| Tác giả |
|
dinhvantan
Hội viên
Đă tham gia: 20 September 2003
Nơi cư ngụ: Vietnam
Hiện giờ: Offline
Bài gửi: 6262
|
| Msg 1 of 10: Đă gửi: 04 February 2006 lúc 1:44pm | Đă lưu IP
|
|
|
V́ sao năm 2006 lại là năm nhuận?
Một số bạn đọc viết thư, gọi điện đến Báo Lao Động thắc mắc: Năm 1998 nhuận, năm 2001 nhuận và năm 2004 cũng nhuận. Như vậy, quy luật là cứ 3 năm nhuận một lần. Vậy, v́ sao năm nay 2006, mới 2 năm đă nhuận?
Sau đây là câu trả lời:
Chúng tôi đă chuyển câu hỏi này đến PGS - TS Lê Thành Lân (Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam) và được trả lời như sau:
Ta thường dùng hai loại lịch. Lịch dương được dùng chính thức trong các văn bản nhà nước, trong quan hệ dân sự, trong quan hệ quốc tế (v́ các nước đều dùng lịch này)... Loại thứ hai là lịch âm - dương (gọi thế, v́: Cơ bản đây là một lịch mặt trăng, nhưng có thêm tháng nhuận để "chiếu cố" đến mặt trời), ta quen gọi tắt là lịch âm, dùng trong các lễ tiết. Cả hai loại lịch này đều có nhuận.
Ta cần phân biệt rơ: Lịch dương cứ trong 4 năm th́ có 1 năm nhuận, năm đó thêm 1 ngày. Lịch âm cứ khoảng 30 - 32 tháng có 1 tháng nhuận; năm có nhuận thêm hẳn 1 tháng; các năm nhuận không cách đều nhau.
Ở lịch dương, thông thường th́: Những năm chia hết cho 4 là nhuận, có 366 ngày; các năm khác không nhuận, có 365 ngày. Vậy nhuận chỉ 1 ngày và vào tháng 2 để nó có 29 ngày. Ngoài ra, các năm cuối thế kỷ (tất nhiên chia hết cho 4) nếu không chia hết cho 400 th́ không nhuận, chẳng hạn các năm 1700, 1800, 1900, 2100 không nhuận. Thí dụ: Lịch dương, các năm sau đây có nhuận: ...1996, 2000, 2004, 2008,...
Lịch âm - dương chú trọng vào tháng sao cho các ngày đầu tháng luôn không có trăng; có 2 loại tháng: Tháng thiếu có 29 ngày, tháng đủ có 30 ngày; thường số tháng đủ nhiều hơn số tháng thiếu một chút. Thường th́, một năm có 12 tháng, nên có 354 hay 355 ngày, ngắn hơn năm thời tiết khoảng 11 ngày. Để bù lại sự thiếu hụt đó, cứ cách khoảng 30-32 tháng, người ta phải thêm 1 tháng thứ 13, gọi là tháng nhuận theo một quy tắc chặt chẽ. Năm có tháng này gọi là năm nhuận, có độ dài 383, hay 384, hay 385 ngày.
Năm Bính Tuất này là năm âm nhuận và vào tháng bảy, tức là có 2 tháng bảy, tháng bảy thường có 30 ngày (đủ), tháng bảy sau là nhuận, có 29 ngày (thiếu).
Thí dụ: Các năm sau đây nhuận: ...Mậu Dần (1998) nhuận tháng năm; Tân Tỵ (2001) nhuận tháng tư; Giáp Thân (2004) nhuận tháng hai; Bính Tuất (2006) nhuận tháng bảy; Kỷ Sửu (2009) nhuận tháng năm...
Có thể có những năm cả hai lịch đều nhuận, như năm 2004 - Giáp Thân.
Năm Bính Tuất, lịch âm của Việt Nam và Trung Quốc khác nhau, do mặt trời "đi tới" Bắc Kinh trước Hà Nội khoảng 1 tiếng đồng hồ. Vậy nên, một ngày bắt đầu ở Trung Quốc trước Việt Nam 1 giờ. Về lịch, tuy ta và Trung Quốc chỉ lệch nhau 1 giờ, nhưng sẽ có lúc khác nhau 1 ngày, có lúc khác nhau 1 tháng, có lúc khác nhau 1 năm. V́ thế có những năm lịch hai nước khác hẳn nhau.
