Quan Tri Vien 3
Quản trị
Đă tham gia: 07 June 2004
Hiện giờ: Offline
Bài gửi: 1106
|
| Msg 2 of 3: Đă gửi: 15 April 2005 lúc 7:14pm | Đă lưu IP
|
|
|
Kính chào khonglaai,
Trong link này có nhiều Truyện Cố Tích lắm:
Ca Dao
C̣n bài dưới đây T không nhớ là đă chép lại từ đâu .
Trích dẫn:
Thú chơi đèn kéo quân và câu thơ của quan thanh tra Nguyến Quư Tân
09/09/2004
Chơi đèn kéo quân là một trong những thú vui thanh nhă vào Tết trung thu. Theo Đại Việt sử lược chép lại th́ Hội đèn kéo quân đă được tổ chức lần đầu tiên ở Thăng Long năm Hội Tường Đại Khánh nguyên niên (IIIO) đời Lư Nhân Tông.
Đèn kéo quân có hai bộ phận chính là khung vỏ bên ngoài và các ṿng quân bên trong. Khung vỏ đèn bên ngoài vừa để trang trí về mặt h́nh thức vừa để thể hiện nội dung hoạt động của đèn. Khung vỏ được dựng thành sáu hoặc tám mặt, dán bằng giấy bản thật trắng và mỏng, dai như giấy dán quạt, giấy diện, giấy lệnh của vùng Bưởi, vùng Cót bên bờ sông Tô Lịch xưa, để làm nổi rơ h́nh bên trong khi đèn được thắp sáng.
Trục ṿng quân bên trong xếp thành ba hoặc bốn ṿng, cách nhau trên, dưới 10 phân, gắn với một cột trung tâm ở tâm các ṿng qua những nan tre đối xứng. Dán xung quanh ṿng quân là những đoàn quân, voi, ngựa, xe pháo và dựng trên một đĩa đèn dầu ta hoặc dầu lạc (vừa trơn, vừa không có muội khi đốt). Khi đèn được thắp lên, sức nóng do đèn tỏa ra sẽ đẩy các ṿng quân quay đều đều theo một hướng nhất định.
Cấu tạo của đèn kéo quân tuy đơn giản, nhưng lại đ̣i hỏi sự sáng tạo của người làm. bởi họ phải trang trí sao cho đẹp, tạo h́nh các đoàn quân sao cho khéo, điển tích tŕnh bày sao cho sinh động.
Đèn kéo quân thắp sáng sẽ giúp chủ đèn thuyết minh các điển tích: “Chú lạy cháu”, kể lại truyền thuyết Đinh Tiên Hoàng khi c̣n nhỏ, giết ḅ của chú để khao quân. Khi chú hay tin, đuổi đánh, cậu bé đă bỏ chạy, cùng đường, nhảy xuống sông th́ được Rồng vàng nổi lên đón đỡ, báo điềm sau này được làm vua. Người chú sợ quá vội quỳ xuống lạy. Rồi cái tích “Thạch Sanh chém trăn tinh", các cảnh “Sư ông gơ mơ, văi bà lễ Phật". "Lă Vọng câu cá”, “ Xay lúa giă gạo"... Cái thú chơi đèn kéo quân là ở cái khung đèn và ở hoạt động kéo quân, làm người ta liên tưởng tới một loại h́nh múa rối rất độc đáo của dân tộc ta.
Dưới ánh sáng lung linh, huyền ảo của đĩa đèn dầu, h́nh người, h́nh thú... in bóng lên từng khoang đèn và chuyển động theo một ṿng tṛn như những con rối diệu kỳ. Đến khi dầu hết, đèn tắt, th́ lập tức ṿng quay ngừng lại và, bao bóng h́nh đều biến mất như câu thơ của quan thanh tra Nguyễn Quư Tân tức Nghè Tân (1811- 1856) đọc trước mặt lũ quan đầu tỉnh Hải Dương nhân ngày rằm trung thu:
Một lũ án mày, một lũ quan
Quanh đi quẩn lại cũng một đoàn
Đến khi dầu hết, đèn thôi cháy
Chẳng thấy ăn mày, chẳng thấy quan!
|
|
|
Sửa lại bởi Quan Tri Vien 3 : 15 April 2005 lúc 7:34pm
__________________
Kính,
T
|
Diễn đàn bị khoá)
Chủ đề: Đèn cù hay là đèn kéo quân
