thienkhoitimvui
Hội viên
Đă tham gia: 30 November 2004
Nơi cư ngụ: Vietnam
Hiện giờ: Offline
Bài gửi: 2445
|
| Msg 1 of 1: Đă gửi: 07 February 2005 lúc 7:37am | Đă lưu IP
|
|
|
Tục Cũ Cúng Giỗ Ngày Nào?
Lễ cúng giỗ vào đúng ngày mất hay trước ngày mất một ngày? Có người cho rằng phải cúng vào ngày đang c̣n sống (tức l trước ngày mất), có người lại cho rằng "trẻ dôi ra, già rút lại", vậy nên chết trẻ thường cúng giỗ đúng ngày chết, c̣n người già th́ cúng trước một ngày. Vậy có câu hỏi: "Người trung niên chết th́ cúng vào ngày nào"?
Ngày giỗ theo tục cũ gọi là huư nhật hay kỵ nhật, tức l lễ kỷ niệm ngày mất của tổ tiên, ông bà, cha mẹ, cũng có nghĩa l ngày kiêng kỵ.
Nguyên ngày trước, "Lễ Giỗ" gọi l "Lễ chính kỵ" (đúng ngày mất); chiều hôm trước lễ chính kỵ có "Lễ tiên thường" (Nghĩa l nếm trước), con cháu sắm sanh một ít lễ vật, dâng lên mời gia tiên nếm trước. Ngày xưa, những nhà phú hữu mời thông gia, bà con làng xóm đến mời ăn giỗ cả hai lễ tiên thường và chính kỵ.
Dần dần v́ khách đông phải chia ra hai lượt; lại có những nhà hàng xóm mời cả hai vợ chồng nên luân phiên nhau, người đi lễ tiên thường, người đi lễ chính kỵ, ở nông thôn tuỳ theo thời vụ, muốn "Vừa được buổi cày vừa hay bữa giỗ", buổi chiều đi làm đồng về, sang hàng xóm ăn giỗ tiện hơn nên có nơi lễ tiên thường đông hơn là lễ chính kỵ. Dần dần hoặc v́ bận việc hoặc v́ kinh tế eo hẹp hoặc v́ thiếu người phục dịch, người ta giản lược đi, chỉ mời khách một lần nhưng hương hoa, trầu rượu vẫn cúng cả hai lễ. Một vài nhà làm, những người khác thấy thuận tiện bắt chước, dần dần trở thành tục của địa phương.
Việc cúng ngày c̣n sống (tức lễ tiên thường vào chiều hôm trước, nguyên xưa chỉ cúng vào buổi chiều v́ buổi sáng c̣n phải mua sắm nấu nướng và ra khấn ở mộ yết cáo với thổ thần, long mạch xin phép cho gia tiên về nhà dự lễ giỗ). Cúng ngày c̣n sống hay cúng ngày chết, hay nói cách khác lễ tiên thường hay lễ chính kỵ, lễ nào là lễ quan trọng hơn, chẳng qua đó là cách biện hộ cho phong tục từng nơi.
Kết luận: Nếu vận dụng đúng phong tục cổ truyền phổ biến trong cả nước th́ trước ngày chết (lễ tiên thường) phải cúng chiều, c̣n cúng đúng ngày chết (lễ chính kỵ) phải cúng buổi sáng kể cả chiều hôm đó tổ tiên mới chết.
Ngày nay có khuynh hướng cúng lễ tiên thường (có người lược đi không cúng) vào lúc nào cũng được, c̣n ngày lễ chính kị hay cúng vào ban trưa, có lẽ cho tiện về thời gian và việc mời khách.
Ngày giỗ nếu nói cho đúng là một ngày buồn, v́ để tưởng niệm ngày mất của tổ tiên (chỉ tổ tiên chính theo truyền của người đàn ông gia chủ, ví dụ ng` ta cúng cha mẹ chứ không cúng chú bác), nhưng thực tế ngoài việc nhang khói và những tưởng niệm thường được người gia chủ làm phần chính, các thành viên khác chỉ thắp nhang, khách th́ đem lễ vật đến, cũng thắp nhang, ngoài những việc ấy ra, ngày giỗ thường lại chính là "ngày vui" v́ đây là dịp cháu con thân thích hội tụ, gặp gỡ, thể hiện t́nh thân với gia đ́nh, khách khứa đến phần nhiều là hoan hỉ. Ngoại trừ những ngày giỗ mới (tức người mới chết) th́ không nói. Đây có lẽ cũng là một nét văn hoá Việt mà chúng ta nên để ư nghiên cứu. Thông thường các ngày giỗ tổ tiên đă mất lâu người ta không thấy không khí bi ai trong nhà.
|
Diễn đàn bị khoá)
Chủ đề: Tục Cúng Giỗ
