| Tác giả |
|
thienkhoitimvui
Hội viên
Đă tham gia: 30 November 2004
Nơi cư ngụ: Vietnam
Hiện giờ: Offline
Bài gửi: 2445
|
| Msg 1 of 11: Đă gửi: 11 March 2005 lúc 12:17am | Đă lưu IP
|
|
|
sưu tầm
----------
“Tháng tám giỗ Cha, tháng ba giỗ Mẹ”
Câu nói cửa miệng của dân gian người Việt “Tháng tám giỗ Cha, tháng ba giỗ Mẹ” vừa phản ánh tâm thức hướng về cội nguồn, vừa là một thực hành nghi lễ hàng năm của con người Việt Nam từ bao đời nay.
Người Việt coi trọng ngày giỗ, tức ngày con người qua đời hơn là sinh nhật, kiểu như người phương Tây. Họ c̣n coi trọng ngày giỗ, coi trọng mồ mả bởi tin rằng có sự liên hệ nào đó giữa thế giới người chết với cuộc sống con cháu nơi trần gian, nên “sống v́ mồ mả hơn cả bát cơm”. Ngày giỗ, tất cả con cháu dù ở nơi xa cũng đều hướng về tổ tiên, ông bà, cha mẹ, tề tựu, sum họp, làm cỗ dâng cúng người thân đă quá cố. Đó là sự kiện quan trọng bậc nhất của đời sống tâm linh của gia tộc, ḍng họ, của mỗi con người Việt Nam ta.
Người Việt có truyền thống lấy gia tộc làm cái khung ứng xử cho cả xă hội, cộng đồng xă hội, thậm chí ra cả quốc gia, dân tộc. Do vậy, hàng năm, gia tộc, ḍng họ có giỗ tổ tiên, th́ cả nước cũng có giỗ tổ Hùng Vương. Gia đ́nh có Cha Mẹ, có giỗ Cha Mẹ, có “Tháng tám giỗ Cha, tháng ba giỗ Mẹ”. Do vậy, tổ quốc Việt Nam ta tựa như một gia đ́nh lớn mở rộng, có tổ tiên, có cha mẹ, có con cháu.
Cha Mẹ của quốc gia, dân tộc là ai? Theo huyền thoại cổ xưa đó là bố Lạc Long (bố Rồng) và mẹ Âu Cơ (mẹ Tiên), sau này, theo truyền thống đó lại được nhân dân ta lịch sử hoá thành Đức Thánh Trần theo ḍng thuỷ tộc Long Vương và Thánh Mẫu Liễu Hạnh, theo ḍng Tiên chúa. Cha có công diệt giặc trừ tà, Mẹ có công chở che, ban phúc, lộc.
Theo truyền thống xuân thu nhị kỳ đó, hàng năm, cứ đến tháng ba, nơi nơi có đền phủ thờ Mẫu đều mở hội từng bừng, nhất là ở các đền phủ lớn ở trung tâm, như Phủ Giầy (Nam Định), phủ Tây Hồ (Hà Nội), điện Ḥn Chén (Huế), Bà Đen (Tây Ninh), Bà Chúa Xứ (An Giang)... ngày hội giỗ Mẹ có rước Mẫu lên chùa thỉnh Phật Bà Quan Âm, có hát văn, hầu bóng, kéo chữ... Tháng tám giỗ Cha, đó là ngày hoá của Trần Hưng Đạo - Đức Thánh Trần, nhất là ở Kiếp Bạc (Hải Dương), Bảo Lộc, đền Trần (Nam Định). Hội Cha có rước thuyền trên sông nước, múa rồng, thực hiện các phép thuật trà tà, giải bệnh...
Tâm thức “Tháng tám giỗ Cha, tháng ba giỗ Mẹ”, ngoài phạm vi thực hành nghi lễ cổ truyền, nó c̣n hàm chứa một triết lư vũ trụ luận âm dương sâu sắc, sự tương tác hài hoà giữa con người và tự nhiên. Tháng ba thời khắc vụ trụ đạt tới đỉnh điểm của dương thịnh, th́ giỗ Mẹ là biểu tượng của âm, khiến âm dương tương khắc tương sinh. Tháng tám, khi vũ trụ đạt tới trạng thái thịnh th́ giỗ Cha, biểu tượng của dương, làm trời đất và con người bù đắp, trung hoà. Mà trong quan niệm vũ trụ luận cổ xưa của dân tộc ta, sự hài hoà, thăng bằng bao giờ cũng là nguồn cội của mọi sự tốt đẹp, sinh sôi, an khang, thịnh vượng.
