Msg 1 of 3: Đã gửi: 26 July 2007 lúc 8:34pm | Đã lưu IP

Trạch Hoả Cách

Soán từ

Cách, dĩ, nhật, nãi phu, nguyên hanh, lỵ trinh, hối vong.

(lời giảng của nhà chí sĩ yêu nước SÀO NAM-PHAN BỘI CHÂU)

Cách chỉ, nghĩa là đổi cũ, hễ việc gì đã cũ, giống gì đã cũ, tất phải CÁCH, vì có 2 cớ :

             - một là : theo về lịch sử, cái gì đã lâu ngày tất có tích tệ , tích tệ lâu ngày mà không đổi, thời tệ bệnh không thể nào trừ. Vậy nên phải CÁCH.

             - một là : theo về hoàn cảnh, hoàn cảnh ở hiện tại, đã khác hẳn với hoàn cảnh ngày xưa, muốn cho thích hợp với hoàn cảnh hiện tại, tất phải đón rước trào lưu mới lạ; mà đã muốn đón rước trào lưu mới lạ, tấy nhiên cái cũ hủ phải bỏ đi . Vì hai cớ như trên, nên trong việc đời, không bao giờ khỏi CÁCH.

Vì vậy mà trong dịch phải có quẻ CÁCH.

CÁCH, cũng là một việc rất tầm thường. Tỷ như : áo đã rách tất phải may cái áo mới, nhà đã cũ (*) tất phải dựng nhà mới. Chỉ nói qua như thế, vẫn chẳng lạ lùng gì, nhưng bàn đến sự thực thời há dễ đâu, chỉ CÁCH ở một thân, một gia, mà còn không cẩu thả làm nên, huống chi CÁCH đến một quốc gia, một xã hội, thời gay go khốn nạn biết đến dường nào.

Bời vì, bao nhiêu việc cũ, thời tập quán đã sẵn, mà bỗng chốc thay đổi, thời nhân tình kinh nghi. Vả lại,  nền tảng mới chưa đắp xong, mà thốt nhiên đánh đổ nền tảng cũ, thời nhân tình khủng cụ . Huống gì việc CÁCH đó há phải một mình mà làm xong ! Tất nhiên phải cầu trợ với đại đa số nhân, mà khốn nạn thay ! Nhân tình chỉ là quen thường thủ cựu, mà ít người thông hiểu; Thường nhân chỉ vui khi nên việc (việc đã xong), mà khó tin lúc bắt đầu.

(hết lời dẫn)

----------------------------------------

(*) đã dột nát, mục rữa, dột từ trên nóc dột xuống.

Chẳng nệ cổ mà bài tân, nhưng cũng chẳng phải để cho ánh hào quang phồn vinh giả tạo làm che mờ các giá trị truyền thống mà cha ông gầy công xương máu, vun trồng, bồi đắp để lại cho chúng ta hôm nay. Ôn cổ để tri tân!

Trân trọng.