nhoccon1412 Hội viên
Đă tham gia: 15 March 2005 Nơi cư ngụ: Vietnam
Hiện giờ: Offline Bài gửi: 329
|
Msg 1 of 1: Đă gửi: 15 November 2005 lúc 9:06pm | Đă lưu IP
|
|
|
Tích truyện Pháp Cú
Thiền viện Viên Chiếu
Nguyên tác: "Buddhist Legends",
Eugène Watson Burlingame
Mục Lục
Lời nói đầu
Dẫn nhập
Phẩm 1: Song Yếu
1. Nếu con mắt ngươi làm hại ngươi, hăy móc bỏ nó đi
2. Khóc đ̣i những chuyện trên trời
3. Chàng mập Tissa
4. Không lấy oán trả oán
5. Những vị Tỳ-kheo hay căi cọ xứ Câu-thâm (Kosambi)
6. Kala anh và Kala em
7. Đề-bà-đạt-đa đắp y không tương xứng.
8. Những đại đệ tử
9. Trưởng lăo Nan-đà
10. Cunda - đồ tể mổ heo
11. Cư sĩ hiền thiện
12. Nghiệp của Đề-bà-đạt-đa
13. Bà Sumanà
14. Chuyện hai huynh đệ
Phẩm 2: Không Phóng Dật
1. Những chuyện luân hồi quanh vua Udena
2. Tiếng nói của một người giàu
3. Châu-lợi-bàn-đặc
4. Ngày lễ của kẻ ngu
5. Đại Ca-diếp
6. Hai huynh đệ
7. Magha trở thành trời Sakka
8. Một Tỳ-kheo chứng A-la-hán
9. Tissa ở phố chợ
Phẩm 3: Tâm
1. Trưởng lăo Meghiya
2. Người đọc được tâm
3. Một Tỳ-kheo bất măn
4. Tăng hộ cháu
5. Trưởng lăo tâm được điều phục
6. Tỳ-kheo và thần cây
7. V́ bạo ác nổi mụn nhọt
8. Nanda chăn ḅ
9. Vừa là mẹ vừa là cha
Phẩm 4: Hoa
1. Đất của tâm
2. Một Tỳ-kheo chứng A-la-hán
3. Vua Vidùdabha trả thù họ Thích-ca
4. Người tôn vinh chồng
5. Kosiya keo kiệt
6. Ẩn sĩ lơa thể Pàthika
7. Vua và vua các vua.
8. Đám cưới bà Tỳ-xá-khư
9. Câu hỏi của trưởng lăo A-nan
10. Đế Thích cúng dường Đại Ca-diếp
11. Godhica chứng Niết-bàn
12. Sirigutta và Garahadinna
Phẩm 5: Ngu
1. Nhà vua và người nghèo có vợ đẹp
2. Một tăng sinh khó dạy
3. Kẻ vận rủi trong nhà
4. Kẻ móc túi
5. Trí ngu
6. Từ trụy lạc tới đức hạnh
7. Một người cùi bị thử thách phủ nhận niềm tin
8. Một nông dân bị kết tội oan
9. Sumana - người làm vườn
10. Uppalavannà bị cưỡng bức
11. Đạo sĩ lơa thể Jambuka
12. Quỷ rắn và quỷ quạ
13. Quỷ búa tạ
14. Citta và Sudhamma
15. Sa-di bảy tuổi được ḷng mọi người
Phẩm 6: Hiền Trí
1. Một người được kho báu tinh thần
2. Những Tỳ-kheo ương ngạnh
3. Trưởng lăo Xa-nặc
4. Trưởng lăo đại Kappina
5. Sa-di Pandita
6. Vững vàng như đá tảng
7. Yên lặng sau cơn băo
8. Một lũ lang thang
9. Chồng và vợ
10. Ít người đến bờ kia
11. Từ bỏ đen tối.
Phẩm 7: A La Hán
1. Đấng Như Lai không đau khổ
2. Thoát khỏi trói buộc
3. Một Tỳ-kheo trữ thức ăn
4. Tỳ-kheo và nữ thần
5. Đế Thích lễ kính một Tỳ-kheo
6. Tưởng ḿnh bị khi dễ
7. Mất một mắt
8. Không tin vào ai khác
9. Trưởng lăo Revata trong rừng keo
10. Một kỹ nữ cám dỗ một Tỳ-kheo
Phẩm 8: Ngàn
1. Tên đao phủ
2. Sự chuyển hóa của Bàhiya Dàruciriya
3. Cô gái lấy tên cướp
4. Được và mất
5. Chú của Xá-lợi-phất
6. Cháu của Xá-lợi-phất
7. Bạn của Xá-lợi-phất
8. Chàng trai tăng tuổi thọ
9. Sa-di Samkicca
10. Tỳ-kheo và kẻ cướp
11. Lưỡi dao cạo
12. Patacara bị mất cả gia đ́nh
13. Kisà Gotami t́m hạt cải trị bệnh cho đứa con đă chết
14. Góa phụ Bazhuputtikà và những đứa con bất hiếu
Phẩm 9: Ác
1. Bà-la-môn tiểu nhất y
2. Một Tỳ-kheo bất măn
3. Thiên nữ với Tỳ-kheo
4. Cấp Cô Độc và nữ thần
5. Tỳ-kheo không giữ ǵn tốt đồ dùng
6. Chưởng khố chân mèo
7. Thương gia đại phú
8. Người thợ săn bắn mê muội
9. Thợ săn bị bầy chó của ḿnh nuốt sống
10. Thợ kim hoàn, Tỳ-kheo và con ngỗng
11. Ba nhóm Tỳ-kheo
12. Suppabuddha lăng nhục đạo sư
Phẩm 10: H́nh Phạt
1. Lục quần Tỳ-kheo
2. Lục quần Tỳ-kheo
3. Một bầy trẻ
4. Tỳ-kheo và con ma
5. Tỳ-xá-khư và quyến thuộc giữ bát quan trai
6. Ngạ quỷ h́nh trăn
7. Cái chết của Đại Mục-kiền-liên
8. Tỳ-kheo lắm của
9. Santati, quan đại thần của vua
10. Tỳ-kheo và bộ đồ rách
11. Sa-di Sukha
Phẩm 11: Già
1. Bạn của Tỳ-xá-khư say rượu
2. Đức Phật chữa trị một Tỳ-kheo lụy t́nh
3. Bà ni già
4. Nhóm Tỳ-kheo cả tin
5. Ni cô và bóng sắc
6. Hoàng hậu Millikà và con chó
7. Một Tỳ-kheo thường nói không đúng chỗ
8. Kệ của Trưởng lăo A-nan
9. Đại phú, con của chưởng khố.