Năm Bính Tuất (2006) này, lịch âm của hai nước khác nhau nhiều: Lịch Việt Nam có tháng năm thiếu, tháng sáu đủ, tháng chạp thiếu và tháng giêng năm sau - tức năm Đinh Hợi (2007) - đủ. Lịch Trung Quốc có tháng năm đủ, tháng sáu thiếu, tháng chạp đủ và tháng giêng năm sau thiếu. Việc này c̣n dẫn đến 2 điều: Một là, các ngày trong cả tháng sáu của hai nước khác nhau. Hai là, ta sẽ ăn Tết Đinh Hợi (2007) trước Trung Quốc 1 ngày: Tết ta vào ngày 17.2.2007, Tết Trung Quốc vào ngày 18.2.2007.
....
Tôi xin giới thiệu một số cuốn lịch của các tác giả sau: Nguyễn Mậu Tùng, Lê Thành Lân, Nguyễn Văn Chung, Trần Tiến B́nh (cuốn này mới in, có lịch Việt Nam cả thế kỷ XXI) đă in đúng lịch Việt Nam.
Trích :
www.laodong.com.vn
Thứ bảy 04-02-2006
|
| Quay trở về đầu |
|
| |
dinhvantan
Hội viên
Đă tham gia: 20 September 2003
Nơi cư ngụ: Vietnam
Hiện giờ: Offline
Bài gửi: 6262
|
| Msg 2 of 10: Đă gửi: 04 February 2006 lúc 1:50pm | Đă lưu IP
|
|
|
Trích :
"Năm Bính Tuất này là năm âm nhuận và vào tháng bảy, tức là có 2 tháng bảy, tháng bảy thường có 30 ngày (đủ), tháng bảy sau là nhuận, có 29 ngày (thiếu)."
------------------
Câu nầy chưa đủ thơa măm câu hỏi v́ sao mới 2 năm mà đă nhuận lại và nhuận tháng 7 mà không giải thích v́ sao tháng 7 mà không là tháng khác .
Sửa lại bởi dinhvantan : 04 February 2006 lúc 1:50pm
|
| Quay trở về đầu |
|
| |
dinhvantan
Hội viên
Đă tham gia: 20 September 2003
Nơi cư ngụ: Vietnam
Hiện giờ: Offline
Bài gửi: 6262
|
| Msg 3 of 10: Đă gửi: 04 February 2006 lúc 2:03pm | Đă lưu IP
|
|
|
Trích :
"Năm Bính Tuất (2006) này, lịch âm của hai nước khác nhau nhiều: Lịch Việt Nam có tháng năm thiếu, tháng sáu đủ, tháng chạp thiếu và tháng giêng năm sau - tức năm Đinh Hợi (2007) - đủ. Lịch Trung Quốc có tháng năm đủ, tháng sáu thiếu, tháng chạp đủ và tháng giêng năm sau thiếu. Việc này c̣n dẫn đến 2 điều: Một là, các ngày trong cả tháng sáu của hai nước khác nhau. Hai là, ta sẽ ăn Tết Đinh Hợi (2007) trước Trung Quốc 1 ngày: Tết ta vào ngày 17.2.2007, Tết Trung Quốc vào ngày 18.2.2007"
Vậy th́ Quyển "Lịch Vạn Niên Dịch Học Phổ Thông" do Nhà Xuất Bản Văn Hóa Dân Tộc ấn hành năm 1997 , tôi mua ở Nhà Sách tiêu rồi v́ ngày
Mồng Một Tết năm Đinh Hợi
là ngày 18/2/2007 .
Sửa lại bởi dinhvantan : 04 February 2006 lúc 2:04pm
|
| Quay trở về đầu |
|
| |
nhatly
Hội viên
Đă tham gia: 22 October 2005
Nơi cư ngụ: United States
Hiện giờ: Offline
Bài gửi: 149
|
| Msg 4 of 10: Đă gửi: 10 February 2006 lúc 12:09am | Đă lưu IP
|
|
|
Không biết đây có phải là một phuong pháp bài trừ mê tín di đoan không..?
Nếu năm tháng ngày giớ sai thi Bói toán nói chung sẽ ra sao?
Có ai không bi ràng buột, giỏi về tính toán lịch không?
