viewtronic
Hội viên
Đă tham gia: 10 October 2005
Nơi cư ngụ: United States
Hiện giờ: Offline
Bài gửi: 143
|
| Msg 2 of 3: Đă gửi: 08 April 2008 lúc 10:23am | Đă lưu IP
|
|
|
KINH VIÊN
GIÁC
HT. Thích Trí Quang
dịch giải
---o0o---
Phần
2
Tôi nghe như vầy:
Một thời đức Thế tôn nhập vào
chánh định tên là Kho tàng ánh sáng vĩ đại của thần thông. Kho tàng ấy
là chỗ ở giữ một cách sáng chói tôn nghiêm của các đức Thế tôn, là
tính tuệ giác vốn rất trong suốt sạch sẽ của các loại chúng sinh. Đức
Thế tôn nhập vào chánh định ấy nên thân thể và tâm trí đều vắng lặng,
đồng nhất với bản thể phổ biến vũ trụ, nghĩa là thích ứng với sự
bất nhị. Chính sự bất nhị này biểu hiện thế giới trong sạch. Đức
Thế tôn ở nơi thế giới trong sạch này, và cùng ở với ngài có mười
ngàn vị đại sĩ mà các bậc đứng đầu là bồ tát Văn thù, bồ tát Phổ
hiền, bồ tát Phổ nhăn, bồ tát Kim cang tạng, bồ tát Di lạc, bồ tát
Thanh tịnh tuệ, bồ tát Uy đức tự tại, bồ tát Biện âm, bồ tát Tịnh
chư nghiệp chướng, bồ tát Phổ giác, bồ tát Viên giác, bồ tát Hiền
thiêển thủ; các vị này, và các vị tùy thuộc, cùng nhập vào chánh định,
nên cùng dự pháp hội b́nh đẳng của đức Thế tôn.
Lúc ấy bồ tát Văn thù ở trong đại
chúng, từ chỗ ngồi đứng dậy, đem đỉnh đầu của ḿnh lạy ngang chân
đức Thế tôn, theo chiều bên phải của ngài đi quanh ngài ba ṿng, rồi
qú thẳng, chắp tay mà tác bạch: Thưa đức Thế tôn ḷng thương cao cả,
con xin ngài v́ các vị đến dự pháp hội này mà nói về việc làm căn bản
sơ khởi của đức Thế tôn là thế nào? Lại nói về các vị bồ tát ở
trong đại thừa phát tâm như thế nào mới trong suốt, tách rời bịnh hoạn?
Và thời kỳ cuối cùng, những người cầu pháp đại thừa phải như thế
nào mới khỏi sa vào kiến thức sai lầm? Tác bạch rồi, bồ tát Văn thù
gieo xuống sát đất tất cả năm bộ phận của thân thể mà kính lạy đức
Thế tôn. Bồ tát thỉnh cầu như vậy đến ba lần, mỗi lần thỉnh cầu
xong lại làm lại từ đầu.
Bấy giờ đức Thế tôn dạy bồ
tát Văn thù: Tốt lắm, thiện nam tử, ông có thể v́ các vị bồ tát mà
hỏi đến việc làm căn bản sơ khởi của Như lai, lại v́ những người
cầu pháp đại thừa trong thời kỳ cuối cùng mà hỏi làm cách nào để
được sự trú ở chính xác, không sa vào kiến thức sai lầm. Ông hăy nghe
kyլ Như lai sẽ nói cho. Bồ tát Văn thù vâng lời, hoan hỷ, cùng cả đại
chúng yên lặng lắng nghe.
Đức Thế tôn dạy: Thiện nam tử,
đức Pháp vương vô thượng có pháp đại tổng tŕ danh hiệu là Viên
giác, tuôn ra tất cả các pháp trong sáng là chân như, bồ đề, niết bàn
và ba la mật, để dạy cho các vị bồ tát. Việc làm căn bản sơ khởi của
chư vị Như lai là y theo viên giác ẫ y theo tuệ giác trong suốt và chiếu
soi trọn vẹn ấy mà diệt trừ vô minh một cách vĩnh viễn, mới thành đạt
tuệ giác Phật đà.