Phẩm 12: Tự Ngă
1. Hoàng tử Bồ-đề và con chim thần
2. Một Tỳ-kheo tham lam
3. Hăy hành động theo lời nói
4. Đừng ghét bỏ cha mẹ
5. Mahà Kàla bị giết
6. Đề-bà-đạt-đa t́m cách giết Phật
7. Đề-bà-đạt-đa gây chia rẽ trong Tăng đoàn
8. Vị Tỳ-kheo đố kỵ
9. Cô gái giang hồ cứu mạng một cư sĩ
10. Tu tập chân chánh để tôn quư Thế Tôn
Phẩm 13: Thế Gian
1. Một thiếu nữ chế giễu thầy Tỳ-kheo trẻ
2. Đức Phật về thăm Ca-tỳ-la-vệ
3. Năm trăm Tỳ-kheo chứng quả
4. Hoàng tử Vô úy (Abhaya) mất hầu thiếp
5. Thầy Tỳ-kheo và cây chổi
6. Câu chuyện của Chỉ Man
7. Cô bé dệt vải
8. Ba mươi vị Tỳ-kheo
9. Chiến Già vu khống Phật
10. Phẩm vật không thể nào so sánh
11. Đức hạnh được trả giả
Phẩm 14: Phật
1. Đấng toàn giác
2. Thần thông song hành
3. Long vương và ái nữ
4. Phương cách giáo giới trong ngày bố-tát của bảy đời đức Phật
5. Phật trị bệnh bất măn cho thầy Tỳ-kheo
6. Sa-môn và Long vương
7. Người cao quư sinh ra ở đâu?
8. Điều ǵ hạnh phúc nhất trên đời
9. Tôn kính những bậc đáng tôn kính
Phẩm 15: Hạnh Phúc
1. Mối tranh chấp giữa hai lân bang
2. Ma vương chế ngự thôn dân
3. Vua Ba-tư-nặc bại trận
4. Đừng nh́n say đắm nữ nhân
5. Phận ban thức ăn cho người đói
6. Ăn uống tiết độ
7. Sống chân chánh là tôn kính Phật
8. Đế Thích săn sóc Thế Tôn
Phẩm 16: Hỷ Ái
1. Cha mẹ và con
2. Phật an ủi người phiền muộn
3. Phật an ủi kẻ ưu sầu
4. Các hoàng tử Lệ-xá và kỹ nữ
5. Cô nương tử kim
6. Đừng để tâm vào của cải thế gian
7. Ngài Ca-diếp được cúng bánh
8. Tôn giả chứng quả A-na-hàm
9. Nandiya được sanh thiên
Phẩm 17: Sân Hận
1. Sân hận tàn phá dung nhan
2. Thọ thần và thầy Tỳ-kheo
3. Người nghèo và cô con gái
4. Việc thiện nhỏ đưa đến thiên giới
5. Bà-la-môn đón Phật như con
6. Có phải người tặng quà làm nên quà tặng
7. Không có ǵ quá nhiều, quá ít
8. Lục quần Tỳ-kheo.
Phẩm 18: Cấu Uế
1. Người đồ tể và đứa con trai
2. Dần dà từng chút
3. Con rận tiếc của
4. Thầy Tỳ-kheo kiêu ngạo
5. Tà hạnh của nữ nhân
6. Lịch sự và thô lỗ
7. Tất cả giới cấm đều khó giữ
8. Kẻ bới lỗi người khác
9. Những người lơ đễnh
10. Trưởng giả Ram
11. Tỳ-kheo bới lỗi
12. Hư không có dấu chân?
Phẩm 19: Công B́nh Pháp Trụ
1. Quan ṭa bất công
2. Lục quần Tỳ-kheo
3. Không phải v́ nói nhiều mà được ca tụng
4. Người trẻ có thể là trưởng lăo?
5. Thế nào là người hoàn toàn?
6. Đầu trọc không làm nên Tỳ-kheo
7. Điều ǵ làm nên Sa-môn
8. Không phải im lặng làm nên bậc thánh
9. Cao quí là hành động cao quí
10. Đừng tự măn
Phẩm 20: Đạo
1. Bát chánh đạo là đường tối thượng
2. Vô thường
3. Khổ
4. Vô ngă
5. Chớ hẹn ngày mai
