Msg 49 of 63: Đă gửi: 07 April 2011 lúc 8:19am | Đă lưu IP
|
|
|
Cám ơn sự hồi đáp của Ông.
Tôi cũng biết là Ông sẽ trả lời như vậy. Bởi như thế mới đảm bảo tính biện chứng. Nhưng cũng nổi lên mấy ư sau:
-Sử dụng phương pháp luận tây phương đối với lư học đông phương – cần lưu ư phân biệt phương pháp luận và lư học trong câu này – trong đó việc sử dụng lư học đông phương là mục đích luận và phép suy luận của đông phương để tham khảo.
Tôi nghĩ đây mới đúng là cái gọi là phương pháp khoa học của Ông khi khoa học hóa đông phương lư học. Và đương nhiên, Tôi cũng không phản đối.
-Ông theo cái gọi là phương pháp nghiên cứu khoa học mà Descartes xiển dương. Có lẽ ai cũng biết tới nó với đặc trưng nổi bật là phép biện chứng siêu h́nh.
Những vấn đề trên, đó thuộc về cái gọi là bản chất của phương pháp nghiên cứu. Cũng có người gọi đó là cách nh́n khoa học theo tây phương. Mà những vấn đề này, nhiều nhà nghiên cứu đông phương học và có những triết gia tây phương cũng như nhiều nhà khoa học tây phương đă có những phê phán về tính siêu h́nh và tính không đầy đủ của nó. Nhưng ở đây, trong trao đổi với Ông, Tôi không muốn lặp lại những ǵ mà người ta đă tranh luận. Và chúng ta cũng đă thấy, tranh luận trên phương diện tổng quát th́ măi chẳng tới đâu. Tôi muốn đi thẳng vào vấn đề với ví dụ cụ thể.
Trước hết, Tôi cần phải có minh định rằng, Tôi không phản đối về cái gọi là khoa học hóa đông phương lư học. Và bản chất, Tôi cũng đang làm điều đó. Song Tôi không dám tự cho đó khoa học, như người ta vẫn hiểu là khoa học tây phương, ít nhất là phải có thực nghiệm và sự thống kê ! Tôi chỉ dám nói, nó không là mê tín dị đoan. Nó là khoa học theo nghĩa đối lập với mê tín, di đoan mà vẫn chấp nhận chữ Huyền, nhưng là Huyền Vi.
Như Ông nói:
trích:
Dĩ nhiên muốn đánh giá một môn học th́ ḿnh phải hiểu môn học đó. Tôi nghĩ là tôi hiểu lư học đông phương. C̣n tôi dùng lư học đông phương hay không th́ tùy hoàn cảnh. Cái tôi cho là lạc hậu th́ bỏ, cái tôi cho là vẫn đúng th́ giữ.
(hết trích)
Và đó cũng là câu trả lời xuyên suốt cho toàn bài trả lời của Ông. Đương nhiên, ai cũng phải hiểu th́ mới có thể đi những bước nghiên cứu tiếp. Nhưng chính vấn đề là ở chỗ này. Thường có câu, sai một ly, đi một dặm. Như câu Ông viết trả lời cho MinhAn:
trích:
Tứ Trụ: Bốn cột trụ của số mạng. Khi lấy số bát tự người ta thường viết thành bốn cột Năm Tháng Ngày Giờ, mỗi cột có can trên, chi dưới.
(hết trích)
Th́ tôi thấy Ông hiểu sai về vấn đề này. Vấn đề này rất quan trọng. Có hiểu được tử vi, hay tử b́nh không th́ một phần cũng là ở chỗ này.
Thật vậy. Ông cho rằng, tứ trụ là bốn cột trụ của số mạng là không đúng. Tất nhiên, về ngữ nghĩa người ta cũng có thể lư sự đó không là bốn yếu tố hay bốn thông số căn bản của số mạng hay sao ? Thưa th́ vẫn có thể. Nhưng cái chính, nó chẳng nói lên được cái ǵ với tử vi, hay số mạng được tử vi diễn tả. Người xưa như chúng ta biết qua khá nhiều điển tích, rất thâm thúy. Có nhiều thành ngữ, nhiều mệnh đề có triết lư sâu xa, nhiều người, cả đời người hiểu không nổi.
