| Tác giả |
|
thienkhoitimvui
Hội viên
Đă tham gia: 30 November 2004
Nơi cư ngụ: Vietnam
Hiện giờ: Offline
Bài gửi: 2445
|
| Msg 1 of 15: Đă gửi: 23 December 2004 lúc 10:29pm | Đă lưu IP
|
|
|
Phở có phải là một văn hóa không nhỉ? Lẽ nào lại không, chả nhẽ chỉ những chuyện to tát ấy mới đáng gọi là văn hóa, ngay như chuyện cái răng cái tóc cái đầu,trang phục, trang sức phụ nữ người ta c̣n gọi là văn hóa được, th́ phở không lí ǵ mà không gọi bằng văn hóa được!? Chà cái chuyện ăn uống con người nó quan trọng đấy chứ, thiếu triết học có thể chưa chết ai, thiếu triết lí có thể "ngu người" nhưng chưa chắc chết, không nắm được huyền bí chưa chắc chết, và không hiểu rất nhiều chuyện cũng chưa chắc chết hoặc chết ngay. C̣n thiếu ăn, vài bữa là "đói bạc râu sầu bạc tóc" ngay, nghe nói h́nh như có cái thuật "nhịn ăn", càng nhịn càng "khỏe" và càng "minh mẫn" lại có thể "chữa bệnh nan y", chuyện ấy có thể có, nhưng là việc của những người tập luyện thực hành công phu, mà ví có được, cũng không thể nhịn cả đời. Chuyện ăn uống thiết thực như thế, rất đáng để các nhà văn hóa nâng nó lên thành một thứ văn hóa ẩm thực, một thứ văn hóa mà con người không có th́ không những bị phê là "phàm phu tục tử" "ăn tham uống vụng" mà c̣n có thể "chết người" hiểu theo nghĩa bóng, nghĩa đen ǵ cũng thế. Cha ông nói "ăn xem nồi, ngồi xem hướng" như vậy chuyện ăn không phải chỉ cứ việc ăn như nhu cầu của bao sinh vật, mà rơ ràng là văn hóa! Đă nói văn hóa th́ phải học, phải thấm, có lưu truyền, và có sáng tạo. Những nhà khoa học đạo mạo xem chừng không hứng thú lắm với cái ăn uống "tầm thường này, h́nh như chỉ có những thứ to tát, vĩ đại lắm mới là văn hóa. Nhưng, ăn để no là 1 chuyện, ăn cái ǵ và ăn ở đâu, với ai, như thế nào cho "có văn hóa" lại là chuyện khác.
Hôm nay sưu tầm được bài "PHỞ" của nhà văn Nguyễn Tuân, tự nhiên đọc mà tưởng như đương ngồi thưởng thức 1 bát phở ở một quán phở gia truyền chính hiệu Hà Nội, 1 cái quán "lèm nhèm" nào đó, với mấy bộ bàn ghế tồi tàn dân dă, ăn bát phở mà thấy ngon, c̣n như vào khách sạn, ngồi bàn ghế tinh tươm, lại thêm đóng cái bộ quần áo lịch sự &nbs p; , chừng đó đă đủ thấy ăn mất ngon rồi, chưa nói đầu bếp làm ăn ra sao.
-----------------------
Phở
Tùy bút của Nguyễn Tuân
Xứ Phần Lan rừng thông trùng trùng xanh ngắt, nước hồ biếc biếc, phụ nữ da trắng một màu tượng tuyết, gái trai quần áo len ngũ sắc người nào cũng như nai nịt sắp biểu diễn điền kinh. Ḿnh thành ra lạc lơng vào một thế giới vật chất nó sạch sẽ quá, sạch đến cái mức tạo cho tôi một thứ nghi ngờ nơi đây là một ấn tượng giả tạọ Cảnh và người Hen-xanh-ky, ví phỏng đây đó lem nhem đi ít chút, có lẽ tôi dễ thân gần hơn. Chúng tôi ở đây mười ngày, mỗi ngày họp trả tiền ăn mỗi người là sáu đồng đô la, nó là cái tiêu chuẩn đă khá cao của đoàn đại biểu ta đi hoạt động quốc tế. Mỗi ngày ăn ba bữa, khẩu phần thừa thăi bổ béo; nghi thức lúc ăn thật là trang trọng: đồ sứ, pha lê, khăn bàn trắng muốt, quanh bàn ăn chốc chốc lại cử nhạc, những chị đưa món ăn trông đẹp như rượu rót trong các truyện thần thoại phương Bắc này. Tôi hào hứng làm việc liền liền ở Đại hội Ḥa b́nh thế giới, cơ thể nhịp đều, tâm trí có nhiều sáng kiến. Nhưng ăn uống sao không thấy ngon.<b> Người ta thường nói rằng những bậc vĩ nhân hoặc hiền giả có chí lớn chỉ biết có sự nghiệp mà rất coi nhẹ miếng ăn.</b> Nhưng trường hợp tôi kể ra đây chỉ là cái trường hợp thông thường của một con người b́nh thường thôi.
Chúng tôi là mấy anh em trong đoàn đi, mỗi người một công tác chuyên môn, nhưng đều cùng đă gian khổ với nhau trong kháng chiến và cũng là người Hà nội cả. Quanh hồ khu Ô-ta-ni-ê-mi, chúng tôi ngồi dưới rừng thông xanh phân tích với nhau xem tại sao ḷng dạ mấy người đang thấy nhớ thương một cái ǵ xa xôi lắm. Từ hôm xách va ly ra táu qua nước này nước khác, thế là mấy tháng rồi; ở nhà đă hoàn thành tiếp quản Hải pḥng rồi, đất đai miền Bắc giải phóng toàn bộ rồi... Nhưng mà chúng tôi đă kéo cuộc nhàn đàm xoáy vào chuyện ẩm thực và muốn giúp đở nhau t́m hiểu v́ đâu mà lâu nay ăn uống kém ngon. Có người bèn chỉ tay thẳng xuống nền cỏ bờ hồ Phần Lan, buông thơng một câu: "Bây giờ có ngay một gánh phở đỗ bên bờ hồ này, th́ tớ đả luôn sáu bát!". Tất cả đều reo lên. Th́ ra gần đây chúng tôi héo hắt đi, v́ xa đất nước, khẩu vị lạc điệu, thấy nhớ nhà nhớ nước, trong cái nhớ nhà nhớ đất nước, có cả một sự nhớ ăn phở nữa. H́nh ảnh bát phở quê hương đưa ra lúc ấy giải quyết đúng vào thắc mắc chung của mấy người. Tất cả đều thi nhau đề cao những đức tính của phở dân tộc. Dưới đây liên tiếp những mẩu chuyện góp về một bát phở, về một miếng ăn kỳ diệu của tất cả những người Việt-nam chân chính.
- Này, các cậu có thấy món ăn ở Phần lan có nhiều cái rất kỳ quặc không. Thịt ḅ rán, lại phiết mứt công-phi chua ngọt sắt lên trên. Cam chanh lại ăn kèm với cá gỏi. Cơm lại ướp vào tủ nước đá, ḿnh thấy đĩa cơm có khói, lúc ăn buốt đến chân răng. Nghệ thuật ẩm thực tôi gọi tên là lối nấu nướng của trường phái lập thể. Cho nên tôi càng thấy cần phải trở về với món quà cổ điển rất tính chất dân tộc của ta, tức là phở.
