá nhân tôi theo phái Âm Đồng. Rõ ràng hơn, đã có lúc tôi bỏ Âm Đồng (chú 5) theo Phủ Đồng (Phủ hóa Khoa, Đồng hóa Kỵ). Năm 1996, sau khi đọc sách ông Trị, thấy có tính khoa học cao, tôi lại đổi trở về Âm Đồng như cũ. Lý luận này của ông Tạ Phồn Trị tôi đã trình bày trong TVHTKH1. Hiển nhiên với cá nhân tôi nó có tính thuyết phục rất cao, vì bản thân tôi đã bị nó thuyết phục.
     Nhưng là người thực tế, tôi không hy vọng các vị khác trong làng Tử Vi cũng có cùng suy nghĩ như tôi. Ngay trong khoa học là hệ tri thức có phương pháp định giá rõ rệt mà còn cần rất nhiều thời gian để đãi lọc hoặc thẩm thấu các quan điểm mới, nói gì đến tử vi dù muốn dù không vẫn còn là một môn huyền học trong giai đoạn hiện tại.
     Điểm quan trọng nhất là trong TVHTKH1 tôi đã gắng công đặt lại lý luận của ông Trị vào cái khuôn của phương pháp khoa học. Nhờ đó việc định giá lý luận của ông Trị được dễ dàng hơn, nhất là đối với các độc giả được huấn luyện trong môi trường khoa học.
     Đó là điểm chính mà tôi muốn xiển dương, rằng đã đến lúc ta nên gắng công xây dựng cái nền khoa học cho bộ môn Tử Vi, thay vì bằng lòng với vị trí huyền học của nó. Tiêu chuẩn khoa học sẽ giúp ta đãi lọc kiến thức, giúp khoa Tử Vi đôn hóa tiến bộ liên tục thay vì xoay chuyển trong cái vòng lẩn quẩn như từ trước đến nay (chú 6).
     Là người tin vào diễn trình đôn hóa tiệm tiến của khoa học, tôi chấp nhận thuyết nào có tính khoa học cao nhất cho đến khi có thuyết mới, với khoa học tính cao hơn. Thực tế là cho đến khi bài này được viết, bản thân tôi vẫn chưa thấy một thuyết nào vừa giải thích được cách an tứ Hóa vừa có khoa học tính như thuyết của ông Trị.
     Riêng với các vị tin rằng Đồng Âm có tính thuyết phục cao hơn Âm Đồng, tôi xin đưa ra một vấn đề để quý vị suy ngẫm. Một lý do khiến thuyết Âm Đồng bị đặt câu hỏi là vì Âm là chính tinh duy nhất hóa Khoa hai lần. Xin đừng quên rằng Đồng Âm có vấn đề tương tự, vì theo cách này thì Thái Âm là chính tinh duy nhất hóa Kỵ hai lần, tức là cũng hơn các chính tinh khác một lần. Nên nếu bỏ Đồng Âm vì thấy Âm hóa Khoa hai lần không hợp lý thì cũng khó mà chấp nhận Âm Đồng được. (Cần nói thêm trước đây tôi đã dùng lý luận loại này để cho rằng Phủ Đồng là đúng. Sau khi đọc sách của ông Tạ Phồn Trị mới trở về Âm Đồng).
     HỎI: Lại có một số người nói bằng thực nghiệm họ thấy rằng Đồng Âm đúng hơn Âm Đồng; do đó Âm Đồng chắc chắn sai. Ông trả lời với họ ra sao?
     ĐÁP: Thực nghiệm vốn là tiêu chuẩn tối hậu trong mọi ngành khoa học nên nếu quả thấy rằng trong thực nghiệm Đồng Âm đúng hơn Âm Đồng thì dĩ nhiên phải chọn Đồng Âm. Nhưng tôi sẽ xin phép hỏi hai chữ “thực nghiệm” ở đây có nghĩa gì? Phải chăng là áp dụng tứ Hóa theo một cách nào đó mà mình cho là đúng và thấy trong các lá số mình đã xem qua thì Đồng Âm phù hợp với thực tế hơn Âm Đồng? Nếu thế thì xét trên tiêu chuẩn khoa học có thể có vấn đề. Thứ nhất, cách xem tứ Hóa chưa được đồng thuận, nhất là với những phát kiến gần đây ở Đài Loan và Hồng Kông, ý nghĩa cơ bản của tứ Hóa đã trở thành đề tài bàn cãi rất sôi nổi. Thứ hai, nếu đã chấp nhận rằng độ chính xác của Tử Vi có tính xác xuất thì muốn kết luận bất cứ một điều gì từ các lá số đã xem qua, đầu tiên phải chắc chắn là các lá số đó thỏa điều kiện của xác xuất thống kê mới được; nghĩa là tổng số các lá số phải đạt một con số tối thiểu nào đó, và các lá số này phải thỏa điều kiện bất định mà khoa thống kê đòi hỏi.
     Nếu có vị nào hoàn thành một cuộc khảo sát có tính khoa học như vừa trình bày và quả nhiên đưa đến kết luận là Đồng Âm đúng hơn Âm Đồng trong đa số trường hợp, tôi nghĩ cuộc khảo sát ấy sẽ là một đóng góp rất to lớn cho khoa Tử Vi. Tôi sẵn sàng thay đổi quan điểm sau khi biết rõ kết quả của những cuộc khảo sát có khoa học tính như vậy. Nhưng cho đến hiện tại, theo tôi hiểu các vị cho rằng Đồng Âm đúng hơn Âm Đồng vẫn chỉ dựa vào một số trường hợp nhỏ không thỏa điều kiện của khoa xác xuất thống kê (và dĩ nhiên dựa theo cách xem tứ Hóa của cá nhân họ), thành thử vẫn chỉ có thể kể là bằng cớ cá nhân, chưa thể kể là bằng cớ khoa học.
     Khi chưa đủ bằng cớ khoa học thì phải tạm theo cái lý của khoa học. Và theo lý của khoa học thì tôi thấy Âm Đồng có tính thuyết phục cao hơn hẳn Đồng Âm nên dĩ nhiên phải chọn Âm Đồng.