Thiện nam tử, vô minh là ǵ, là những
sự thác loạn có từ vô thỉ đến giờ của các loại chúng sinh, những sự
thác loạn tựa như một kẻ ngộ nhận th́ bốn phương hướng biến đổi
vị trí tất cả. Do đó mà ngộ nhận sự tổ hợp của bốn đại chủng
làm tự thân, ngộ nhận sự nhận thức về sáu đối cảnh làm tự tâm,
khác nào mắt bịnh th́ thấy không gian có hoa đốm, hay thấy mặt trăng có
mặt trăng thứ hai chồng lên. Nhưng không gian thật không có hoa đốm, hoa
đốm chỉ do người bịnh ngộ nhận: v́ sự ngộ nhận này mà không những
ngộ nhận sự thực của không gian, lại c̣n ngộ nhận cả xuất xứ
chính xác của hoa đốm, và v́ như vậy mà có sự sinh tử luân hồi, có một
cách không thật, nên mệnh danh là vô minh.
Thiện nam tử, vô minh như vậy là
không phải có thật , y như nhân vật trong mộng, mộng th́ thấy là có mà
tỉnh th́ biết là không -- Không đây là như hoa đốm mất đi trong không
gian, th́ không thể nói không gian có cái vị trí biến mất, v́ lẽ không
gian vốn không có cái vị trí sinh ra. Trong sự không sinh không mất như vậy,
các loại chúng sinh thấy lầm có sinh có mất , nên gọi là sinh tử luân hồi
; c̣n việc làm căn bản sơ khởi của chư vị Như lai là tu theo viên giác
: biết là hoa đốm th́ biết sinh tử luân hồi là không, thân tâm lănh chịu
sự sinh tử luân hồi ấy cũng là không ẫ Không, không phải làm cho không
đi mới không, mà là thực chất vốn không. Biết là hoa đốm, cái biết
ấy cũng là không; cái biết cũng là không như vậy cũng chỉ là sắc thái
hoa đốm; và như thế th́ cũng không thể nói rằng không biết ǵ cả: có
và không đều loại bỏ th́ gọi là thích hợp với tuệ giác trong sáng.
Tuệ giác trong sáng là v́ bản thể vốn như không gian, vĩnh viễn bất động,
nghĩa là Như lai tạng không có sự sinh ra và sự mất đi, không có cái thấy
biết phản ảnh sự sinh ra và sự mất đi, mà là bản thể vũ trụ vốn
tuyệt đối, trọn vẹn và phổ biến.
Như thế đó là việc làm căn bản
sơ khởi của Như lai. Bồ tát y theo căn bản ấy mà ở trong đại thừa phát
tâm trong suốt. Và những người thời kỳ cuối cùng y cứ căn bản ấy mà
tu hành th́ không sa vào kiến thức sai lầm.
Đức Thế tôn muốn lặp lại ư
nghĩa đă nói nên nói những lời chỉnh cú sau đây.
- Văn thù nên biết,
- tất cả Như lai
- căn bản sơ khởi
- vận dụng tuệ giác:
- biết rằng vô minh
- chỉ như hoa đốm
- nên hết luân hồi,
- khác nào cảnh mộng
- mộng mị thấy có
- thức tỉnh toàn không.
- Cái biết trên đây
- vốn cũng là không,
- b́nh đẳng, bất động,
- phổ biến mười phương:
- ấy là thành đạt
- tuệ giác Phật đà.
- Huyễn ảo biến mất
- th́ không vị trí,
- tuệ giác thành đạt
- cũng vốn là không,
- v́ lẽ bản thể
- vốn là tṛn đầy.
- Y cứ vào đây
- các vị bồ tát
- có thể phát ra
- tâm đại bồ đề;
- những người sau này
- heo đây mà tu
- th́ khỏi sa vào
- kiến thức sai lầm.