-Phở c̣n là một món ăn rất nhiều quần chúng tính. Ông muốn ăn phở ngồi hay đứng lù lù ra giữa hiệu mà ăn cũng không ai nói, ăn ngồi ăn đứng tùy thích. Phở là món ăn b́nh dân. Công nông binh trí, các tầng lớp nhân dân lao động, thành thị, nông thôn, không mấy ai là không biết ăn phở. Người công dân Việt-nam khi c̣n ẵm ngửa, cũng nhiều vị đă nếm phở rồi; chỉ có khác người lớn là cái bát phở của tuổi ấu trĩ chưa biết đau khổ ấy chưa cần phức tạp, không cần hành hăng, chanh chua, ớt cay. Con nhà nghèo, nhiều khi lại không cần cả thịt nữa, mà căn bản phở nhi đồng vẫn là bánh và nước dùng thôi.
- Phở ăn bất cứ vào giờ nào cũng đều thấy trôi cả. Sớm, trưa, chiều, tối, khuya, lúc nào cũng ăn được. Trong một ngày ăn thêm một bát phở, cũng như lúc tṛ chuyện ăn giọng nhau mà pha thêm một ấm trà, cùng thưởng thức với bạn bè. H́nh như không ai nỡ từ chối một người quen rủ đi ăn phở. Phở giúp cho người thanh bạch đủ điều kiện biểu hiện ḷng thành theo với bầu bạn nó hợp với cái túi nhỏ của ḿnh. Phở c̣n tài t́nh ở cái chỗ là mùa nào ăn cũng thấy có nghĩa thâm thúy. Mùa nắng, ăn một bát, ra mồ hôi, gặp cơn gió nhẹ chạy qua mặt qua lưng, thấy như giời quạt cho ḿnh. Mùa đông lạnh, ăn bát phở nóng, đôi môi tái nhợt chợt thắm tươi lại. Trong một ngày mùa đông của người nghèo, bát phở có giá trị như một tấm áo kép mặc thêm lên người. Đêm đông, có người ăn phở xong, tự coi như vừa nuốt được cả một cái chăn bông và tin rằng có thể ngủ yên đến sáng, để mai đi làm khoẻ. Dùng những h́nh ảnh b́nh dị để nói lên mùa đông ở Việt-nam, tôi cho không ǵ nên thơ bằng cái h́nh ảnh một bếp lửa hàng phở bến ô tô nhiều hành khách quây quanh chờ đợi bát ḿnh, vai rụt xuống một tí, người nhún nhẩy như trẻ em đang thú đời. Tết, nhà ai cũng bánh chưng, cá kho, thịt đông, nhưng vẫn rất đông người t́nh cờ mừng tuổi nhau ở những hiệu phở khai trương từ mùng hai Tết.
- V́ hay la cà với phở, mà tiếng nói của tôi được chính xác va giầu có thêm lên. Trước kia tôi cứ tưởng chữ "xương xẩu" là một tiếng đôi, và chử xẩu chỉ là một tiếng đệm. Ông hàng phở đă làm cho từ ngữ tôi hôm ấy thêm lên một danh từ. Xẩu khác với xương, dùng để chỉ những cái đầu xương phở có dính thịt và gân róc chưa hết. Tôi đă thấy những người phu xe kéo vào hiệu phở gọi một chén rượu với một bát xẩu. Tôi c̣n được nghe một ông phở khác nói đến mỡ gầu, cái tảng thịt dắt mỡ quí giá nó không béo quá, mà lại quánh như sáp, ṛn và mềm ấy mà gọi là một cánh gầu; và lúc cầm vào cân thịt tái, thịt tươi c̣n nhảy lên dưới làn dao, mà gọi là một quả thăn. Trong tiểu thuyết Việt-nam trước đây, nhớ người ta có viết cái truyện "Anh hàng phở lấy vợ cô đầu" . Tôi c̣n được nghe một cô điếm ngày xưa ví von than đời tàn "đời hồi này như một gánh phở bánh trương mỡ nguội đóng váng". Phở nguội tanh thật là buồn hơn cả cái sự đời cô gái thập thành bị ma cô lừa bỏ. Chữ nghĩa của ta hay thật! Người ta bảo chữ phở là xuất xứ từ chữ "ngưu nhục phấn", và ta đă Việt-nam hóa chữ phấn thành ra chữ phở. Chữ phở nguyên là một danh từ, c̣n chuyển thành một h́nh dung từ: cái mũ phở. Chữ nghĩa của ta hay thật !
- Đố biết thế nào là mũ phở? Lại cứ phải dựng chân dung những người bán phở gánh chân chính ngày xưa th́ mới tầm nguyên ra được. Những người bán phở gánh xưa kia có người đỗ ở đầu phố này, hoặc giữa phố nọ, hoặc ở tít trong cùng một cái ngơ cụt, mỗi người một "giang sơn nào, anh hùng ấy", người mua quen mặt người bán, và người bán thuộc cả thói quen và sở thích người ăn trong phố. Những anh hàng phở" hùng cứ một phương" này lại c̣n thuộc cả nhân số từng bộ khẩu và ngày giỗ tết trong từng gia đ́nh khách hàng quen của ḿnh. Họ thường là những người làm ăn chân thật, hay mặc một cái áo vành tô vải vàng hoặc dạ màu cứt ngựa của ông binh khố đỏ thải ra, trên đầu là một cái mũ cát mất cả núm chỏm, và nhất là hay đội những cái mũ dạ méo mó đă mất cả băng hoặc rách cả bo. Những cái mũ này đặt lên đầu người nào cũng không chỉnh, mà h́nh như chỉ đặt lên đầu những bác phở gánh là có một ư nghĩa. Không những thế, cái mũ phở ấy, c̣n là một dấu hiệu tập hợp, một cái h́nh thức gây tín nhiệm nữa. Những con người đội mũ rách ấy thường là người làm phở ngon, nếu không ngon th́ chỉ ít cũng phải là ăn được. Phở gánh với ông đội mũ phở nay thấy hiếm, chỉ c̣n phở xe, phở h́nh tàu thủy có ống khói phở, phở quán, phở hiệu. Đồ chơi trẻ con ngày xưa làm bằng sắt tây sơn màu, ở phố Hàng-Thiếc, có ghi lại cái dáng ông phở gánh, bánh xe đồ chơi càng chuyển càng cử động cái cánh tay cầm dao nhấc lên thái xuống.
- Phở cũng có những quy luật của nó. Như tên các hàng phở, hiệu phở. Tên người bán phở thường chỉ dùng một tiếng, lấy ngay cái tên cúng cơm người chủ hoặc tên con mà đặt làm tên gánh, tên hiệu, ví dụ phở Phúc, phở Lộc, phở Thọ, phở Trưởng ca, phở Tư ... Có khi một cái tên tật nguyền trên thân thể người bán phở được cảm t́nh quần chúng thân mật nhắc lại thành một cái tên hiệu: phở Gù, phở Lắp, phở Sứt... Cái khuyết điểm trên h́nh thù ấy đă chuyển thành một cái uy tín trong nghề bán miếng chín mà lưu danh một thời trên cửa miệng những người sành. Quần chúng nhân dân, nhất là nhân dân Hà-nội có nhiều sáng kiến để đặt tên cho những người họ yêu tin. Anh hàng phở ấy hăy đứng ở đâu bán hàng, họ lấy luôn cái địa điểm ấy mà gọi thành tên ngườị Bác phở Nhà thương, ông phở Đầu ghi, anh phở Bến tầu điện, anh phở Gầm cầu... Có khi lấy một vài nét đặc thù trong cách phục sức mà gọi. Cái mũ tàu bay trên đầu ông bán phở thời Tây xưa, đă thành cái tên một người bán phở trứ danh của thủ đô sau này. Có lẽ v́ gần với quần chúng trung lưu và người nghèo, nên cũng như "ông chủ" hiệu hớt tóc, hiệu cà phê, tên anh hàng phở cũng chỉ có một tiếng gọn gàng. Tôi chưa hề thấy ông bà hàng phở nào nổi tiếng trong nghề mà tên lại dài lê thê, chẳng hạn như phở Tôn thất Khoa ǵ ǵ, hoặc phở Trần thị Kim Anh ǵ ǵ đó. Cái tên càng độc âm ngắn cộc, càng đáng cho người mua tin cậy; cái tên một chữ, gọn như một nhát dao thái xuống miếng thịt chín. Vả lại những biển hàng hiệu phở dù là giữa đất Hà-nội văn hoa mỹ tự, cũng chỉ đặt tên một cách nôm na, không kẻ những chữ huyênh hoang. Tôi chưa thấy biển hiệu phở nào mà lại đề tên một cách quá trầm bổng du dương cả. Ví phỏng có ai mở phở mà nổi máu hay chữ lên mà đề biển th́ tôi không bao giờ chọn những hiệu phở có tên như "Thu Phong" "Bạch Tuyết" "Nhất chi Mai" mà vào ăn. Trong nghề phở, nó cũng có những cái nền nếp của nó.