Sửa lại bởi nhatly : 10 February 2006 lúc 12:15am
__________________
Không Một Định Mệnh Nào Được Gọi Là An-Bài Mà Con Người Được Dẫn-Dắt Bởi Dỏng Nghiệp-Lực. NL
|
| Quay trở về đầu |
|
| |
phapvan
Hội viên
Đă tham gia: 01 March 2004
Nơi cư ngụ: Vietnam
Hiện giờ: Offline
Bài gửi: 597
|
| Msg 5 of 10: Đă gửi: 10 February 2006 lúc 10:19am | Đă lưu IP
|
|
|
Kính thưa quư vị,
1/ Tôi mới tra lịch: LỊCH VÀ LỊCH THỜI SINH Y HỌC VẠN NĂM trích yếu của Giáo sư-Bác sĩ Nguyễn Văn Thang, do Nhà Xuất Bản Văn Hóa-Thông Tin Hà Nội in năm 1995, th́ thấy:
Tại trang số 184 về Năm 2006 - Bính Tuất (29.1.2006 - 16.2.2007) Nhuận Tháng 7.
- Ngày 24 tháng 6 năm 2005 trùng với ngày 29 tháng 5 (tháng thiếu) năm Bính Tuất.
- Ngày 24 tháng 7 năm 2005 trùng với ngày 30 tháng 6 (tháng đủ) năm Bính Tuất.
Giống với lịch treo tường hiện nay.
2/ Tôi mới nhờ người bạn tra hộ một bộ lịch khác như sau:
Theo LỊCH VẠN NIÊN THỰC DỤNG 1890 - 2018 do tác giả Nguyễn Hoàng Điệp và Nguyễn Mạnh Linh biên soạn, NXBVH TT - 2000. (theo lịch Tầu)
Tại trang 591 có Bảng thống kê những ngày Tiết khí khác nhau giữa lịch Việt Nam và lịch Trung Quốc, Từ năm 1902 (nhâm dần) đến năm 1993 (quư dậu)
Như vậy ông cha chúng ta đă tính lịch và biết sẽ khác lịch Tầu, chắc chắn phải từ trước năm 1902, có thể xa xưa nữa.(Theo anh Thiên Sứ có vấn đề về phương pháp).
Chúc mọi người vui vẻ
PhapVan
Sửa lại bởi phapvan : 10 February 2006 lúc 10:24am
|
| Quay trở về đầu |
|
| |
|
|
dinhvantan
Hội viên
Đă tham gia: 20 September 2003
Nơi cư ngụ: Vietnam
Hiện giờ: Offline
Bài gửi: 6262
|
| Msg 6 of 10: Đă gửi: 10 February 2006 lúc 12:08pm | Đă lưu IP
|
|
|
nhatly đă viết:
Không biết đây có phải là một phuong pháp bài trừ mê tín di đoan không..?
Nếu năm tháng ngày giớ sai thi Bói toán nói chung sẽ ra sao?
Có ai không bi ràng buột, giỏi về tính toán lịch không?
|
|
|
Cách tính lịch Âm giữa kinh tuyến nầy và kinh tuyến kia có khác nhau chút (không phải v́ muốn bài trừ mê tín).
Tính ngày AL cách sao th́ tính, khi an Tử Vi có khác nhưng những ai có dùng bát tự để phối hợp th́ việc đoán đúng sẽ dễ dàng.
Tôi chỉ thắc mắc có một điều : Năm 1967 Nha Khí tượng và Thủy Văn có ra một quyển lịch chính thức cho thế kỷ 20 (đến cuối năm 2000) th́ hết lịch .
Nay sao không thấy Cơ Quan nầy công bố lịch chính thức mà lại do Ông GS/TS nầy ra lịch, Ông GS/BS (BS y khoa mà cũng làm lịch) kia ra lịch , rồi không biết quyển nào đúng quyển nào sai (Quyển Vạn Niên Dịch học Phổ Thông cũng Cơ quan in 1997 , vậy sao mà lại sai ).
Sửa lại bởi dinhvantan : 10 February 2006 lúc 1:25pm
|
| Quay trở về đầu |
|
| |
dinhvantan
Hội viên
Đă tham gia: 20 September 2003
Nơi cư ngụ: Vietnam
Hiện giờ: Offline
Bài gửi: 6262
|
| Msg 7 of 10: Đă gửi: 10 February 2006 lúc 8:45pm | Đă lưu IP
|
|
|
phapvan đă viết:
Tại trang 591 có Bảng thống kê những ngày Tiết khí khác nhau giữa lịch Việt Nam và lịch Trung Quốc, Từ năm 1902 (nhâm dần) đến năm 1993 (quư dậu)
Như vậy ông cha chúng ta đă tính lịch và biết sẽ khác lịch Tầu, chắc chắn phải từ trước năm 1902, có thể xa xưa nữa.(Theo anh Thiên Sứ có vấn đề về phương pháp).