__________________
Phiền Năo Không Nhân
Bồ Đề Không Xứ Sở
|
viewtronic
Hội viên
Đă tham gia: 10 October 2005
Nơi cư ngụ: United States
Hiện giờ: Offline
Bài gửi: 143
|
| Msg 3 of 3: Đă gửi: 21 April 2008 lúc 5:53pm | Đă lưu IP
|
|
|
Lúc ấy bồ tát Phổ hiền ở trong đại chúng, từ chỗ ngồi đứng dậy, đem đỉnh đầu của ḿnh lạy ngang chân đức Thế tôn, theo chiều bên phải của ngài đi quanh ngài ba ṿng, rồi qú thẳng, chắp tay mà tác bạch : Thưa đức Thế tôn ḷng thương cao cả, con xin ngài v́ các vị bồ tát trong đại hội này, lại v́ những người tu hành đại thừa trong thời kỳ cuối cùng, mà dạy cho họ biết, nghe nói viên giác trong sáng như vậy th́ tu hành cách nào: Nếu họ biết là huyễn ảo cả, th́ thân thể và tâm trí cũng là huyễn ảo, làm sao đem huyễn ảo tu hành huyễn ảo? Nếu thực chất huyễn ảo là hủy diệt tất cả, th́ thân thể và tâm trí cũng là không, như vậy ai là người tu hành để nói sự tu hành cũng như huyễn ảo? Nếu người tu hành cũng không,có nghĩa chúng sinh không tu hành, vĩnh viễn đắm ḿnh trong cảnh huyễn ảo của thế giới sinh tử luân hồi, không hề thấu hiểu chân lư huyễn ảo, như vậy làm sao thoát được tư tưởng ngộ nhận? Con lại thỉnh cầu đức Thế tôn dạy cho những người sau này biết tu hành chánh định Như huyễn bằng phương tiện ǵ và thứ tự nào để vĩnh viễn thoát bỏ huyễn ảo? Tác bạch rồi, bồ tát Phổ hiền gieo xuống sát đất tất cả năm bộ phận của thân thể mà kính lạy đức Thế tôn. Bồ tát thỉnh cầu như vậy đến ba lần, mỗi lần thỉnh cầu xong lại làm lại từ đầu.
Bấy giờ đức Thế tôn dạy bồ tát Phổ hiền: Tốt lắm, thiện nam tử, ông có thể v́ các vị bồ tát và những người sau này mà hỏi Như lai, rằng họ phải tu tập phương tiện và thứ tự của chánh định Như huyễn như thế nào để thoát bỏ huyễn ảo. Ông hăy nghe kyլ Như lai sẽ nói cho. Bồ tát Phổ hiền vâng lời, hoan hỷ, cùng cả đại chúng yên lặng lắng nghe.
Đức Thế tôn dạy: Thiện nam tử, hết thảy huyễn ảo của chúng sinh đều phát sinh nơi viên giác -- nơi cái tâm vi diệu mà Như lai chứng ngộ, tương tự hoa đốm có trong không gian. Nhưng hoa đốm huyễn ảo th́ hủy diệt mà không gian th́ không hủy diệt: vô minh huyễn ảo th́ hủy diệt v́ thân tâm huyễn ảo, huyễn ảo hủy diệt mà viên giác bất động. Đối với huyễn ảo mà nói viên giác, th́ viên giác ấy cũng là huyễn ảo; nói viên giác là có th́ vẫn thuộc phạm trù huyễn ảo, nói viên giác là không th́ cũng y như thế. Huyễn ảo hủy diệt mới là viên giác bất động. Thế nên hết thảy bồ tát, và những người sau này, phải thoát bỏ cho được mọi sự huyễn ảo.
Nhưng cố chấp ư thức thoát bỏ th́ cái ư thức thoát bỏ này cũng phải thoát bỏ. Sự thoát bỏ cái ư thức thoát bỏ này cũng phải thoát bỏ. Và sự thoát bỏ cái sự thoát bỏ này cũng phải thoát bỏ. Không c̣n ǵ để thoát bỏ nữa th́ mọi sự huyễn ảo hủy diệt. Ví như người kéo cây lấy lửa, hai cây cọ xát với nhau, lửa phát th́ hai cây cháy cả, cháy đến khói cũng tản, tro cũng bay : đem huyễn ảo diệt trừ huyễn ảo cũng tương tự như vậy. Và huyễn ảo mất hết mà sự đó không nhập vào cái loại kiến thức sai lầm chủ trương mọi sự đều mất hẳn.
Thiện nam tử, biết là huyễn ảo th́ thoát bỏ huyễn ảo, không làm phương tiện ǵ khác; huyễn ảo thoát bỏ th́ viên giác trong sáng, không có thứ tự nào cả. Các vị bồ tát, và những người sau này, y theo sự chỉ dẫn trên đây mà tu hành mới vĩnh viễn thoát bỏ huyễn ảo.