- Nhưng khoa phở đă có những việc nó đ̣i phá cả những khuôn phép của nó. Theo tôi nghĩ, cái nguyên tắc cơ bản của phở là làm bằng thịt ḅ. Có thể có nhiều thứ thịt loài bốn chân, loài ở nước, loài bay trên trời, nó ngon hơn thịt ḅ, nhưng đă phở th́ phải là ḅ. Có phải là v́ muốn chống công thức mà người ta đă làm phở vịt, phở xá xíu, phở chuột? Cứ cái đà t́m ṭi ấy, th́ rồi sẽ có những hàng phở ốc, phở ếch, phở dê, chó, khỉ, ngựa, tôm, cá chép, bồ câu, cắc kè... nghĩa là loạn, phở nổi loạn. Có nhẽ ngày ấy thiên hạ sẽ gọi là đi ăn một thứ phở Mỹ miếc ǵ đó. Trong năm đói 1945, ở đáy nồi nước phở của thời đại, ở Hải pḥng và Hà nội, đă có thùng phở có cả những bàn tay trẻ con: nhưng đó lại là chuyện khác.
- Lại c̣n phở ngẩu pín. Chắc thứ phở này chỉ những người năm bảy vợ hoặc thích léng phéng mới hay ăn. Tên thứ thịt phở này, c̣n gợi lại một thứ roi của bọn Tây độc ác hay đánh cu li đến thối thịt tím xương.
- Lại c̣n phở gà. Muốn đổi cái hương vị chính thống của phở ḅ, ăn một vài lần phở gà trong đời ḿnh cũng không sao. Nhưng có một hàng bán phở gà ở Hà nội mà nhiều người thủ đô không bằng ḷng chút nào. Y bán vào buổi sớm, người xúm lại kêu ăn gạt đi không hết. Cái người bán hàng khinh khỉnh như một quư tộc đó, cũng đă khéo chọn một góc phố mang tên một bà chúa mà dọn hàng! Nói của đáng tội, gà ở đấy trông ngon mắt thật. Đă có những bạn lưu dung khen ông ông hàng là nhất nghệ tinh nhất thân vinh, và khen tay ông lách vào con gà béo vàng như tay một bác sĩ khoa mổ sẻ thuộc lầu từng khớp xương thớ thịt. Cái đầu gà, cái cẳng gị gầy, cái cổ, xương mỏ ác, ông hàng thản nhiên vứt nó xuống một cái thùng, không phải để vứt đi, nhưng chắc là đă có những bợm rượu khu phố ăn giá sẵn từ trước rồi để chốc nữa đem ra nhấm nháp. Thực ra, khi mà có người ăn bát phở gà không tiếc tiền dám gọi đến cái thứ phở từ một ngàn năm trăm đồng một bát, th́ bát phở ấy cũng khó mà không ngon được. Hăy đứng ở đây một buổi sớm mà xem người ta ăn phở gà. Sốt ruột đáo để. Người ăn mề gà, người ăn đùi, ăn thịt đen chứ không ăn thịt trắng nó chua, ăn lá mỡ, phao câu, ăn đầu cánh. Miếng ăn ở đây đích thị là một miếng nhục, nhục theo cái nghĩa một miếng thịt ngon hợp khẩu vị, và cũng đi theo cái nghĩa nhục nhằn túi bụi. Ở vỉa hè đường ấy, cứ nhao nhao cả lên quanh một ông hàng mặt phớt tỉnh như đế quốc Ăng lê và bán hàng rất cửa quyền, khách phải đi lấy lấy bát. Có người đă dắt sẳn từ nhà đi một củ hành tây, có người quả trứng gà... đập trứng bỏ hành tây vào cái bát ḿnh đă thủ sẵn và đánh dấu vào bát, dúi dúi bát trước mặt ông hàng, cười cười, nhắc nhắc, xuưt xoa nói to nói nhỏ, cứ như là sợ cuộc đời nó quên ḿnh, nó nhầm ḿnh... Bên cạnh tiếng thái thịt chặt của gánh phở gà, chốc chốc có tiếng nổ xe b́nh bịch lái xuống tận đây ăn quà sớm, khói phở phảng phất đây lát ít mùi ét săng. Có người vừa húp vừa kể lại cái thời oanh liệt của cửa hàng này, khi c̣n đế quốc và bù nh́n, ô tô cứ nối đít xuống đây mà điểm tâm, nhiều bà Hà Nội tứ chiếng cầm vào bát phở gà, mười ngón tay lóng lánh nhẫn vàng tắm, vàng, trắng, cà rá kim cương, miếng phao câu lúc ấy c̣n mọng lên biết mấy nữa kia.
Trong kháng chiến có những tay phở nổi tiếng ở vùng tự do như phở Giơi, phở Đất, phở Cống, (tên vẫn một tiếng thôi) nhưng cũng có những bát phở, chưa được đúng cách thức lắm mà ăn vào vẫn cứ thấy cảm động. Ví dụ, phở ở căn cứ địa, làm ngay trong cơ quan. Một vài cơ quan ở quanh Trung ương, chung nhau giết ḅ để bồi dưỡng theo kế hoạch hàng tháng. Thịt sẵn, xương sẵn, nhưng thiếu nước mắm, thơm, hành mùi, bánh lại là bánh đa khô. Nhưng cứ làm. Những chầu phở ngày chủ nhật ở bên bờ suối cơ quan, thật là đầu đề phong phú cho báo liếp.
