| Tác giả |
|
thienkhoitimvui
Hội viên
Đă tham gia: 30 November 2004
Nơi cư ngụ: Vietnam
Hiện giờ: Offline
Bài gửi: 2445
|
| Msg 1 of 4: Đă gửi: 01 January 2005 lúc 11:27am | Đă lưu IP
|
|
|
V́ t́nh thế năm 1863 vua Tư. Đức phải phê chuẩn Ḥa ước 1862 nhường đứt ba tỉnh Biên Ḥa, Định Tường và Vĩnh Long cho Pháp, nhưng ông vẫn t́m cách chuộc lại. Tháng 6-1863 Tư. Đức cử một phái đoàn đem lễ vật sang Pháp và Y-Pha-Nho để điều đ́nh xin chuộc lại ba tỉnh đă mất. Phái đoàn gồm có cu. Phan Thanh Giản làm chánh sứ, cu. Ngụy Khắc Đản, cu. Phạm Phú Thứ làm phó sứ, và một đoàn tùy tùng trong đó có viên đội trưởng Lương Doăn.
Phái đoàn rời Huế bằng tàu EÙcho, vào Sài G̣n chuyển qua tàu Européen để sang Pháp. Bọn Pháp ơ? Sài G̣n cử một sĩ quan người Pháp đi theo dẫn đường.
Khi tàu sắp vào Kênh Suez viên quan Pháp cho sứ đoàn biết:
- Theo thủ tục quốc tế, khi tàu của một vị sứ thần ngoại quốc đến một hải cảng nào, th́ hải cảng ấy phải bắn 19 phát súng lệnh để chào mừng, và tàu phải thượng quốc kỳ của ḿnh lên để đáp lễ. Vậy xin đại sứ thượng quốc kỳ của nước Đại Nam lên cột tàu để đáp lễ cùng chính phu? Ai Cập khi họ bắn súng chào. Nước ta lúc ấy chưa có quốc kỳ. Lá cờ đuôi nheo thêu rồng là kỳ hiệu của nhà vua phái đoàn không được phép dùng. Cu. Phan bèn họp phái đoàn thảo luận. Phái đoàn hết sức bối rối, có ai ngờ trong việc ngoại giao lại có cái lệ chào cờ dị dạng như thế! Cờ đâu mà treo bây giờ. Ai nấy đều lấy làm nan giải. Trong khi các cụ lớn nổi tiếng mưu lược của triều đ́nh Tư. Đức đang bứt tóc bứt tai th́ may có anh đội trưởng Lương Doăn lên tiếng:
- Bẩm ba cụ lớn, nước ta không có quốc kỳ, mà việc này th́ cấp bách, không thể không giải quyết ngay được. Con thấy chiếc khăn gói của cụ chánh bằng lụa kiều cầu c̣n mới tinh, màu đỏ tươi đẹp quá ! Con xin đề nghị ba cụ tạm dùng cái khăn gói làm cờ treo đă. Sau về nước sẽ tâu lên Hoàng đế ngự tường.
V́ không c̣n cách nào khác, ba vị sứ thần đành chấp thuận lời đề nghị. Nhưng khi đưa "lá cờ" cho viên quan Pháp treo th́ y bảo:
- Lá cờ này không thể dùng được bởi lẽ nó giống lá quốc kỳ của Ai Cập, sợ chính phu? Ai Cập hiểu lầm. V́ thế phái đoàn lại phải thảo luận nữa. Cu. Phạm Phú Thứ nói:
- Th́ ta thêu quách bốn chữ vàng "Đại Nam Khâm Sứ" ở giữa cái khăn th́ hết lầm lẫn với lá quốc kỳ Ai Cập chớ có khó khăn ǵ?