Đức Thế tôn muốn lặp lại ư nghĩa đă nói nên nói những lời chỉnh cú sau đây.
- Phổ hiền nên biết,
- vô minh huyễn ảo
- là có ở nơi
- diệu tâm viên giác,
- tương tự hoa đốm
- có trong không gian,
- hoa đốm hủy diệt
- không gian bất động;
- huyễn ảo phát sinh
- ở nơi viên giác,
- huyễn ảo hủy diệt
- viên giác trọn vẹn,
- v́ lẽ viên giác
- bản tính bất động.
- Nên các bồ tát
- và người sau này
- thoát bỏ cho được
- mọi sự huyễn ảo.
- Huyễn ảo thoát bỏ
- là như một kẻ
- kéo cây ra lửa,
- lửa phát cây cháy
- cây cháy hết cả
- lửa cũng không c̣n.
- Viên giác th́ không
- phương tiện ǵ cả,
- và cũng không cả
- cái sự thứ tự.
Lúc ấy bồ tát Phổ nhăn ở trong đại chúng, từ chỗ ngồi đứng dậy, đem đỉnh đầu của ḿnh lạy ngang chân đức Thế tôn, theo chiều bên phải của ngài đi quanh ngài ba ṿng, rồi qú thẳng, chắp tay mà tác bạch: Thưa đức Thế tôn ḷng thương cao cả, con xin ngài v́ các vị bồ tát trong đại hội này, và v́ những người trong thời kỳ cuối cùng, chỉ dạy phương tiện thứ tự mà bồ tát tu hành: họ phải tư duy như thế nào? phải trú ở như thế nào? và truyền đạt như thế nào cho người chưa biết? Thưa đức Thế tôn, nếu họ không biết tư duy và trú ở chính xác theo phương tiện chính xác, th́ nghe chánh định Như huyễn của đức Thế tôn dạy, họ sẽ mờ mịt, thác loạn, không thể nhập vào viên giác. Xin đức Thế tôn thương tưởng, v́ chúng con và v́ những người sau này mà chỉ dạy phương tiện ấy. Tác bạch rồi, bồ tát Phổ nhăn gieo xuống sát đất tất cả năm bộ phận của thân thể mà kính lạy đức Thế tôn. Bồ tát thỉnh cầu như vậy đến ba lần, mỗi lần thỉnh cầu xong lại làm lại từ đầu.
Bấy giờ đức Thế tôn dạy bồ tát Phổ nhăn: Tốt lắm, thiện nam tử, ông có thể v́ các vị bồ tát, và những người sau này, hỏi Như lai về phương tiện thứ tự của sự tu hành: hỏi cách tư duy và cách trú ở của sự tu hành, hỏi cách truyền đạt những sự ấy. Ông hăy nghe kyլ Như lai sẽ nói cho. Bồ tát Phổ nhăn vâng lời, hoan hỷ, cùng cả đại chúng yên lặng lắng nghe.
Đức Thế tôn dạy: Thiện nam tử, các vị bồ tát mới tu học, và những người thời kỳ cuối cùng, muốn phát hiện viên giác mà Như lai đă chứng ngộ th́ phải có sự nhớ nghĩ chính xác, nhớ nghĩ về sự thoát bỏ huyễn ảo, bằng cách trước hết phải y cứ pháp hạnh xa ma tha -- pháp hạnh tập trung tư duy của Như lai, phải nghiêm giữ giới luật, sắp đặt đồ đệ cho yên, và thường ngồi trong pḥng thất yên tĩnh, nhớ nghĩ luôn như thế này. Thân thể của ta đây chỉ là sự tổ hợp của bốn đại chủng: những ǵ cố thể th́ thuộc về đất, những ǵ dịch thể th́ thuộc về nước, những ǵ nhiệt lực th́ thuộc về lửa, những ǵ động lực th́ thuộc về gió. Nhưng bốn đại chủng ấy tách rời với nhau, th́ gọi là cái thân là cái ǵ? Suy nghĩ như vậy th́ biết cái thân ấy cứu cánh không có cá thể, chỉ là một h́nh thái tổ hợp, thực chất huyễn ảo.