- H́nh như Thạch Lam trước đâ cũng có bàn về phở, nhưng vẫn c̣n phiến diện. Thạch Lam có nhắc đến vấn đề cải lương ở Hà nội văn vật. Đầu năm 1928, ở Phố Mới, cái phố trước đây mang tên thực dân Đồ phổ Nghĩa, có một hàng phở cho cả húng ĺu, cả đầu vừng, đậu phụ. Nhưng những cái lối t́m ṭi ấy không thọ, v́ tŕnh độ nhận thức của quần chúng phở không sa đọa như người chế tạo. Quần chúng vẫn đ̣i hỏi những cái cố hữu của phở. Ngày nay cũng c̣n có người cho cả tương tầu lạp chíu chương vào phở, nhưng đây là cái quyền của người có tiền, ai muốn bày vẽ ra thế nào, nhà hàng cũng chiều trong phạm vi có thể của phở. Nhiều người bảo nên ăn phở tái th́ bổ hơn phở thịt chín. Có thể là như thế đấy . Nếu cần bổ th́ cũng có thể uống Pan-tô-cờ-rin Liên sô hoặc làm tễ thuốc Bắc, c̣n kết quả trông thấy rơ hơn là ăn phở tái. Thật ra, ăn phở cho đúng, đúng cái "gu" của phở, phải ăn thịt chín. Thịt chín thơm hơn thịt tái, mùi thơm miếng thịt chín mới biểu hiện đúng cái tâm hồn của phở. Thêm nữa, về mặt mhỡn thức tạo h́nh, người thẩm mỹ bao giờ cũng thấy miếng thịt chín đẹp hơn miếng thịt tái. Thường những hiệu phở không tự trọng, hay thái sẵn thịt chín, thái cứ vụn ra không thành h́nh thù ǵ cả, ai đến gọi là rắc vào bát. Có thể việc ấy không hề ǵ với khách hàng không cần ăn no vội. Nhưng cũng trong một cái hiệu vẫn thái thịt vụn ra ấy, ông chủ phở rất là phân biệt đối xử và không san bằng các thứ khách: đối với những khách quen, với những người có thể ông chưa biết quí danh nhưng ông đă thuộc tính ăn, những người cầu kỳ ấy mà bước vào hiệu, là ông đă đặt ngay tay dao vào những khối thịt chín đặc biệt như khối nạm ṛn, nạm dắt hoặc khối mỡ gầu, thái ra những miếng mỏng nhưng to bản, với cái sung sướng b́nh tĩnh của một người được tỏ bày cái sở trường của ḿnh trong nghề. Ông nào ăn phở mà có chất họa th́ thấy muốn vẽ tranh tĩnh vật ngay. Có những lúc ông phở ấy gắt, gắt với vợ ông, v́ ông thái không đẹp. Một ông làm đầu bếp hiệu chim quay trong hồi Hà Nội chiếm đóng, nay cũng ra mở phở và thích múa dao nói chuyện với khách về cái khoa thái. "Chặt thái loài có cánh đă khó, mà thái miếng thịt ḅ không xương c̣n khó hơn. Tôi dạy măi mà đàn bà nhà tôi vẫn không làm được, đàn bà thường chỉ thái bánh thôi".
- Trong số những thắc mắc của một số ông Hà nội trí thức dở người ta có nhắc đến một ông lo sau này ta tiến lên kinh tế hoàn toàn xă hội chủ nghĩa, kinh tế phân tán không c̣n nữa, th́ mất hết phở dân tộc, và rồi sẽ phải ăn phở đóng hộp, mỗi lúc ăn bỏ cái hộp phở ấy vào nồi nước sôi trước khi đục ra ăn, và như thế th́ nó trương hết bánh lên. Cũng ngay trong hiệu phở, có người đă đập ngay lại: "Thôi đốt ông đi . Ông đừng có làm cái chuyện lo giời sập ấy đi. Hiện nay phở đang phát triển mạnh ở thủ đô Hà nội, lớn nhỏ, gánh rong, bán trong nhà, bán ngoài hè, có đến trên dưới hai ngàn chủ phở. Người Việt-nam c̣n th́ c̣n phở bát, bát phở trong tương lai vẫn nóng sốt như bây giờ. Phở bát của ta không thể thành một thứ đồ hộp đâu, người công dân Hà nội này xin trả lời ông là một ngh́n lần không, không, không thể có sự thô bạo ấy".
- Cái thế giới phở Hà nội trước đây h́nh như cũng có những thứ nhân vật nghiệp dĩ của nó. Làng chơi, học tṛ, ông binh, thày kư sở buôn, ông phán sở ṭa, con bạc, chủ hiệu nhỏ, những người lao động vận tải, những người làm nghề tự do... Có những lính lê dương chạy đến hàng phở, ăn xong tính tiền, lật ngay cái mũ đỏ ra trong cái mũ có cái quần lĩnh vừa cướp ở nhà chứa ra; người khách hàng lính đánh thuê đó đă vắt quần lĩnh đó xuống quầy hàng thay một thứ trả tiền, rồi ù té chạy... Có những tay giầu sụ nhưng tính nết hấp ĺm, mua bánh ḿ thả vào nước phở béo mà cứ gọi là ăn cơm Tây b́nh dân. Có những người đàn bà trái duyên trộn cơm nguội vào bát phở nóng, mà ăn một cách ngon lành, nhưng người ngoài trông vào th́ thấy nó thê lương thế nào ấy. Có những kẻ sống không nhà cửa, chuyên môn đứng đường, chạy hàng sách chợ đen đủ các thứ, lúc tính tiền hoa hồng, lấy bát phở tái năm xu làm đơn vị giá cả,"việc này mà trôi chảy, ông bà chị cứ cho em một trăm bát tái năm, vân vân...".
Hương vị phở vẫn như xa xưa, nhưng cái tâm hồn người ăn phở ngày nay, đă sáng sủa và lành mạnh hơn nhiều... Ngày trước, anh hàng phở có tiếng rao, có người rao nghe quạnh hiu như tiếng bánh dày gị đêm đông tội lỗi trong ngơ khuất; có người rao lên nghe vui rền. Tại sao, bây giờ Hà nội vẫn có phở, mà tiếng rao lại vắng hẳn đi? Có những lúc, tôi muốn thu thanh vào đĩa, tất cả những cái tiếng rao hàng quà rong của tất cả những thứ quà rong, của tất cả những thư quà miếng chín trên toàn cơi quê hương chúng ta. Những tiếng rao ấy, một phần nào vang hưởng lên cái nhạc điệu sinh hoạt chung của chúng ta đấy.
Chúng tôi ngồi trên bờ một cái hồ xứ Bắc ở ngoại thành Hen xanh ky tưởng nhớ đến một bát phở quê hương, và đối với món ăn đó của dân tộc đáng yêu chúng ta ở Đông Nam Châu Á, chúng tôi đă phát hiện những đức tính dồi dào của phở, tự ḿnh cho đó là những cơ sở vững chắc để dựng lên một nền lư luận cho món phở. Sau đó mấy tháng trở về nước, đặt chân lên đất Hà nội, bữa cơm đầu tiên của tôi là một bữa phở. Về sau này, hay rủ nhau đi ăn phở, tôi được đi sâu vào ư nghĩ của một anh bạn nó đă trở thành một ám ảnh: "Ḿnh khen phở ḿnh là một món ăn ngon, nhưng trước khi khẳng định giá trị dân tộc của phở, có nên tranh thủ thêm ư kiến của bạn bè, quốc tế của ta không? Bạn Liên xô, bạn Ba lan, Hung, Tiệp, Đức sẽ có cảm xúc ǵ về món phở Việt-nam? Họ đă có dịp nếm phở chưa?" Bài dân ca của ḿnh họ nghe rồi, đất nước ḿnh, các bạn thấy rồi. Nhưng c̣n phải cho bạn ḿnh "thấy" phở nữa, bởi v́ phở cũng là một thứ tiếng hát yêu đời của tất cả những tấm ḷng con người Việt-nam chân chính và b́nh dị. Thế rồi một hôm khác, cũng trong một quán phở nổi tiếng Hà nội, tôi đă nghe được mẩu chuyện giữa hai nữ sinh một trường phổ thông cấp 3 gần đây: " Phở hiệu này, ăn mê quá. Thế đố chị biết Hồ chủ tịch và các lănh tụ Đảng có thích phở không? - Làm thế nào mà biết được - Này, nói đùa chứ các cụ mà đến ăn cho hiệu nào, th́ chủ hàng thật là sung sướng vô bờ đấy chị nhỉ!". Hai cô rút lấy túi gương con chiếu lẫn vào hàm răng nhau xem có vướng tí hành tí rau mùi nào không, cười ríu rít như chim đàn nhảy quanh bàn phở. Mẩu chuyện hai cô học tṛ như giúp tôi hiểu thêm nữa về phở, và giúp tôi nhận thức đến những cái nó quan trọng hơn cả phở nữa.