Ai nấy đều khen là thần diệu. Thế là khởi công ngay. Trong đoàn lính hộ vệ có nhiều tay thợ thêu lành, nên công việc không mấy chốc th́ hoàn tất. Thế là khi tàu cặp bến, 19 phát súng lệnh bắn chào th́ chiếc khăn gói có thêu bốn chữ "Đại Nam Khâm Sứ" thượng trên đỉnh cột tàu Européen phấp phới vẫy chào đáp lễ.
|
| Quay trở về đầu |
|
| |
thienkhoitimvui
Hội viên
Đă tham gia: 30 November 2004
Nơi cư ngụ: Vietnam
Hiện giờ: Offline
Bài gửi: 2445
|
| Msg 2 of 4: Đă gửi: 01 January 2005 lúc 12:13pm | Đă lưu IP
|
|
|
THI CỬ ĐỖ VỚT V̀ CHỮ DŨNG:
---------------------------
Đầu năm Mậu th́n (1868, sĩ tử ba miền Trung Nam Bắc tập trung về Kinh đô Huế dự thi Hội. Họ họp mặt ở khu vực nhà trọ gần Trường Thi ở phương Ninh Bắc (thuộc địa phận Phú Xuân) đoán xem năm nay sẽ ra đề bài ǵ. Nhiều người đoán già đoán non, cuối cùng có ông Vũ Duy Tuân (sinh năm 1840) có hiểu biết về tinh h́nh trong nước đóan:
- Theo ngu ư, năm nay quân Pháp, ngoài những hành động khiêu khích ra, họ c̣n xây thành đắp lũy ở các nơi, xây soái phủ ở Gia Định, đặt binh trại rải rác chung quanh Kinh Thành, có ư ḍm ngó Triều đ́nh ta, tôi chắc kỳ văn sách khoa nầy thế nào Đức Kim thượng (vua) cũng hỏi về "công thủ chi sách" (Kế sách nên đánh hay nên ḥa), anh em nghĩ sao?
Các sĩ tử nghe có lư, vỗ tay tán đồng. Họ bàn nhau nếu đầu bài ra đúng như thế th́ sẽ đồng loạt xin vua Tự Đức nhất quyết đánh để tỏ ḷng bất khuất của sĩ phu.
Hôm vào thi văn sách, quả như lời họ Vũ đă dự đóan, đề ra: "Quân xâm lăng hiện nay càng ngày càng thêm gây hấn, đồn lũy dựng lên khắp dân gian, vậy nay ḿnh đánh hay nên hoà?". Sĩ tử mừng rỡ, khâm phục sự đoán của họ Vũ, họ cùng làm bài xin Triều đ́nh khởi thế công (đánh).
Trong quyển văn của Vũ Duy Tuân có câu:
- "Triều đ́nh ủng bách vạn chi tinh binh, kiến nghĩa bất vi vô dũng dă" (Triều đ́nh hiện có hàng trăm vạn lính tinh nhuệ, theo việc nghĩa th́ nên đánh quân xâm lăng, thế mà không đánh thật là không dũng cảm chút nào).
Đọc bài ấy, quan chấm thi là Phan Đ́nh B́nh đệ lên cho vua Tự Đức đọc. Nhà vua buồn rầu, phê bên cạnh câu văn trên rằng:
- "Kim nhật thỉnh chiến, minh nhật thỉnh chiến, chiến nhi bất thắng, tương trí trẩm ư hà địa" (Hôm nay xin đánh, ngày mai xin đánh, nếu đánh mà thua, th́ đặt trẫm ngồi ở nơi nàỏ).
Các khảo quan căn cứ lời châu phê như thế, biết ư vua mà chấm bài.
Những người đề nghị đánh phần lớn đều hỏng. Riêng Vũ Duy Tuân là một bậc tài trí không thể đánh hỏng nhưng chỉ đỗ được cái Phó bảng. Trong đám sĩ tử có cử nhân Dương Khuê, khi họp bàn th́ cũng hứa một ḷng xin đánh, nhưng đến lúc vào trường thi lại viết xin ḥa. Làm bài trúng ư quan trường nên họ Dương đỗ Tiến sĩ. Điều đó đă làm cho các sĩ tử phẫn nộ, họ lên án họ Dương là phản bội điều ước. Đến hôm Dương Khuê vinh quy, các sĩ tử hẹn nhau đón đường đánh. May mà họ Dương biết trước, ôm áo măo vua ban lủi trốn ra khỏi Kinh thành trong đêm đen nên tránh được một cuộc làm nhục này.