Do bốn đại chủng làm những yếu tố tương quan mà tổ hợp lại một cách không thật nên có ra sáu giác quan, có cũng một cách không thật. Rồi sáu giác quan ở trong và bốn đại chủng ở ngoài tổ hợp với nhau mà có một cách không thật những sự vin theo đối cảnh, và tụ lại tựa như có ấn tượng: như thế giả gọi là tâm thức. Tâm thức không thật như vậy nếu không có sáu đối cảnh th́ không thể có được. Nhưng bốn đại chủng phân tán th́ sáu đối cảnh cũng không thể có. Đại chủng và đối cảnh phân tán th́ rốt cuộc cũng không có tâm thức có thể t́m thấy.
Thiện nam tử, người ấy thấy thân thể như huyễn ảo hủy diệt th́ tâm thức như huyễn ảo hủy diệt, tâm thức như huyễn ảo hủy diệt th́ đối cảnh như huyễn ảo hủy diệt, đối cảnh như huyễn ảo hủy diệt th́ sự hủy diệt như huyễn ảo cũng hủy diệt, sự hủy diệt như huyễn ảo cũng hủy diệt th́ cái không phải huyễn ảo sẽ không hủy diệt, giống như lau gương, dơ bẩn lau hết th́ trong sáng hiện ra: Phải biết thân tâm toàn là h́nh thái dơ bẩn, h́nh thái dơ bẩn diệt hẳn th́ vũ trụ trong sáng.
Thiện nam tử, như khối ngọc trong suốt phản ảnh đủ cả năm màu, mỗi màu hiện một phía, vậy mà kẻ ngu dốt th́ nói khối ngọc thật có năm màu. Tương tự như vậy, viên giác trong sáng ảnh hiện thân tâm thích ứng từng loại, vậy mà người ngu dốt nói viên giác thật có các h́nh thái thân tâm. Do đó mà họ không thể thoát bỏ huyễn ảo dơ bẩn, và, với họ, Như lai nói thân tâm đều là huyễn ảo dơ bẩn; đối lại, ai thoát bỏ huyễn ảo dơ bẩn th́ Như lai gọi là bồ tát; và huyễn ảo dơ bẩn hết rồi th́ sự đối lại cũng không c̣n: không c̣n dơ bẩn, không c̣n người thoát bỏ dơ bẩn, không c̣n người giả thiết tên gọi.
Thiện nam tử, các vị bồ tát, và những người sau này, khi thực hiện được trạng thái huyễn ảo hủy diệt, th́ bấy giờ thấy sự trong sáng vô biên, được biểu hiện bởi viên giác trong sáng vốn như không gian vô hạn.
Viên giác trong sáng nên tâm thức trong sáng, tâm thức trong sáng nên sự thấy trong sáng: sự thấy trong sáng nên nhăn căn trong sáng, nhăn căn trong sáng nên nhăn thức trong sáng; nhăn thức trong sáng nên sự nghe trong sáng: sự nghe trong sáng nên nhĩ căn trong sáng, nhĩ căn trong sáng nên nhĩ thức trong sáng; nhĩ thức trong sáng nên sự hay và sự biết trong sáng, nghĩa là tyՍ căn tyՠthức, thiệt căn thiệt thức, thân căn thân thức và ư căn ư thức đều trong sáng cả. Căn và thức trong sáng nên cảnh trong sáng: sắc thanh hương vị xúc pháp đều trong sáng cả. Sáu cảnh trong sáng nên bốn đại trong sáng : đất nước lửa gió đều trong sáng cả. Bốn đại trong sáng nên mười hai xứ, mười tám giới, và hâm lăm hữu, đều trong sáng cả.
Các pháp trên trong sáng nên mười lực, bốn vô úy, bốn vô ngại trí, mười tám bất cọng pháp, bâm bảy bồ đề phần, cho đến tám mươi bốn ngàn tổng tŕ môn đều trong sáng cả.
Thiện nam tử, toàn bộ các pháp bản thể trong sáng nên một thân trong sáng, một thân trong sáng nên nhiều thân trong sáng, nhiều thân trong sáng nên cho đến mười phương chúng sinh toàn là viên giác trong sáng.
Thiện nam tử, thân trong sáng nên thế giới trong sáng: một thế giới trong sáng nên nhiều thế giới trong sáng, nhiều thế giới trong sáng nên cho đến cùng không gian mười phương và suốt th́ gian ba đời toàn bộ đều trong sáng.