Ít lâu nay, chúng ta hay nói đến thực tế Việt-nam, đến vấn đề thực tiễn Việt-nam, đến những đặc tính của Việt-nam trong mọi điều kiện chuyển ḿnh tiến lên. Tôi thấy rằng trong muôn vàn thực tế phong phú của nhân dân Việt-nam, có một cái thực tế mà hàng ngày ít ai nỡ tách rời nó, tức là cái thực tế phở. Cái thực tế phở ấy lồng vào trong những cái thực tế vĩ đại của dân tộc. Trong một giọt nước rơi lóng lánh có cả câu chuyện của vầng thái dương; trong một miếng ăn, cũng thấy rộng được ra những điều cao cả yên vui trên đất nước bao la giầu có tươi đẹp. Tôi thấy tổ quốc chúng ta có núi cao ṿi vọi điệp điệp, có sông dài dằng dặc, có biển bờ thăm thẳm, có những con người Việt-nam dũng cảm xây đắp lịch sử quang vinh, có những công tŕnh lao động thần thánh như chiến thắng Điện Biên, nhưng bên cạnh những cái đó, tôi biết rằng Tổ quốc tôi c̣n có phở nữa. Trong những năm chiến tranh giải phóng, kẻ thù bay trên bát phở, có những bát phở phải húp vội trong đêm tối tăm, quệt ngang ống tay áo mà nhẩy xuống lỗ lầm; có những bát phở bị bom, bánh trương lên mà người ăn không c̣n thấy trở lại một lần nào nữa. Nhớ lại cái hồi tôi về công tác ở vùng sau lưng địch, tôi không thể quên được mấy cái quán phở khuya trên con đê miết lấy vùng căn cứ du kích; những bát phở nóng ăn sau những đêm vượt vành đai trắng và xuyên qua vị trí địch, ăn có một hương vị thật là đặc biệt; sau này nó tổng càn, nó hất hết các quán trên đê, không biết người bán phở đêm đó, có c̣n sống hay đă chết trong chuyến ấy rồi? Lại c̣n cái lần đi chiến dịch với tiểu đoàn Lũng vài, tôi không quên được những cuộc hành quân với đồng chí cấp dưỡng ban chỉ huy; đồng chí ấy gánh rất nhiều nồi niêu ga-men và thực phẩm cồng kềnh, các chiến sĩ đều đùa gọi là "ông hàng phở của tiểu đoàn". Trước kháng chiến đồng chí ấy vốn mở hiệu phở; nay ḥa b́nh rồi, đồng chí có c̣n sống mà mở phở lại? Nhiều h́nh ảnh phở trong những năm gian khổ đă hiện về. Giờ mà ngồi an tâm ăn bát phở nóng sốt giữa ban ngày bất giác cần nhớ ơn nhiều người. Rồi mối cảm xúc phở vụt chốc bay xa rộng mênh mông. Bỗng nghĩ đến những vùng chăn nuôi xanh rờn áng cỏ sữa khu tự trị Thái-Mèo, những đàn ḅ Lạng Sơn, Thanh hóa đang cúi xuống ngốn cỏ ngon trên đất nước. Gạo mấy vụ liền lại được mùa, bột bánh mịn và dẻo. Rau cỏ vùng ngoại thành Hà nội: mở rộng măi những diện tích xanh ngon vô tận, rau thơm hành hoa phưng phức cái hương vị thổ ngơi.
Đêm Hà nội, nay thức khuya nhất vẫn là những hiệu phở. Xưa kia phở ông Trưởng Ca bán đến bốn giờ sáng ở đ́nh Hàng Bạc - cái nơi tập trung nhân dân Hà nội năm đầu kháng chiến để rút ta khỏi ṿng vây địch. Đ́nh cũ không c̣n ông Trưởng Ca nữa, nhưng nay đă có ông phở Sửa sai thay ông mà thức khuya. Người Hà nội đặt tên đến là hay.
Trước đây ông nấu bếp hiệu cao lâu Tàu; rồi ông ra mở phở. Rồi ở quê ông quy nhầm ông, ông phải về quê, giao lại quán phở cho bạn. Nay ông được sửa sai, lại trở lại thủ đô, chính quyền khu phố miển thuế cho ông một thời hạn và t́m một chổ lợi địa thế cho ông mở hiệu. Món quà của ông phở "Sửa sai" càng thơm ngon một cách chất phác hơn bao giờ. Có thể là cảm t́nh của khách hàng, đối với một người phở quen nay được khôi phục càng làm cho bát phở giải oan có thêm nhiều dư vị nữa. Những bát phở hồn hậu ấy cũng chỉ là một sự đền bù công bằng đối với những người làm ăn lương thiện khu phố đi xem hát về hoặc họp hành b́nh bầu học tập xây dựng vừa xong.
NGUYỄN TUÂN
|
| Quay trở về đầu |
|
| |
Venus VN
Hội viên
Đă tham gia: 18 December 2004
Hiện giờ: Offline
Bài gửi: 17
|
| Msg 2 of 15: Đă gửi: 23 December 2004 lúc 11:29pm | Đă lưu IP
|
|
|
Hi! Hi!
Dưới đây liên tiếp những mẩu chuyện góp về một bát phở, về một miếng ăn kỳ diệu của tất cả những người Việt-nam chân chính.
Vui quá!
|
| Quay trở về đầu |
|
| |
Venus VN
Hội viên
Đă tham gia: 18 December 2004
Hiện giờ: Offline
Bài gửi: 17
|
| Msg 3 of 15: Đă gửi: 23 December 2004 lúc 11:31pm | Đă lưu IP
|
|
|
Bác tuân ơi!
Chau thích an pho lắm. Vạy chau la ngụi Việt nam chân chinh! Hi!
|
| Quay trở về đầu |
|
| |
chindonco
Trợ Giáo
Đă tham gia: 28 March 2003
Nơi cư ngụ: United States
Hiện giờ: Offline
Bài gửi: 5248
|
| Msg 4 of 15: Đă gửi: 24 December 2004 lúc 12:22am | Đă lưu IP
|
|
|
thienkhoitimvui đă viết:
Phở có phải là một văn hóa không nhỉ? Lẽ nào lại không, chả nhẽ chỉ những chuyện to tát ấy mới đáng gọi là văn hóa, ngay như chuyện cái răng cái tóc cái đầu,trang phục, trang sức phụ nữ người ta c̣n gọi là văn hóa được, th́ phở không lí ǵ mà không gọi bằng văn hóa được!? Chà cái chuyện ăn uống con người nó quan trọng đấy chứ, thiếu triết học có thể chưa chết ai, thiếu triết lí có thể "ngu người" nhưng chưa chắc chết, không nắm được huyền bí chưa chắc chết, và không hiểu rất nhiều chuyện cũng chưa chắc chết hoặc chết ngay. C̣n thiếu ăn, vài bữa là "đói bạc râu sầu bạc tóc" ngay, nghe nói h́nh như có cái thuật "nhịn ăn", càng nhịn càng "khỏe" và càng "minh mẫn" lại có thể "chữa bệnh nan y", chuyện ấy có thể có, nhưng là việc của những người tập luyện thực hành công phu, mà ví có được, cũng không thể nhịn cả đời. Chuyện ăn uống thiết thực như thế, rất đáng để các nhà văn hóa nâng nó lên thành một thứ văn hóa ẩm thực, một thứ văn hóa mà con người không có th́ không những bị phê là "phàm phu tục tử" "ăn tham uống vụng" mà c̣n có thể "chết người" hiểu theo nghĩa bóng, nghĩa đen ǵ cũng thế. Cha ông nói "ăn xem nồi, ngồi xem hướng" như vậy chuyện ăn không phải chỉ cứ việc ăn như nhu cầu của bao sinh vật, mà rơ ràng là văn hóa! Đă nói văn hóa th́ phải học, phải thấm, có lưu truyền, và có sáng tạo. Những nhà khoa học đạo mạo xem chừng không hứng thú lắm với cái ăn uống "tầm thường này, h́nh như chỉ có những thứ to tát, vĩ đại lắm mới là văn hóa. Nhưng, ăn để no là 1 chuyện, ăn cái ǵ và ăn ở đâu, với ai, như thế nào cho "có văn hóa" lại là chuyện khác.