Mặc dầu chỉ đỗ Phó bảng, nhưng trong con mắt các sĩ tử họ Vũ vẫn là người chiến thắng về sĩ khí, danh dự hơn họ Dương đỗ Tiến sĩ nhiều. Kỳ thi xong, các sĩ tử họp nhau cổ vũ họ Vũ nhiệt liệt. Họ tặng Vũ Duy Tuân câu đối:
"Minh đ́nh sách vấn kim tam đối,
Giáp đệ thu nhân chỉ nhất ḥa"
(Triều đ́nh hỏi về kế sách th́ ông đối đáp được mọi điều; thế mà giáp đệ chỉ đỗ Phó bảng thua người khác chỉ tại một chữ ḥa) (V́ ông cứ xin đánh).
Vũ Duy Tuân quả cảm, cương trực. Ông làm quan đến chức Ngự sử Đô sát viện. Ông được các quan, triều thần kính phục, nể v́. Đây là chức can gián vua và luận tội lỗi các quan, nên rất cần người thẳng thắn cứng cỏi. Xem thế đủ biết Tự Đức tuy là nhu nhược nhưng vẫn biết dùng người phần nào.
Xem như vua, sở dĩ "chủ ḥa" mà không dám đánh, không phải lo cho nước, mà "sợ mất ngôi vua", "sợ mất địa vị quyền lợi tối thượng", v́ châu phê của ông có câu "nếu thua th́ Trẫm ngồi ở đâu". Thua, không sợ bách tính nhân dân lầm than khổ cực, lại sợ rằng bản thân ḿnh không được ngồi trên ngai nữa. So sánh với Trần Hưng Đạo một ḷng xin đánh, với câu nói bất hủ "xin bệ hạ lấy đầu thần trước" hay như Trần B́nh Trọng "thà làm quỉ (ma) nước Nam c̣n hơn làm vương đất Bắc", Hội nghị Diên Hồng hừng hực khí thế Đông A. Thế là đủ rơ.
Nói thế, nhưng chánh trị "có khi biến có khi thường", không nhất nhất cứng nhắc "kiến nghĩa bất vi vô dũng dă", có khi lui để tiến, tạm ḥa hoăn thua thiệt trước mắt để tránh đao binh với cái thua cầm chắc, thiệt trước mắt để lợi lâu dài. Thế cũng là phép quyền biến khôn khéo, tùy t́nh h́nh mà làm. Nhưng nếu chỉ v́ "Trẫm ngồi ở đâu", thiết nghĩ không cần b́nh luận. Trong lịch sử không được phép dùng từ "nếu", nhưng trộm nghĩ "nếu Minh Mạng c̣n làm vua lúc này" chắc ông vua này sẽ không hành động như Tự Đức?
|
| Quay trở về đầu |
|
| |
thienkhoitimvui
Hội viên
Đă tham gia: 30 November 2004
Nơi cư ngụ: Vietnam
Hiện giờ: Offline
Bài gửi: 2445
|
| Msg 3 of 4: Đă gửi: 01 January 2005 lúc 12:33pm | Đă lưu IP
|
|
|
GIẢ LÀM ĐIỀM TRỜI:
Trước giờ tấn binh ra Bắc tiêu diệt 29 vạn quân xâm lược Măn Thanh, Nguyễn Huệ cho thiết lập đàn tại núi Bân ở Kinh đô Phú Xuân làm lễ đăng quan và tế trời đất.
Đứng trước ba quân đội ngũ chỉnh tề, gươm đao sáng lóa, Nguyễn Huệ bước lên đất Nam Giao nói lớn:
- Hỡi ba quân tướng sĩ! Lần này ta đem quân ra Bắc Hà hỏi tội giặc Thanh đem lại yên vui cho trăm họ. Nếu điềm trời cho đại binh ta thắng trận, trời sẽ báo cho 200 đồng tiền này sấp cả. Nhược bằng tiền có đồng ngửa, ấy là nghiệp lớn của quân ta c̣n nhiều trắc trở. Vậy ba quân hăy cùng ta coi cho tường điềm thắng bại đó.
Nói rồi Nguyễn Huệ sửa lại lễ phục, bước xuống băi cỏ rộng. Quân hộ vệ khiêng tới một hương án khói trầm nghi ngút và mâm tiền đồng nặng trĩu . Nguyễn Huệ chắp tay khấn vái rồi bưng mâm tiền, cung kính dâng cao lên đầu, hất tung trên băi cỏ xanh.
Tướng lĩnh, quân sĩ đứng ở hàng đầu chăm chú nh́n những đồng tiền lớn bằng miệng chén rơi tung tóe . Rồi họ cùng kinh ngạc reo lên:
- Sấp! Sấp! Sấp cả! Đại thắng rồi ... Đại thắng...