Thiện nam tử, không gian bất động, nên viên giác bất động, bốn đại bất động nên viên giác bất động, và y như vậy, cho đến tám mươi bốn ngàn tổng tŕ môn đều bất động nên viên giác bất động.
Thiện nam tử, viên giác trong sáng, bất động và phổ biến nên sáu căn phổ biến pháp giới, sáu căn phổ biến pháp giới nên sáu cảnh phổ biến pháp giới, sáu cảnh phổ biến pháp giới nên bốn đại phổ biến pháp giới, và y như vậy, cho đến tất cả tổng tŕ môn đều phổ biến pháp giới.
Thiện nam tử, viên giác phổ biến nên căn và cảnh không phá hoại nhau không hỗn tạp nhau, căn và cảnh không phá hoại nhau không hỗn tạp nhau nên cho đến hết thảy tổng tŕ môn đều không phá hoại nhau không hỗn tạp nhau. Sự thể ví như hàng trăm hàng ngàn ngọn đèn chiếu sáng một pḥng, ánh sáng ngọn đèn nào cũng phổ biến cả pḥng mà không phá hoại nhau không hỗn tạp nhau.
Thiện nam tử, bồ tát thành đạt viên giác như vậy, nên không buộc các pháp không mở các pháp, không chán sinh tử không ham niết bàn, không kính giữ giới không ghét phá giới, không trọng tu lâu không khinh mới học, v́ lẽ toàn thể đều là viên giác. Sự thể ví như mắt thấy cảnh vật, sự thấy ấy thấy toàn diện mà không ghét không ưa, v́ lẽ thực chất của sự thấy không có hai ư thức này.
Các vị bồ tát, và người sau này, tu tập mà thành đạt viên giác như vậy, th́ đối với chính viên giác ấy đă không tu tập và không thành đạt, chiếu sáng một cách tṛn đầy mà trong lặng, không có những khái niệm đối lập lẫn nhau. Chính trong cái trạng thái chiếu sáng này mà thấy hằng sa thế giới y như hoa đốm nổi lên hay mất đi với bao nhiêu là h́nh thái, thấy các pháp không dính líu không tách rời, không trói buộc không cởi mở, thấy chúng sinh vốn là Phật đà, sinh tử với niết bàn đều như giấc mộng. V́ đều như giấc mộng nên đối với sinh tử và niết bàn th́ thấy không nổi không tan, không đến không đi; đối với chân lư sở chứng th́ thấy không được không mất, không lấy không bỏ; đối với tuệ giác năng chứng th́ thấy không làm không ngưng, không buông không dứt; đối với sự chứng ngộ th́ thấy không năng chứng không sở chứng, cứu cánh không có sự chứng ngộ và người chứng ngộ. Thấy như vậy là v́ toàn bộ các pháp đều b́nh đẳng và không phá hoại nhau.
Thiện nam tử, các vị bồ tát hăy tu hành theo phương tiện thứ tự như vậy: hăy tư duy như vậy, hăy trú ở như vậy, hăy đem những sự ấy truyền đạt cho người cầu pháp, th́ những người này cũng không mù mờ, rối trí.
Đức Thế tôn muốn lặp lại ư nghĩa đă nói nên nói những lời chỉnh cú sau đây.
- Phổ nhăn nên biết,
- thân tâm chúng sinh
- như huyễn ảo cả:
- thân thuộc bốn đại,
- tâm nhờ sáu cảnh;
- bốn đại rời nhau
- th́ gọi cái ǵ
- là sự tổ hợp?
- Tu dần như vậy
- tất cả trong sáng,
- bất động, phổ biến,
- không làm không ngưng
- không buông không dứt
- không người chứng ngộ.
- Hết thảy thế giới
- chỉ như hoa đốm
- ở trong không gian,
- quá khứ hiện tại
- cùng với vị lai
- b́nh đẳng tất cả,
- cứu cánh không đến
- mà cũng không đi.
- Bồ tát mới tu
- và người sau này
- muốn được nhập vào
- tuệ giác Phật đà
- th́ phải nỗ lực
- tu tập như vậy.
__________________
Phiền Năo Không Nhân
Bồ Đề Không Xứ Sở
|
Diễn đàn bị khoá)
Chủ đề: T́m hiểu kinh Viên Giác