PhapVan
|
|
|
Khi viết những gịng nầy chắc PhapVan chưa tham khảo hết các tài liệu nói về Lịch và cách tính lịch (1)
Lịch Ta và Lịch Tàu không khác ǵ nhau không phải từ năm 1902 (mà từ xa xưa nữa (2) cho đến năm 1967 (nếu kể ở ngoài Bắc) và đến tháng 4 năm 1975 (nếu kể ở trong Nam).
Ngay trong Quyển Lịch Thế Kỷ 20 mà tôi đă nói ở trên , phần giới thiệu có đưa ra hai phần rơ rệt :
1.- Phần Lịch sử 1901-1967 .
- Trong phần nầy Nhà làm lịch công nhận đă sao lại từ năm 1901 đến năm 1944, kể như lịch chính thức hồi bấy giờ .
- Từ năm 1945 đến năm 1959 theo Vạn Niên Lịch.
- Từ năm 1960 đến năm 1967 theo Nhị Bách Niên lịch biểu.
2.- Phần tính toán từ năm 1968 đến năm 2000.
..... Ngày tháng âm lịch trong thời gian nầy đều tính theo giờ chính thức của nước ta là múi giờ thứ 7 ...(3)
==================================
(1) Những tài liệu đáng tham khảo như của Hoàng Tùng Mậu thuộc Phân Viên Khoa Học VN, xuất bản năm 1984 .
(2) Tôi có một quyển Đối chiếu Âm Dương Lịch và tiết khí kể từ ngày 1/1/1784 đến mốc thời gian 30/4/1975 (không khác ǵ nhau giữa Lịch Tàu và Lịch Ta) và c̣n có thể tham khảo xa hơn từ năm 960.
(3) Chỉ có tính toán lại kể từ đây .
|
| Quay trở về đầu |
|
| |
nhatly
Hội viên
Đă tham gia: 22 October 2005
Nơi cư ngụ: United States
Hiện giờ: Offline
Bài gửi: 149
|
| Msg 8 of 10: Đă gửi: 10 February 2006 lúc 8:48pm | Đă lưu IP
|
|
|
Cám Ơn Bac PhapVan và Bác Tấn đă giải thích.
Cũng xin mượn lới bác Tấn: "Một câu hỏi chưa đươc trả lới thỏa đáng".
__________________
Không Một Định Mệnh Nào Được Gọi Là An-Bài Mà Con Người Được Dẫn-Dắt Bởi Dỏng Nghiệp-Lực. NL
|
| Quay trở về đầu |
|
| |
phapvan
Hội viên
Đă tham gia: 01 March 2004
Nơi cư ngụ: Vietnam
Hiện giờ: Offline
Bài gửi: 597
|
| Msg 9 of 10: Đă gửi: 10 February 2006 lúc 11:21pm | Đă lưu IP
|
|
|
Thưa bác dinhvantan và bạn nhatly,
Sáng nay đến nhà người bạn, mới cho em nượn cuốn LỊCH VÀ LỊCH VẠN NIÊN - ÂM DƯƠNG LỊCH ĐỐI CHIẾU 1780 - 2060 của nhà nghiên cứu LÊ QUƯ NGƯU biên soạn; NXBVH DT - 2001.
PV chép lại phần đầu (trích lược)
Theo tác giả ngay lời nói đầu th́ "Hằng năm ở nước ta khi dử dụng phần Âm lịch đều tuân theo cách tính: "Căn cứ vào sự vận chuyển của mặt trăng trên quỹ đạo xung quanh trái đất và theo giờ kinh tuyến 105 độ Đông, được nhà nước công nhận, mà tính can,chi,năm,tháng, ngày, giờ cho lịch (QĐ 121/CP ngày 8 tháng 8 năm 1967 về cải cách lịch của HĐCP)".