- Quang Trung vạn tuế!...
Nhiều người muốn tới gần, lật hẳn lên coi cho tường tận, nhưng e phạm vào quân lệnh bất nghiêm, nên đành đứng im.
Nguyễn Huệ tươi cười, hướng xuống quân sĩ nói lớn:
- Hỡi ba quân! Các người: 200 đồng tiền đều sấp. Thế là trời đă phù hộ, báo điềm thắng trận cho ta . Vậy quân sĩ hăy nức ḷng cùng ta đánh giặc. Chắc chắn giặc Thanh sẽ bị quét sạch trong nay mai . Hăy nổi trống, truyền lệnh xuất quân...
Quân sĩ reo ḥ dậy đất, cơ nào đội ấy, rùng rùng tiến binh. Ai cũng vững một niền tin chiến thắng.
"Điềm trời" ấy, thực ra chỉ là một mẹo nhỏ của Quang Trung Nguyễn Huệ. Thuở ấy mọi người c̣n nặng tin ở trời, phật, thần thánh ... Người Huệ dựa vào đó bí mật cho đúc 200 đồng tiền một mặt (toàn mặt sấp) xin âm dương trong buổi lễ đăng quang nhằm cỗ vũ ba quân xong lên giết giặc.
--------------------------------
Trời và Thần là đáng tôn kính, nhưng khi hành sự có lúc cũng có thể châm chước cho tội "bất kính" này, như Lí Thường Kiệt cho người vào trong Đền thờ 2 vị anh hùng Trương Hống - Trương Hát bến sông Như Nguyệt mà đọc bài Thơ Thần cổ vũ tinh thần quân sĩ, mục đích để chống xâm lăng. Nếu Trời mà có, ắt sẽ công b́nh, công b́nh ắt sẽ rộng lượng "xí xóa" chăng?
|
| Quay trở về đầu |
|
| |
thienkhoitimvui
Hội viên
Đă tham gia: 30 November 2004
Nơi cư ngụ: Vietnam
Hiện giờ: Offline
Bài gửi: 2445
|
| Msg 4 of 4: Đă gửi: 01 January 2005 lúc 12:39pm | Đă lưu IP
|
|
|
SỰ TÍCH ÁO DÀI:
Thuở xưa phụ nữ Việt Nam từ Bắc xuống Nam đều mặc váy. Đến ngày nay chiếc váy đó chỉ c̣n rải rác ở một số vùng quê đồng bằng sông Hồng và vùng Thanh Nghệ. Chiếc áo dài đă trở thành biểu tượng của phụ nữ Việt Nam. Thế th́ nó đă có tự bao giờ?
Như lịch sử c̣n ghi, cuộc Trịnh, Nguyễn phân tranh kéo dài gần hai trăm năm. Ở miền Bắc vua Lê chúa Trịnh trị v́. Ở miền Nam các chúa Nguyễn miệng vẫn nói thần phục nhà Lê song thực chất họ đă lấy Phú Xuân làm thủ phủ của Đàng Trong để cũng cố địa vị cho sự nghiệp "vạn đại dung thân". Năm 1744, trong dân gian miền Nam bỗng lưu truyền một câu sấm (có lẽ từ miền Bắc truyền vào):
"Bát đại thời hoàn trung đô".
Công nghĩa là "tám đời phải trở lại Trung đô" (tức là trở lại Kinh đô Thăng Long). Câu sấm ấy là cho Nguyễn Phúc Khoát giật ḿnh, Nếu kể từ chúa Tiên (tức Nguyễn Hoàng) truyền đến đời Khoát th́ đúng tám đời. Khoát lo lắng: "Gần hai trăm năm đánh nhau với quân Trịnh, chịu đựng biết bao nhiêu gian khổ ác liệt để mở mang bờ cỏi xuống tận Cà Mau mà giờ này phải trở lại Trung đô nạp ḿnh cho quân Trịnh quar là một đại hoạ!". Suốt nhiều ngày đêm Khoát ăn không ngon ngủ không yên. Cuối cùng ông đă triệu quần thần lại bàn phương cách thoát nạn. Khoác nói giọng buồn rầu:
- "Các tiên chúa đă đổ máu xương gây dựng cho chúa tôi ta một cơ nghiệp vinh quang như thế này, bây giờ trời bắt ta phải trở lại Trung đô thần phục bọn Trịnh, phải chăng chúa tôi ta không những sẽ đắc tội với các tiên Chúa mà c̣n tự hủy diệt ḿnh...Các người có kế sách chi tiến lên để cứu nạn không?"