Viết thêm ngày 2 tháng 6, 2007: Cũng xin mở một dấu ngoặc ở đây là các ông Tử Vân, Liễu Vô cư sĩ của Đài Loan đều coi phép lưu tứ Hóa là tối quan trọng khi luận đại tiểu hạn, và họ chỉ chú trọng vào hai hóa Lộc Kỵ. Cho là người ta đổ đồng sống trên 60 năm thì khi tính đại hạn trên 50% sẽ gặp đại hạn Canh. Còn lưu niên thì cứ 10 năm can Canh sẽ lập lại cho TẤT CẢ MỌI LÁ SỐ. Cả hai ông này đều thành danh nhờ đoán hạn giỏi (tức là kết quả thực tế, không phải lý thuyết), và họ đều theo phép "Canh Nhật Vũ Âm Đồng".
     Tiếc là làng Tử Vi Việt không trọng lưu hóa khi xét hạn nên dữ kiện này kém tính thuyết phục, nhưng nếu chỉ xét số lượng các trường hợp phải nghiệm lý can Canh thì ai đáng tin hơn?
     Riêng ông Tử Vân thì có đặt vấn đề về hóa Khoa can Canh mà ông cho rằng có thể phải là Thiên Phủ (thay vì Thái Âm), tiếc là trong cách xem hạn của ông Khoa đóng vai trò thứ yếu nên không kiểm chứng được.

Sửa lại bởi VDTT : 03 June 2007 lúc 5:53pm

DIỄN ĐÀN NÀY ĐÃ ĐÓNG CỬA, TẤT CẢ HỘI VIÊN SINH HOẠT TẠI TUVILYSO.ORG