|
|
|
Nhớ kho tàng văn chương b́nh dân (văn chương truyền khẩu cũng được) có câu:
Miếng ăn là miếng tồi tàn,
Mất ăn một miếng lộn gan lên đầu.
|
| Quay trở về đầu |
|
| |
thienkhoitimvui
Hội viên
Đă tham gia: 30 November 2004
Nơi cư ngụ: Vietnam
Hiện giờ: Offline
Bài gửi: 2445
|
| Msg 5 of 15: Đă gửi: 25 December 2004 lúc 1:53pm | Đă lưu IP
|
|
|
Miếng ăn có thể là thanh, có thể tục, với người xem trọng miếng ăn cho thỏa cái nhu cầu sinh lí, th́ không thể đem chuyện văn hóa ra bàn được. Cái h́nh thức bát phở ngày xưa mà nay nhiều nơi vẫn giữ không phải cái bát phở ăn cho no cứng bụng, nó là cái tô nhỏ miệng loe loe, nó khiêm tốn là một cái thú thưởng thức ẩm thực. Bây giờ v́ mục tiêu thực dụng mà bát phở có vẻ đầy đủ năng lượng hơn, cho con người vừa được thưởng thức hương vị phở vừa cải thiện sức lực hao đi trong công việc, th́ vẫn thế, không đơn giản một cái ăn, mà c̣n là văn hóa. Bây giờ mà nói đến văn hóa phở cũng không phải vội vàng. Bởi thế mà đă có những cuộc hội thảo về phở quốc tế hẳn hoi, họp đàng hoàng ở những khách sạn sang trọng, và ông "Vua Bếp" người nước Pháp Didier Corlou làm cho KS Sofitel Metropole cũng thốt lên : "tôi yêu phở việt nam" và "đến Hà Nội mà chưa ăn phở Hà Nội coi như chưa biết Hà Nội" ông ấy bảo đại ư như vậy. Không biết có cuốn từ điển Tiếng Pháp nào thêm từ "le pho" vào chưa, nhưng cuộc hội thảo theo sáng kiến tổ chức của Văn Pḥng Cộng Đồng Châu Âu tại VN đă đĩnh đạc lấy tên "Patrimoine du VN: le phở" (Di sản của VN: Phở), và quư ông đại sứ EC Baron th́ trịnh trọng bảo "bếp núc là một phần văn hóa dân tộc", vâng, xin mời ngài một tô phở được chế biến đúng đắn theo lối standard của phở! Và thực tế là ông bếp Corlou ấy đă tái tạo 2 gánh phở theo đúng lối cổ truyền của phở với các chỉ tiêu quan trọng: nước trong, bánh trắng mỏng, bánh và thịt thái tay, thịt chín (phở nạm), nước dùng ngọt nhờ ninh xương ḅ, chứ không mượn ḿ chính bột ngọt. Thực khách ở SG có thể đến cái tiệm phở do nhà ông người Nhật sáng lập, đến đấy ngoài "chỗ sang trọng" và bước ra được nghe câu cảm ơn Domo Arigato Gozaimatsu ra th́ bát phở đă biến dạng đi lắm, không ra cái phở Việt phở Nhật phở Tàu ǵ cả. Những người có thú và điều kiện thưởng thức các món ăn trên các nẻo du lịch rất dễ được nghe họ than phiền những món ăn đặc sản mang đậm dấu tích văn hóa các nơi cứ đượcmang đi rồi bị xáo trộn vô lối thành một thứ món ăn quốc tế thập cẩm. Có lẽ muốn hưởng hương vị nguyên chất nên có điều kiện mà đến những nơi chính hiệu "con nai" mà dùng vậy. Cho nên nhà ông bếp Corlou nói "ăn phở là một nghệ thuật" ngẫm cũng có lí. Và cái cách ăn, cách quan niệm sự ăn nó cũng là h́nh ảnh "nhân gian thu nh": có cái ăn thanh, cái tục, cái vui là chính, cái kiêm gồm chức năng bổ dưỡng, cái pha, cái thuần, vui buồn... cũng y như nhân gian loài người vậy.
|
| Quay trở về đầu |
|
| |
|
|
BlackJack
Học Viên Lớp Tử Vi
Đă tham gia: 22 September 2004
Hiện giờ: Offline
Bài gửi: 273
|
| Msg 6 of 15: Đă gửi: 17 January 2005 lúc 4:40am | Đă lưu IP
|
|
|
Đọc bài viết của cụ Nguyễn Tuân tôi chưa thấy cụ đả động đến...rau thơm & tương ớt khi ăn Phở???
hehehe 
|
| Quay trở về đầu |
|
| |
HoaKhoa
Hội viên
Đă tham gia: 04 December 2002
Nơi cư ngụ: Australia
Hiện giờ: Offline
Bài gửi: 41
|
| Msg 7 of 15: Đă gửi: 17 January 2005 lúc 7:16am | Đă lưu IP
|
|
|
Trong bài tùy bút của cụ Nguyễn Tuân, cháu thấy đa phần cụ nhắc đến h́nh ảnh miếng thịt trong bát Phở, từ thịt ḅ đến thịt gà v.v... Ngày trước, mỗi khi có dịp đi ngang qua những quán Phở ở Sài G̣n, mà đặc biệt là những quán Phở b́nh dân th́ thú thật cháu không tài nào cầm ḷng được với những mùi hương của chanh, ớt, ng̣ gai, húng quế ...  . Bát Phở sau chặng đường "di cư" vào Nam đă mang một hương vị mới cũng không kém phần hấp dẫn. 
|
| Quay trở về đầu |
|
| |
nkd833
Hội viên
Đă tham gia: 04 December 2004
Nơi cư ngụ: Angola
Hiện giờ: Offline
Bài gửi: 1303
|
| Msg 8 of 15: Đă gửi: 07 February 2005 lúc 10:01am | Đă lưu IP
|
|
|
Bổ sung thêm một tẹo. Ở Hà nội có những chỗ nào phở ngon thật sự là ngon nhỉ? Nhiều quán quá, thấy chỗ nào cũng như chỗ nào! Đến tên biển hiệu cũng giống nhau y chang luôn! Pó tay!!!
|
| Quay trở về đầu |
|
| |
ThienSu
Hội Viên Đặc Biệt
Đă tham gia: 03 December 2002
Nơi cư ngụ: France
Hiện giờ: Offline
Bài gửi: 3762
|
| Msg 9 of 15: Đă gửi: 07 February 2005 lúc 7:30pm | Đă lưu IP
|
|
|
Nkd883 viết:
Bổ sung thêm một tẹo. Ở Hà nội có những chỗ nào phở ngon thật sự là ngon nhỉ? Nhiều quán quá, thấy chỗ nào cũng như chỗ nào! Đến tên biển hiệu cũng giống nhau y chang luôn! Pó tay!!!
Bạn Nkd883 thân mến!
Tôi cho rằng:
Đấy là tính phổ biến và nhất quán của văn hoá Phở. Híc!
Hiện tôi biết ở Hanoi có hẳn một hội gọi là hội "Văn hoá ẩm thực"; do hẳn giáo sư Trần Quốc Vượng làm chủ tịch. Muốn biết phở chỗ nào ngon; nên liên lạc với quí hội này.
