 |
Bà Rụt ngồi kể chuyện đời ḿnh |
(Dân trí) - Bà năm nay 62 tuổi. Cả thôn Hà Phương 4, xă Thắng Thủy, huyện Vĩnh Bảo, Hải Pḥng đều biết đến một người đàn bà gầy rộc, mắt đỏ hoe đi ṃ cua bắt ốc, đi tước lá dừa bất kể thời tiết để đem ra chợ bán lấy vài ngh́n bạc nuôi các con.
Ngang trái đến khó tin
Bà là Nguyễn Thị Rụt - cả làng vẫn gọi bà bằng tên chồng là bà Đương gái, lấy chồng sau khi đi thanh niên xung phong dọc tuyến đường Trường Sơn. Năm đó bà mới 21 tuổi. Chồng bà bị dị tật, tay chân kḥng khoeo, năo có chút vấn đề, bà không quản. Bà cầm lấy tay tôi, hồi tưởng: “Chúng tôi chơi với nhau từ nhỏ, từ lúc c̣n chơi đùa nhảy dây, đánh đáo, hồi ấy chúng tôi như những con chim chích. Tôi lấy ông v́ t́nh thương, v́ nghĩa nặng, hai gia đ́nh đă thương nhau mà gả tôi cho ông”.
Lấy ông, bà sinh được ba mụn con. Ông nhà đă mất gần chục năm trước. Ông bỏ bà ở lại với những ngổn ngang, bề bộn của cuộc sống. Cũng chính từ lúc này, cuộc đời bà khóc ṛng với những giọt nước mắt chảy ngược mà có lẽ ít ai trong đời này có thể tưởng tượng được.
Con trai út của bà - anh Bùi Tiến Duẩn, 32 tuổi từ bé đă có biểu hiện tâm thần, dù đôi lúc giúp bố mẹ được việc nhà nhưng đi lại vô thức. Một lần đi lang thang lấy dưa ăn, anh Duẩn bị đẩy ngă, rồi bị tâm thần, không ư thức được ǵ nữa. Đă 4, 5 năm nay, anh cứ ngồi nhà, bạ đâu ăn đấy, cười khúc khích một ḿnh.
Anh Duẩn chỉ biết ngồi cười khóc vô thức trên giường
Người con trai thứ hai của bà - anh Bùi Tiến Dân được đặt trên vai trọng trách là nguồn lao động chính của cả nhà. Anh Dân sinh ra khỏe mạnh b́nh thường. Nhưng v́ gia đ́nh quá túng thiếu, bất lực trước cuộc sống, trước khoản nợ vài triệu đồng không thể trả nổi, anh Dân tự tử từ hơn 7 năm trước. Bà Rụt nhắc đến con, nước mắt lại trào ra: “Nó chê nhà tôi nghèo, nó bảo có cố cũng không thoát được nghèo nên nó cũng bỏ tôi đi rồi”.
Người con gái cả - chị Bùi Thị Đan những tưởng là người may mắn nhất, chị lấy chồng, có hai con. Hai người con chị giờ đă lớn cả. Vài tháng trước, dân làng thấy xác chồng chị ngoài bờ ao đối diện ngôi nhà anh chị đang ở. Chị choáng váng suốt mấy tháng trời. Rồi hơn một tháng trước, cứ hằng đêm, người ta thấy chị đến các nhà đập cửa, gào khóc. Người đàn bà mất chồng ấy đă hóa điên. Giờ, chị cứ cầm những cành cây, đạp xe chạy khắp làng, hát những câu khiến không ít người phải giật ḿnh, phải choáng váng: “Mẹ đi ṃ con ốc xinh xinh, mẹ đẻ ra con, con lớn rồi con bị thần kinh, con chẳng làm được việc ǵ giúp mẹ”…
Bà Rụt bảo: “Tôi phải nhốt con trong nhà, chỉ sợ nó đi khắp làng làm phiền hàng xóm. Nó cứ cười, cứ hát suốt ngày như thế, tôi đă nhờ hàng xóm giữ nó, đưa nó đi khám, bác sĩ bảo phải điều trị lâu dài mới khỏi. Nh́n tôi thế này, tôi lấy đâu ra tiền đưa nó đi. Trong nhà có bao giờ có được hơn mấy chục ngàn”.
Chị Đan cả ngày cười nói chạy khắp nơi
Người cháu "tứ quư"
Có lẽ đă trải qua quá nhiều biến cố, bà Rụt không nhớ nổi nhiều biến cố khác của cuộc đời ḿnh, cũng như không nhớ rơ tên hai người cháu ngoại. Bà chỉ tự hào khoe thằng cháu trai con chị Đan: “Nó học giỏi lắm, ngoan lắm. Nó là tứ quư nhà tôi đấy. Nó sinh giờ Dậu, tháng Dậu, ngày Dậu, năm Dậu”.
Ông Tống Phú Lâm, hàng xóm nhà bà và cũng là cán bộ pḥng Lao động thương binh xă hội của huyện cho hay: “Cháu trai bà tên là Quyên, cháu học lớp 10, học giỏi lắm, nhưng có lẽ phải nghỉ học đấy. Tôi cũng đang cố gắng hoàn tất thủ tục giúp cháu không phải đóng học phí, nhưng đó là thứ yếu thôi, cháu c̣n không có ăn, không đảm bảo được cuộc sống, gia đ́nh lay lắt thế…”
Tôi đă từng được nghe qua về tứ quư trong sách báo, người mà "tứ quư" th́ có tài, không biết điều đó đúng sai ra sao, chỉ biết rằng, với hoàn cảnh như vậy, cả hai anh em Quyên đều khó có thể đi học cho đến nơi đến chốn.