"Hiện nay vẫn c̣n một số người chưa nắm vững các yếu tố tính toán lịch cho rằng lịch Âm của nước ta soạn không đúng. Thực ra, cả hai loại lịch Âm hiện đang lưu hành của Trung Quốc cũng như nước ta đều đúng, bởi v́ cả hai đều tính toán dựa trên cơ sở của sự chuyển vận mặt trăng xoay quanh quả đất và qua đường kinh tuyến của mỗi nước về mặt địa lư thực tế".
"Ở nước ta hiện nay dùng hệ lịch Dương lịch theo cách tính lịch (Gregorius như các nước trên toàn thế giới). C̣n Âm lịch theo cách tính cổ Trung Quốc, tức lấy tháng mặt trăng làm gốc để tính nhưng theo chu kỳ vận chuyển qua đường kinh tuyến 105 độ Đông. Tức 7 giờ GMT (Trung Quốc ở kinh tuyến 120 độ Đông, tức 8 giờ GMT), như vậy khi ở nước ta mới 23 giờ 00 hôm nay, th́ ở Trung Quốc đă là 00g 00 của ngày hôm sau rồi. Nếu ngày hôm đó lại ngày cuối tháng hoặc cuối năm, th́ ta c̣n ở tháng này hoặc năm này, c̣n ở Trung Quốc đă là tháng sau hoặc năm sau rồi. Việc chênh lệch nhau một giờ sẽ dẫn tới có lúc khác ngày, khác tháng, khác năm. Sự chênh lệch về ngày tháng giữa lịch Âm Việt Nam và lịch Âm Trung Quốc là có cơ sở ở sự tính toán khoa học. V́ vậy trong lúc biên soạn chúng tôi có tham khảo tới "Lịch Việt Nam 1901 - 2010" của Nhà xuất bản Khoa học và Kỹ thuật, 1992 để độc giả đối chiếu tham khảo thêm. Dựa vào cách tính này với chỉ trong thời gian 43 năm (kể từ 1968 - 2010) sẽ có 34 tháng thiếu đủ khác nhau, 29 tiết khác nhau, 2tháng nhuận khác nhau (năm Giáp Tư 1984 và năm Đinh Măo 1987) với 4 ngày Tết Nguyên đán khác nhau".
"Bởi vậy ở nước ta nhiều năm ăn Tết sớm hơn 1 ngày khác với Trung Quốc như Tết năm Mậu Thân (1968), Tết năm Kỷ Dậu (1969); hoặc ăn tết sớm hơn 1 tháng như tết Ất Sửu (1985) là điều không có ǵ lạ. Do đó, trong tập này từ năm 1968 tới năm 2010 chúng tôi có ghi nhận lại sự khác nhau giữa các tháng ấy để có sự so sánh".
PV có xem qua th́ thấy tác giả dẫn chứng, so sánh, phân tích t́m nguyên nhân về lịch Việt giống và khác lịch Tầu qua nhiều triều đại từ Lư, Trần, Lê, Nguyễn và hiện nay. Và cũng là nguyên nhân khi các nhà nghiên cứu lấy lịch Tầu tra xem Lịch sử Việt về niên biểu các đời vua và các sự kiện quan trọng th́ không trùng, rồi lại cho Sử Việt chép sai, nhưng khi áp lịch Việt th́ trùng khớp.
Xin chép giới thiệu đến bác dinhvantan và các bạn quan tâm.
Chúc mọi người vui vẻ
PhapVan
|
| Quay trở về đầu |
|
| |
phapvan
Hội viên
Đă tham gia: 01 March 2004
Nơi cư ngụ: Vietnam
Hiện giờ: Offline
Bài gửi: 597
|
| Msg 10 of 10: Đă gửi: 10 February 2006 lúc 11:33pm | Đă lưu IP
|
|
|
Bác DinhVanTan có thể t́m thêm quyển lịch "LỊCH VIỆT NAM 1901 -2010" của Nhà xuất bản Khoa học Kỹ thuật, năm 1992.
C̣n Quyển "Lịch Vạn Niên Dịch Học Phổ Thông" do Nhà Xuất Bản Văn Hóa Dân Tộc ấn hành năm 1997 , dịch giả Hồ Thị Lan dịch từ nguyên bản tiếng Hoa có lúc sai lệch với lịch Việt là đúng rồi.
|
| Quay trở về đầu |
|
| |
|
|
Diễn đàn bị khoá)
Chủ đề: Một câu hỏi chưa được trả lời thơa đáng