Sư Thiến
------------------
Trăng xưa đă vỡ màu hoang dại
Để áng phù vân đọng nét buồn
|
| Quay trở về đầu |
|
| |
thienkhoitimvui
Hội viên
Đă tham gia: 30 November 2004
Nơi cư ngụ: Vietnam
Hiện giờ: Offline
Bài gửi: 2445
|
| Msg 10 of 15: Đă gửi: 07 February 2005 lúc 9:27pm | Đă lưu IP
|
|
|
Đằng Mă Mây có cái phở Văn, ăn được.
trước ở góc láng trung rẽ vào trường luật có quán phở trông lùi xùi nhưng khách đông, ngon hạng nhất hà thành, nhưng sau vụ giải toả đường, không biết nhà đó chuyển đi phố nào, quên hỏi trước. đằng bờ hồ có phở Th́n là gia truyền, ăn cũng được chứ chưa fải là ngon. Ôi, món ngon hà nội!
Sửa lại bởi thienkhoitimvui : 07 February 2005 lúc 9:30pm
|
| Quay trở về đầu |
|
| |
linh2903
Hội viên
Đă tham gia: 17 September 2004
Hiện giờ: Offline
Bài gửi: 103
|
| Msg 11 of 15: Đă gửi: 15 February 2005 lúc 1:49am | Đă lưu IP
|
|
|
Kính chào bác Thienkhoitimvui và tất cả mọi người . Cho phép cháu tham gia chút xíu bác nhé .
Phở gọi là ngon ở Hà Nội th́ có một quán chuyên phở gà ở đầu phố Quán Thánh, tên quán th́ cháu chưa nhớ ra .
Tuy nhiên theo cháu phở nào ở HN có ngon đến mấy th́ cũng phải gọi phở Nam Định bằng "cụ" . Cháu xin thưa "phở NĐ" ở đây là phở nhà bà Đán ơ? thành phố Nam Định kia, chứ không phải là máy quán phở NĐ ở HN đâu . Bác nào đă từng thưởng thức phở Đán chắc chắn sẽ không cho cháu là ngoa . Bánh phở mềm, thịt ngon, đặc biệt là khoản nước dùng th́ vừa thơm, vừa ngọt, lại trong vắt .
Hàng phở ở HN th́ nhiều vô kể . Ví dụ có tất cả 100 hang` phở th́ cũng có dăm mười hàng "ăn được" (như bác Thienkhoi đă chỉ ra một hai hàng). NĐ th́ chỉ có 10 hàng tho^i, và cũng chỉ có một hàng phở ngon nhất . Nhưng phở này ăn đứt 10 hàng phở kia ở HN .
Trước đây khi chưa được ăn phở tại nhà bà Đán, cháu cũng nghe bố cháu khen phở Đán nhiều mà chẳng tin . Cháu nghĩ không thể nào có sự khác biệt lớn đến thế, v́ phở HN vốn đă quá nổi tiếng rồi . Nhưng sau này khi được về NĐ "ăn thử" cháu mới hiêu tại sao bố cháu lại sùng bái phở bà Đán đến thế .
Không biết đọc chủ đề này có ai là dân NĐ ko ?
Bác Thienkhoi ơi nếu có điều kiện bác hăy t́m đến và chiêm nghiệm ạ .
Thôi cháu phải làm việc tiếp đây, cháu chỉ tranh thủ chút thôi không xếp về thấy lại sắp bờ soi .  Hí hí cũng tại thấy các bác bàn đến phở mà chỉ thấy toàn phở HN .
Cháu chào các bác, kính chúc các bác năm mới tai qua nạn khỏi, điều lành mang lại điều dữ đem đi .
À bác Thienkhoi ơi cháu muốn nói với bác rằng sắp tới bác mà ra đi th́ cháu sẽ buồn lắm  . Nhưng cháu mong rằng sự ra đi này sẽ "có ngày trở lại" . Mặc dù rất muốn tham gia vào các cuộc thảo luận của bác nhưng cũng v́ cháu tài quá hèn, sức quá mọn nên chỉ đành lặng thinh mà theo dơi thôi 
Thôi cháu chào bác, chào bác .
|
| Quay trở về đầu |
|
| |
mylam
Học Viên Lớp Tử Vi
Đă tham gia: 12 December 2004
Nơi cư ngụ: Netherlands
Hiện giờ: Offline
Bài gửi: 26
|
| Msg 12 of 15: Đă gửi: 15 February 2005 lúc 4:34am | Đă lưu IP
|
|
|
Thienkhoitimvui ơi ời!
Chết cái bao tử của tôi rồi.
Đấy là lỗi của bác đấy nhá. Không biết có cách nào nằm vạ bắt bồi thường nhân sự không hé.
Sáng sớm đă gặp thế nầy chắc là phải đi làm một tô phở gói cho đỡ tủi thân .
Bồi thương nhân sự th́ thể theo lời yêu cầu của bị cáo(đương sự),chủ nhân phải cấp tốc thi hành ....ra quán phở.... h́ h́.
Nói vvvvvvvvvṿng nói vo chẳn qua nói thiệt,ai có biết nấu phở làm ơn chỉ dùm, v́ ở đây chiiỉi có ăn tưởng tượng mà thôi(đâu đă biết nấu phở)...
__________________
t.m
|
| Quay trở về đầu |
|
| |
nkd833
Hội viên
Đă tham gia: 04 December 2004
Nơi cư ngụ: Angola
Hiện giờ: Offline
Bài gửi: 1303
|
| Msg 13 of 15: Đă gửi: 15 February 2005 lúc 9:38am | Đă lưu IP
|
|
|
Chào chị Mylam, nkd ko cách bít nấu phở nhưng khi nào về Hà nội chị ới nkd một tiếng, nkd dẫn chị đi chiêu đăi phở... bét nhè luôn hihihi (bi giờ nkd bắt đầu đi sưu tầm những địa chỉ phở ngon ở Hà nội đây), chị chén 1 lúc 10 bát phở em cũng đủ tiền trả mà! hihihi.. Vậy nhá, nhớ lời mời của nkd này đó!
|
| Quay trở về đầu |
|
| |
xinchao
Hội viên
Đă tham gia: 18 July 2004
Hiện giờ: Offline
Bài gửi: 99
|
| Msg 14 of 15: Đă gửi: 20 February 2005 lúc 3:48pm | Đă lưu IP
|
|
|
Xin chào Bác Thienkhoitimvui và các bạn,
Bác Thienkhoi đưa ra chủ đề này hấp dẫn quá và làm nỗi nhớ, thèm bát phở ở VN da diết quá:) Ở chỗ xinchao có một vài anh chị em cũng biết nấu, nhưng cái hương vị phở th́ không thể nào sánh được với ở nhà ḿnh được. Hơn nữa, văn hoá Phở của ta c̣n cần không khí xung quanh của hàng phở nữa chứ. Cái cảnh người bán hối hả, người ăn tíu tít, x́ xoạp toát mồ hôi :) ở những hàng phở ngon. Kể cả ngồi trên những chiêc ghế thấp thấp trước những lọ dấm ớt trên bàn, rồi ngắm xa xa những xúc thịt ḅ chín treo lắc lư phía trên nồi nước phở thơm phức và toả khói nữa chứ. Trời ơi, nghĩ lại mà thèm quá Bác Thiên khôi và cả nhà ta ơi.
Xin chào đă copy và gửi cho bạn bè ở đây cùng xem và rất có thể mọi người sẽ sớm "họp mặt" để tự nấu một bữa phở. Các bác và anh em không có điều kiện thưởng thức phở tại quê nhà, ta trao đổi học kinh nghiệm của cả nhà để tự nấu phở, trước khi chờ đợi về VN và được bà con giới thiệu cho hàng phở ngon đi nhỉ:)
Chúc bác Thienkhoi và tất cả anh em nhiều niềm vui, tiếp tục để đầu óc "chu du" nhớ về văn hoá Phở nhé!