Triều thần của Nguyễn Phúc Khoát khẩn khoản xin Chúa được nghiên cứu một thời gian. Độ nữa tháng sau họ đến tŕnh bày với Chúa rằng:
- "Muôn tâu Chúa thượng, muốn khỏi "hoàn" Trung đô, Chúa phải xưng vương và dựng một tân đô".
Phúc Khoác nói:
- "Ta cũng đă suy nghĩ điều đó nhưng từ lâu ông cha ta tuy chưa xưng Vương nhưng đă làm Chúa tể đất trời Nam và đất Phú Xuân đă là Kinh đô Đàng Trong!"
- "Nhưng chưa chính thức!" - Một quan đại phu đáp,
Phúc Khoát vẫn phân vân:
- "Việc làm lễ để chính thức chẳng khó khăn ǵ. Song dù có chính thức đi nữa cũng không cải được mệnh trời!""
Quan đại phu đáp:
- "Muốn thực sự có một vương quốc mới để đổi mạng trời th́ phải thay đổi lễ nhạc, thay đổi văn hoá!"
Phúc Khoát hỏi:
- "Việc quan trọng nhất phải thay đổi văn hóa là cái ǵ?"
- "Muôn tâu chúa thượng - quan đại phu đáp - là thay đổi trang phục!"
Phúc Khoát gật đầu mừng rỡ:
- "Thế th́ ta giao cho nhà ngươi thực hiện việc đó!"
Từ đó Phúc Khoát lên ngôi với niên hiệu là Vơ Vương, lấy Phú Xuân làm Đô thành. Trong triều đổi lễ nhạc, ngoài dân gian thay đổi phong tục.
Để phân biệt với phụ nữ miền Bắc mặc váy, phụ nữ miền Nam phải mặc quần có đáy (hai ống) giống như đàn ông. Chủ trương của Vơ Vương đă gây ra một cuộc "khủng hoảng" về trang phục ở Phú Xuân. Quần chúng phụ nữ không tán thành và đă tỏ ư phản đối quyết liệt:
"Không đi th́ chợ không đông,
Đi th́ phải mượn quần chồng sao đang."
Phản đối nhưng không thay đổi được "ư Vương", từ đó phụ nữ miền Nam phải mặc quần hai ống. Với con mắt phong kiến, Vơ Vương thấy phụ nữ mặc quần hai ống trông "khêu gợi" quá, ông bèn giao cho triều thần nghiên cứu tham khảo cái áo dài của người Chàm (giống như áo dài phụ nữ Việt Nam ngày nay, nhưng không xẻ nách) và áo dài của phụ nữ Thượng Hải (xẻ đến đầu gối) để "chế" ra cái áo dài của phụ nữ Việt Nam. Chiếc áo dài đầu tiên giống như áo dài người Chàm và có xẻ nách. Cũng như văn hóa Việt Nam phát triển ở Huế. Chiếc áo dài của phụ nữ Việt Nam có đủ cả hai yếu tố của phương Bắc và phương Nam.
Vua chúa ngày xưa v́ quyền lợi giai cấp và huyết thống, họ đă có những chủ trương phản truyền thống, phản dân tộc và đă bị quần chúng đấu tranh loại bỏ. "Quần hai ống" và "áo dài" của phụ nữ Việt Nam tuy xuất phát cùng ở trong mục đích ấy, nhưng may thay, nó đă thừa kế được cái đẹp của phụ nữ phương bắc cũng như phương Nam, phù hợp với dáng người Việt Nam, nên nó đă được chấp nhận và trở nên một tài sản văn hóa của người phụ nữ Việt Nam.
Dưới con mắt của thế giới hễ thấy phụ nữ mặc áo dài, dù đứng trên diễn đàn nào, không cần giới thiệu, họ cũng đều biết đó là phụ nữ Việt Nam.
|
| Quay trở về đầu |
|
| |
|
|
Diễn đàn bị khoá)
Chủ đề: Truyện Vui Trong Sử