“Điều kỳ diệu” của cuộc đời
Bà bảo ba năm trước, bà được nhà nước quan tâm, cấp cho 5 triệu đồng để xây nhà, thế nên giờ bà mới có được ngôi nhà như bây giờ. Tôi ái ngại với căn nhà lợp tạm mái Pờ rô xi măng, rộng vẻn vẹn 14m2. Trong nhà có hai cái giường cũ, một bàn uống nước đă sắp sập, ngoài ra chẳng có ǵ. Bà gọi đấy là: “Điều kỳ diệu”. V́ nếu không có 5 triệu đồng ấy, giờ bà vẫn ở nhà đắp đất, mưa gió không biết tránh đâu.
 Ngôi nhà mà bà Rụt gọi là “Điều kỳ diệu”
Sau khi chồng mất, rồi các con đứa mất, đứa hóa điên, người đàn bà ấy có thể đă quỵ ngă nếu như không có một ngày. Bà gặp một người đàn ông đi hàn nhôm - ông Tạ Đăng Huyên, quê ở Khoái Châu, Hưng Yên. Ông có nhà cửa, con cái đủ cả, nhưng ông thương bà nhà tranh vách đất, sống lay lắt một ḿnh chăm các con điên dại, ông t́nh nguyện ở lại giúp bà ṃ cua bắt ốc, giúp bà bón anh Duẩn ăn, đổ phân cho anh Duẩn, giúp bà chạy đuổi theo xe cô con gái bị tâm thần khắp làng xă, giúp bà đỡ cực.
Khi tôi nói chuyện ở nhà bà, bà con hàng xóm cũng quan tâm, kéo đến nói chuyện. Ông Tống Phú Lâm bảo: “Chính quyền xă thấy bà khổ, lại thấy có người t́nh nguyện giúp đỡ bà, chúng tôi cũng để cho ông Huyên ở lại, thế mà cũng gần 9 năm rồi”.
Có điều, mấy tháng trước, ông Huyên đi đường, bị xe máy đâm vào, ông bị găy chân. Đến giờ, ông phải chống nạng để đi lại. Ông Huyên bảo: “Tôi phải về rồi, không ở đây đỡ đần bà ấy được nữa, chân cẳng thế này, tôi chỉ là gánh nặng cho bà thôi”.
Bà Rụt lặng lẽ vuốt nước mắt.
Người đàn bà chưa một lần thoát khỏi cảnh cực ấy vẫn sống gắng gượng chống lại bất hạnh cuộc đời, có những niềm vui tưởng như quá nhỏ bé với mọi người nhưng cũng là nguồn hạnh phúc lớn đối với bà. Ai cũng khóc khi bà nói: “Tôi đă định chết đi, nhưng c̣n thằng Duẩn, con Đan, c̣n các cháu, tôi đi rồi, con cháu tôi vẫn sống, chúng nó biết làm sao? Tôi đă đau đớn, cực khổ quá nửa cuộc đời rồi, nhưng cũng không thể v́ ḿnh mà làm khổ con khổ cháu.”
Từ biệt người đàn bà ấy với bao ngổn ngang suy nghĩ, cuộc đời này c̣n nhiều lắm những bất hạnh, tôi biết, nhưng có mấy ai đau đớn đến thế, mấy ai nghị lực đến thế. Rồi bà vẫn bước tiếp, vẫn chống chọi tiếp những sóng gió cuộc đời cho đến khi sức bà c̣n có thể, và tôi vẫn nhớ dáng điệu của bà khi thẫn thờ: “Giờ nghĩ đến vay mấy chục ngh́n đă hăi lắm rồi, c̣n gia đ́nh tôi đă nợ đến vài triệu, chắc chết đi tôi vẫn ôm nợ bà con hàng xóm…”.
Mọi đóng góp hảo tâm xin gửi về:
1. Bà Nguyễn Thị Rụt - Thôn Hà Phương 4, xă Thắng Thủy, huyện Vĩnh Bảo, TP Hải Pḥng
2. Quỹ Nhân ái - Báo Khuyến học và Dân trí - Báo điện tử Dân trí (Hà Nội)
Nhà 48, khu số 2 Giảng Vơ, Đống Đa, Hà Nội
Tel: 04.7366.491/ Fax: 04.7366.490
Email: quynhanai@dantri.com.vn
* Tài khoản VNĐ:
Tên TK: Báo Khuyến học & Dân trí
Số TK: 10 201 0000 220 639
Tại: Chi nhánh Ngân hàng Công thương Hoàn Kiếm Hà Nội
* Tài khoản USD:
Tên TK : Báo Khuyến học & Dân trí
Số TK : 10 202 0000 004346
Switch Code : ICBVVNVX106 639
Tại : Sở Giao dịch I – Ngân hàng Công thương Việt Nam
3. Văn pḥng đại diện của báo:
VP Hà Tĩnh: 46 Nguyễn Công Trứ, Phường Tân Giang, TP Hà Tĩnh. Tel: 039.3.857.122
VP Đà Nẵng: 25 Nguyễn Tri Phương, Quận Thanh Khê, TP Đà Nẵng. Tel: 0511.3653.725
VP HCM: 24 Trương Quốc Dung, P8, Quận Phú Nhuận, TPHCM. Tel: 08.3.294.3896
VP Cần Thơ: 53/13 Lư Tự Trọng, Q Ninh Kiều, TP Cần Thơ. Tel: 071.3.733.269 | |