Xin chào.
|
| Quay trở về đầu |
|
| |
thienkhoitimvui
Hội viên
Đă tham gia: 30 November 2004
Nơi cư ngụ: Vietnam
Hiện giờ: Offline
Bài gửi: 2445
|
| Msg 15 of 15: Đă gửi: 11 March 2005 lúc 6:30am | Đă lưu IP
|
|
|
Phở có từ bao giờ, ở đâu?
Dựa vào tập phả kỳ của ḍng họ để lại, nhà văn Siêu Hải - một người "gốc" 14 đời ở Hà Nội - muốn góp tiếng nói trong việc đi t́m nguồn gốc của phở..., một món ăn mà theo ông là thuần túy Việt Nam và mới chỉ xuất hiện ở Hà Nội từ đầu thế kỷ 20.
Phở có từ bao giờ, ở đâu?
"Trong những món ăn quân tử vị
Phở là đáng quư nhất trên đời.
Một vài xu nào đắt đỏ mấy mươi
Mà đủ vị ngọt, bùi, thơm, béo, bổ.
Bánh cuốn, thịt ḅ, nước dùng sao nhánh mỡ
Ngọn rau thơm, hành củ thái trên.
Nước mắm, hồ tiêu, cùng dấm ớt điểm thêm
Khói nghi ngút đưa lên thơm điếc mũi..."
(Trích thơ trào phúng của Tú Mỡ trên một số báo Phong Hóa năm 1937)
Biến tấu từ món "xáo trâu" thuần Việt
Phở, người Pháp gọi là soupe chinoise (cháo Tầu). Có thể từ đó, nhân dân ta ngộ nhận là của Trung Quốc. Sự thật phở là thuần túy Việt Nam và chỉ mới xuất hiện ở Hà Nội vào đầu thế kỷ 20. Từ lâu dân ta rất ít dùng thịt ḅ, cho là nóng và gây. Món ăn rẻ tiền, no bụng lúc đói là món thịt trâu xáo hành răm ăn với bún, gọi là xáo trâu, rất phổ biến ở các chợ nông thôn và xóm b́nh dân...
Người Pháp không ăn thịt trâu, chỉ dùng thịt ḅ. Từ ngày thực dân Pháp sang ta khai thác thuộc địa đầu thế kỷ 20, ở Hà Nội bắt đầu có các cửa hiệu bán thịt ḅ, thường bán không hết, nhất là xương ḅ. Pháp sang, tàu thủy máy hơi nước chạy trên các ḍng sông từ Hà Nội đi Hải Pḥng, Nam Định... Bến phà Hà Nội thu hút nhiều công nhân bốc vác đến, kéo theo nhiều hàng quà bánh, món xáo trâu vẫn là phổ biến. Các gánh hàng này thường giống nhau, một bên là chiếc thúng lớn để chiếc nồi đất to đựng canh xáo nóng được ủ kỹ. Chiếc thúng bên kia đựng bún và bát, đũa, mắm, ớt...
Có một bà hàng nào đó, chiều chiều nhẹ gánh về nhà, qua các hiệu thịt ḅ, thấy c̣n treo lủng lẳng từng súc thịt và đống xương. Thịt ḅ ế, tất phải bán rẻ. Bà ta liền nảy ra sáng kiến làm xáo ḅ thay xáo trâu. Qua ít ngày, người ăn xáo ḅ với bún không hợp khẩu vị. Vậy phải thay bún bằng thứ ǵ, cũng bằng bột gạo? Đó là bánh cuốn mỏng, chay rất sẵn ở Hà Nội. Không ngờ xáo ḅ ăn với bánh cuốn chay thái thay bún lại rất ngon miệng và luôn được cải tiến cách hầm xương, thêm bớt gia vị, khi ăn lại có cả những lát thịt chín phủ lên trên.
Từ ngoài băi, phở lan vào trong phố, khách ăn quanh một chơng tre hay bàn nhỏ, hoặc mua đem về nhà. Một số người ta, và vài chú Khách quẩy thành gánh hàng rong tới các ngơ, phố. Các gánh phở rong này đều giống nhau, một bên đặt nồi nước dùng, dưới có chỗ đun củi lom dom bảo đảm nước dùng lúc nào cũng nóng để chan vào bánh phở cho mềm sợi hơn. C̣n bên kia để bát, đũa, dao, thớt và gia vị, dưới có một ngăn kéo đựng thịt chín.
Từ lời rao "Ngầu nhục phấn" mà thành tên
Người ḿnh bán hàng th́ rao là "xáo ḅ ơ". C̣n mấy chú Khách th́ rao "Ngầu nhục phấn a...". Ngầu, tiếng Hán là ngưu, nhục là thịt, phấn là gạo, tức bánh bột gạo. Tiếng Trung Quốc gọi trâu hay ḅ đều là ngưu, hắc ngưu là trâu, hoàng ngưu là ḅ. Tiếng rao "xáo ḅ ơ" nghe cụt lủn. C̣n tiếng rao "Ngầu nhục phấn a..." nghe trầm bổng, tha hồ ê a kéo dài, mặt khác do tư tưởng sùng ngoại nên được khách ăn ơi ới gọi đến. Thấy thế, các gánh hàng của người ḿnh cũng phải rao theo họ để tranh khách. Phở ngày càng được ưa chuộng nên số lượng gánh phở rong cũng ngày một nhiều. Lời rao gọn dần, chỉ c̣n "ngầu phớn ơ...", rồi "phở ơ", cuối cùng thành "phở".
Những hàng phở đầu tiên
Do là món quà b́nh dân, nên các cửa hàng bán phở đều xuềnh xoàng, được khách ăn gán cho những cái tên theo đặc điểm của chủ hiệu như: "phở Lùn", "phở Gù", "phở Sứt"... Cũng do tính b́nh dân của phở nên có một thời phở bị những người giàu tiền lắm bạc ở Hà Nội xem thường. Họ quen đến các hiệu cao lâu Hàng Buồm dùng các món ăn đắt tiền. Phải đến năm 1918 - 1919, phở mới được nhiều giới t́m đến. Cửa hiệu phở đầu tiên của Hà Nội mở ở phố Hàng Quạt (nay là Lương Văn Can) gần rạp tuồng Thông Sáng và tuồng Năm Trăn để đón khách. Một cửa hiệu khác ở phố Hàng Đồng, chủ hiệu đổi mới bằng cách thay các phản gỗ dài trên trải chiếu bằng những bộ bàn ghế. Sau đó có thêm nhiều hàng phở tại các phố Cầu Gỗ, Hàng Giấy... đều không cần biển hiệu. Năm 1937 duy nhất có một hiệu phở của Hoa kiều mở ở phố Mă Vũ (nay là phố Hàng Quạt kéo dài) lấy tên là Nghi Xuân. Các cửa hàng này đua nhau cải tiến chất lượng. Lúc đầu chỉ có phở chín, sau có phở tái. Thêm thịt mỡ gầu, nạm, sách ḅ nên thành tên tái gầu, tái nạm, tái sách... Sau nữa có hiệu dùng thịt ḅ nấu sốt vang, thịt áp chảo nên lại thêm tên gọi phở sốt vang, phở áp chảo nước, áp chảo khô, phở xào, v.v...
Từ những năm 1930 lại đây, phở đă tới đỉnh cao của văn hóa ẩm thực Việt Nam, với nghệ thuật lóc thịt, hầm xương và gia giảm gia vị: thảo quả, quế chi... thành món ăn độc đáo: "phở Hà Nội". (ST)
|
| Quay trở về đầu |
|
| |
|
|
Diễn đàn bị khoá)
Chủ đề: Phở _ Văn Hóa ???