6. Con quỉ đầu heo
7. Pothila, ông sư rỗng
8. Các lăo Tỳ-kheo và lăo bà
9. Cỏ úa, hoa phai
10. Chắc chắn sẽ chết
11. Người mẹ mất con và những hạt cải
12. Người đàn bà mất hết thân quyến
Phẩm 21: Tạp Lục
1. Sông Hằng dâng nước
2. Không lấy oán báo oán
3. Các Tỳ-kheo phù hoa
4. Sa-môn giết cha mẹ
5. Cậu bé và quỉ dữ
6. Hoàng tử Bạt-kỳ làm sa-môn
7. Cư sĩ Tâm - người thành tín
8. Cô gái đức hạnh
9. Vị sa-môn độc cư
Phẩm 22: Địa Ngục
1. Cái chết của Tôn-đà-ly
2. Con quỷ xương khô
3. Xảo thuật t́m thức ăn
4. Kẻ đào hoa
5. Thầy sa-môn tự phụ
6. Người vợ ghen tuông
7. Tự canh pḥng như giữ thành
8. Các đạo sĩ lơa thể
9. Trẻ con quy y Phật
Phẩm 23: Voi
1. Phật bị lăng nhục
2. Thầy sa-môn luyện voi
3. Lăo Bà-la-môn và các con
4. Ăn uống điều độ
5. Chú tiểu và dạ xoa
6. Con voi sa lầy
7. Voi làm thị giả Phật
8. Ma vương cám dỗ Phật.
Phẩm 24: Tham Ái
1. Con cá vàng
2. Con heo nái tơ
3. Thầy Tỳ-kheo bỏ đạo
4. Ngôi nhà tù
5. Sắc đẹp phù du
6. Chàng trai có cô vợ diễn viên nhào lộn
7. Xạ thủ trẻ tài ba
8. Ma vương chẳng nhát được La-hầu-la
9. Nhà tu khổ hạnh hoài nghi
10. Pháp thí thắng mọi thí
11. Quan chưởng khố không con
12. Bố thí nhiều và bố thí ít
Phẩm 25: Tỳ Kheo
1. Giữ ǵn ngũ căn
2. Thầy Tỳ-kheo giết ngỗng
3. Thầy Tỳ-kheo không giữ ǵn mồm miệng
4. Bằng sự tinh tấn làm vinh dự cho Phật
5. Thầy Tỳ-kheo lạc bầy
6. Người Bà-la-môn cúng dường năm lần thành quả đầu tiên
7. Đ*ng cướp đi tu
8. Cỏ úa, hoa phai
9. Vị sa-môn nhàn tịnh
10. Vị sa-môn và chiếc khố rách
11. Người thầy chánh pháp là thầy ta
12. Vị sa-môn và long vương
Phẩm 26: Bà La Môn
1. Bà-la-môn đại hỉ
2. Thế nào là "hai trạng thái"?
3. Thế nào là bờ kia?
4. Thế nào là Bà-la-môn?
5. Đức Phật sáng ngời
6. Thế nào là Tỳ-kheo?
7. Đức nhẫn nại chinh phục sự tàn ác
8. Ngài di mẫu thọ giới
9. Tôn kính người đáng tôn kính
10. Thế nào là Bà-la-môn?
11. Người Bà-la-môn gian xảo
12. Bà Kisa Gotami, vị Tỳ-kheo ni tu hạnh đầu đà
13. Thế nào là Bà-la-môn?
14. Diễn viên xiếc Uggasena
15. Tranh căi về sức kéo
16. Đức Thế Tôn chế ngự kẻ sân giận
17. Tôn giả Xá-lợi-phất bị mẹ mắng
18. A-la-hán có phàm thân hay không?
19. Người nô lệ trút gánh nặng
20. Khemà trí tuệ
21. Vị sa-môn và thiên thần
22. Vị sa-môn và người đàn bà
23. Bốn vị sa-di
24. Tôn giả Đại-bàn-đặc có c̣n sân giận không?
25. Sức mạnh tập khí
26. Thầy Tỳ-kheo bị kết tội trộm cắp
27. Tôn giả Xá-lợi-phất bị hiểu lầm
28. Tôn giả Mục-kiền-liên bị hiểu lầm
29. Bỏ cả tốt lẫn xấu
30. Tôn giả Nguyệt Quang
31. Bảy năm trong bụng mẹ