Ngô Đức Thịnh
|
| Quay trở về đầu |
|
| |
ThienSu
Hội Viên Đặc Biệt
Đă tham gia: 03 December 2002
Nơi cư ngụ: France
Hiện giờ: Offline
Bài gửi: 3762
|
| Msg 2 of 11: Đă gửi: 16 March 2005 lúc 1:05am | Đă lưu IP
|
|
|
Xem hết bài; tôi không hề thấy cơ sở thực tế nào chứng minh cho quan niệm:"Tháng 8 giỗ Cha; tháng ba giỗ Mẹ" trong bài viết của ông Ngô Đức Thịnh - do ông Thienkhoitimvui giới thiệu.
Theo truyền thống của người Việt th́:
Tháng Năm giỗ Mẹ Ấu Cơ (Mùng 5 tháng 5).
Tháng Năm trong tiết Đoan Dương
Nhớ ngày giỗ Mẹ Việt Thường Văn Lang
Tháng Ba giỗ Cha (Quốc tổ Hùng Vương; mùng 10 tháng 3).
Dù ai đi ngược về xuôi
Nhớ ngày giỗ Tổ mùng 10 tháng 3
Tất cả người Việt đều biết điều này. Ông Ngô Đức Thịnh nói về hai ngày giỗ mới - tôi giả thiết rằng - có lẽ nó được du nhập từ văn hoá Hin du chăng? Híc!
Thiên Sứ
--------------------
Ta về giữa cơi vô thường
Đào trong kỷ niệm để t́m hương xưa
Sửa lại bởi ThienSu : 16 March 2005 lúc 1:10am
|
| Quay trở về đầu |
|
| |
thienkhoitimvui
Hội viên
Đă tham gia: 30 November 2004
Nơi cư ngụ: Vietnam
Hiện giờ: Offline
Bài gửi: 2445
|
| Msg 3 of 11: Đă gửi: 16 March 2005 lúc 1:59am | Đă lưu IP
|
|
|
tháng 8 giỗ Cha: tức là giỗ Đức thánh Trần (không phải Giỗ Tổ Hùng Vương)
tháng 3 giỗ mẹ: ngày lễ trong cả nước ở các đền THỜ MẪU (như mẫu Liễu).
Nguồn gốc ÂU cơ (tiên) và Lạc Long Quân (rồng) tạo nên huyền thoại Bố Rồng Mẹ Tiên. Đó là nguồn gốc của dân tộc theo huyền sử. Sau này, khi có tín ngưỡng thờ Mẫu (tức MẸ, như Mẹ Liễu Hạnh, Mẹ thượng ngàn...) và thờ Đức Thánh Trần, dân gian gọi và ví Đức Thánh Trần như Cha, Mẫu là Mẹ, nên mới có câu "tháng 8 giỗ Cha, tháng 3 giỗ Mẹ", rồi cũng nương theo huyền sử "Bố Rồng Mẹ Tiên" mà cho rằng Đức Thánh Trần ḍng Long, c̣n Mẫu Liễu (giố tháng 3) ḍng Tiên (các Mẫu khác cũng đều ḍng Tiên) chắc để minh họa theo motif Tiên Rồng.
|
| Quay trở về đầu |
|
| |
ThienSu
Hội Viên Đặc Biệt
Đă tham gia: 03 December 2002
Nơi cư ngụ: France
Hiện giờ: Offline
Bài gửi: 3762
|
| Msg 4 of 11: Đă gửi: 16 March 2005 lúc 8:37am | Đă lưu IP
|
|
|
Đức thánh Trần là Cha; Quốc tổ cũng là Cha. Mẫu liễu Hạnh là Mẹ; đức Âu cơ cũng là mẹ.
Thế gian này lẫn lộn hết cả sao.
Trong từng con người đều có một bà mẹ cụ thể. Trong từng cộng đồng cũng có một bà mẹ tín ngưỡng. Nhưng trong một dân tộc không thể lẫn lỗn cho hai thời điểm giỗ Cha và hai thời điểm giỗ Mẹ được.
Thiên Sứ
|
| Quay trở về đầu |
|
| |
thienkhoitimvui
Hội viên
Đă tham gia: 30 November 2004
Nơi cư ngụ: Vietnam
Hiện giờ: Offline
Bài gửi: 2445
|
| Msg 5 of 11: Đă gửi: 16 March 2005 lúc 8:42am | Đă lưu IP
|
|
|
lẫn chưa bằng Việt và Pháp đâu.
chuyện tày đ́nh như thế c̣n lẫn lộn th́ chuyện lẫn lộn như trên là thường t́nh.
=---------------
câu tục ngữ tháng 8 giỗ Cha, tháng 3 giỗ Mẹ là nói về ngày giỗ Đức Thánh Trần và giỗ Mẹ Liễu Hạnh.
Sửa lại bởi thienkhoitimvui : 16 March 2005 lúc 8:45am
|
| Quay trở về đầu |
|
| |
|
|
ThienSu
Hội Viên Đặc Biệt
Đă tham gia: 03 December 2002
Nơi cư ngụ: France
Hiện giờ: Offline
Bài gửi: 3762
|
| Msg 6 of 11: Đă gửi: 16 March 2005 lúc 8:46am | Đă lưu IP
|
|
|
Thiên khoitimvui viết:
lẫn chưa bằng Việt và Pháp đâu
Đây là sự phản biện học thuật hay là sự khiêu khích trên diễn đàn?
Thiên Sứ
|
| Quay trở về đầu |
|
| |
thienkhoitimvui
Hội viên
Đă tham gia: 30 November 2004
Nơi cư ngụ: Vietnam
Hiện giờ: Offline
Bài gửi: 2445
|
| Msg 7 of 11: Đă gửi: 16 March 2005 lúc 8:51am | Đă lưu IP
|
|
|
là dẫn chứng cho "thế gian lẫn lộn"
|
| Quay trở về đầu |
|
| |
Nha_Quynh
Hội viên
Đă tham gia: 23 October 2004
Hiện giờ: Offline
Bài gửi: 82
|
| Msg 8 of 11: Đă gửi: 16 March 2005 lúc 11:38am | Đă lưu IP
|
|
|
Theo tôi ngày giỗ Âu Cơ 5.5 bắt nguồn từ gốc Mẫu Hệ. Thời đó mẹ là Dương, cha là Âm... Cho nên mẹ mới tượng trưng cho đất, núi... cha là nước...
|
| Quay trở về đầu |
|
| |
Nha_Quynh
Hội viên
Đă tham gia: 23 October 2004
Hiện giờ: Offline
Bài gửi: 82
|
| Msg 9 of 11: Đă gửi: 16 March 2005 lúc 11:40am | Đă lưu IP
|
|
|
Các bạn hăy xem câu ca dao:
Công cha như núi thái sơn
Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra
Câu này đă đảo lại cặp cha nước, mẹ đất (hoặc núi). Đó chính là dấu tích phụ hệ thay mẫu hệ trong văn hóa VN.
|
| Quay trở về đầu |
|
| |
ThienSu
Hội Viên Đặc Biệt
Đă tham gia: 03 December 2002
Nơi cư ngụ: France
Hiện giờ: Offline
Bài gửi: 3762
|
| Msg 10 of 11: Đă gửi: 16 March 2005 lúc 11:45am | Đă lưu IP
|
|
|
Nha Quynh viết:
Theo tôi ngày giỗ Âu Cơ 5.5 bắt nguồn từ gốc Mẫu Hệ. Thời đó mẹ là Dương, cha là Âm... Cho nên mẹ mới tượng trưng cho đất, núi... cha là nước...
Bạn nên xem lại ư kiến này. Nếu mẹ Âu Cơ là tượng cho chế độ Mẫu hệ th́ Lạc Long Quân đóng vai tṛ ǵ?
Thiên Sứ
|
| Quay trở về đầu |
|
| |
thienkhoitimvui
Hội viên
Đă tham gia: 30 November 2004
Nơi cư ngụ: Vietnam
Hiện giờ: Offline
Bài gửi: 2445
|
| Msg 11 of 11: Đă gửi: 16 March 2005 lúc 11:53am | Đă lưu IP
|
|
|
Gửi Nhă Quỳnh:
Khi chia nhau ra 50/50 th́ 50 người theo MẸ chính là những người lập nên nước Văn Lang, mà Vua Hùng đầu tiên là anh cả. Đây chính là Mẫu hệ. Nói dấu tích Mẫu hệ trong Văn hóa VN th́ đă rơ ràng, như trong Việt Lí Tố Nguyên của linh mục Kim Định .
tôi đă đề xuất sự xuất hiện mầm mống phụ hệ trong câu chuyện này.
|
| Quay trở về đầu |
|
| |
|
|
Diễn đàn bị khoá)
Chủ đề: Giỗ Mẹ, Giỗ Cha