32. Cô gái giang hồ quyến rũ thầy Tỳ-kheo Sundarasamudda
33. Jotika và Jatila
34. Vua A-xà-thế đánh chiếm lâu đài Jotika
35. Người diễn kịch câm xuất gia làm sa-môn
36. Người diễn kịch câm xuất gia làm sa-môn
37. Người gơ đầu lâu
38. Ông bà Visàkha
39. Angulimàla, Vô năo
40. Phạm hạnh của thí chủ quyết định phước báo của cúng dường
Phần kết
Lời Nói Đầu
Tập "Tích Truyện Pháp Cú" này được dịch theo bản Anh ngữ "Buddhist Legends" của học giả Eugène Watson Burlingame. Nhà học giả này đă căn cứ trên nguyên tác Pháp Cú Sớ Giải (Dhammapada Commentary) bằng tiếng Pàli. Tương truyền Pháp Cú Sớ Giải là công tŕnh của ngài Buddhaghosa (Phật Âm), sống khoảng thế kỷ thứ V Tây lịch.
Nhận thấy sự lợi ích rộng lớn của nó, chúng tôi phụng dịch để đóng góp vào nền Phật học nước nhà. Tuy cố gắng hết sức, nhưng không sao tránh khỏi những thiếu sót, kính mong chư vị Cao Túc thương t́nh tha thứ cho.
Chúng con cũng xin tri ân Thành hội Phật giáo Thành phố *** đă giúp đỡ cho việc in ấn dịch phẩm.
Kính ghi,
Thiền viện Viên Chiếu
Cuối năm Ất Hợi, 1995.
Dẫn Nhập
Kính lạy đức Thế Tôn Phật Đà, đấng Toàn Thiện Toàn Giác.
Con xin cúi đầu đảnh lễ Phật, đảnh lễ Pháp, đảnh lễ Tăng.
Cả thế gian ch́m trong đêm tối dày đặc của vô minh phiền năo. Ngài cũng ở thế gian mà quét sạch được nó. Với năng lực siêu phàm chứng đạt được, Ngài đă thắp sáng ngọn đèn Chánh pháp.
Ngài là bậc Toàn Trí, phân biệt rành mạch chơn ngụy trong mọi vấn đề. Đấng Đạo sư đă thuyết nói chánh pháp, v́ ḷng từ vô lượng đă giảng giải giáo pháp theo căn cứ, khiến trời người đều được an vui, măn nguyện.
"Một bản chú giải thật sinh động được lưu truyền qua bao thế hệ trên đảo Tích Lan. Nhưng v́ tác phẩm viết bằng thổ ngữ địa phương nên sự lợi lạc chẳng đến được các xứ xa xôi. Không chừng tác phẩm sẽ góp phần đắc lực trong việc mang lại an lạc cho hết thảy nhân loại".
Đấy là ước nguyện của Trưởng lăo Kumàra Kassapa đă thổ lộ với tôi, vị Trưởng lăo đă khéo tự điều phục được ḿnh, hằng sống với tâm an tịnh, chí nguyện luôn kiên tŕ. Ngài chân t́nh khuyến thỉnh tôi, do ḷng mong muốn Chánh pháp được trường tồn.
V́ vậy, tôi sẽ thay thế thổ ngữ đầy những lối diễn đạt dài ḍng này, phiên dịch tác phẩm qua thứ tiếng thông dụng, êm ái, dễ nghe của kinh điển. Những điểm nào khó hiểu, chưa rơ nghĩa trong các câu kệ, dù chữ hay lời, tôi xin sẽ làm sáng tỏ. Phần c̣n lại, tôi sẽ tŕnh bày bằng tiếng Pàli, phù hợp với tinh thần các câu kệ. Như thế, tôi mong sẽ đem đến an vui, măn nguyện cho tâm bậc hiền trí về cả hai mặt đạo và đời.
Tác giả bản Pàli.
|