Tứ trụ, trong tử vi cũng như tử b́nh là thời gian. Nói như thế th́ quá tầm thường. Nhưng sẽ không tầm thường chút nào cả khi chúng ta biết rằng. Đông phương, người ta gọi Vũ Trụ, tương ứng với người Tây phương gọi là Không gian Thời gian. Vũ là Không gian, Trụ là Thời gian. V́ thế, tứ trụ không phải là bốn cột trụ, nó là bốn mốc thời gian. V́ thế gọi là Tứ Trụ, diễn nôm là Tứ Thời. Cho nên, Tử vi cũng như Tử b́nh, được lập bởi 4 trụ – thời gian này. Chứ không phải là 4 yếu tố, hay 4 cột trụ nào của số mạng cả. Nó chẳng khác ǵ như hàm trạng thái của hệ vật lư được xác định – theo quan điểm cổ điển – là Lagrangien – là một hàm L với hai biến x và t là hai biến không gian và thời gian vậy. Ở đông phương học, yếu tố Vũ được quán xét bởi Phong Thủy. C̣n yếu tố Trụ được quán xét ở các môn tử vi và tử b́nh. Mặc dù ở cả các môn này, cả Vũ và Trụ đều được quán xét, nhưng với phong thủy th́ yếu tố Trụ ẩn, c̣n tử vi và tử b́nh th́ yếu tố Vũ ẩn, mà yếu tố Trụ nổi và được sử dụng trực tiếp. Điều này, nếu liên hệ với vật lư lượng tử th́ chúng ta cũng sẽ rất dễ hiểu khi chúng ta xét hàm trạng thái của hạt vi mô. Nó có nguyên nhân sâu sa, bởi ngay từ đầu đông phương học đă không coi không thời gian là tách biệt. Điểm này, Descartes đă không xét đến.
Nhưng nếu chỉ nói đến đây th́ rất tầm thường, mặc dù chúng ta đă có thể hiểu tứ trụ là bốn thời – thời gian của tử vi và tử b́nh. Và có thể cũng thấy ngay rằng, tử vi và tử b́nh thực chất chỉ là hai phép biểu diễn khác nhau của cùng một bài toán. Chúng ta cũng thấy nó tựa như là sự liên hệ giữa hai biểu diễn cơ học lượng tử như biểu diễn Heidenberg và biểu diễn Srodinger vậy. Và nói theo thời đại th́ tử b́nh và tử vi có một "đối ngẫu Langland" như là đối ngẫu Langland của h́nh học và đại số vậy. Trong đó, tử vi ứng với h́nh học, tử b́nh ứng với đại số.
Nói thế cho dễ hiểu đối với những ai có tây phương học.
Bây giờ ta xét thuần túy đông phương. Bởi có hiểu đó là 4 Trụ, th́ mới nói chuyện đông phương được. Do Vũ và Trụ là một cặp âm dương. Vũ âm, c̣n Trụ dương. Vũ th́ tĩnh, Trụ th́ động. Đúng với mệnh đề Dương động, Âm tĩnh. Trụ của đông phương đối với tử vi, lịch pháp là sự phối hợp thiên can địa chi. Với ngũ hành, ta có ngũ hành nạp âm. Đó là h́nh ảnh thời gian vuông – tṛn, h́nh vuông nội tiếp h́nh tṛn – do trời tṛn, đất vuông. Trời quay về bên phải, bao lấy đất. Ngược lại Đất quay về bên trái nằm trong ṿm trời mà h́nh thành nên thời gian, đó là Trụ. Được lập bởi thang "đo" thiên can và địa chi. Theo nguyên lư âm dương giao phối, vạn vật sinh. Th́ Trụ với lịch pháp và tử vi, mô tả thiên văn khí tượng bốn mùa, con người sinh sinh hóa hóa mà phát triển, th́ đương nhiên Trụ của nó phải là sự giao phối âm dương thiên địa. Chính là sự giao phối thiên can địa chi mà thành ra ngũ hành nạp âm.
Bởi vậy, lịch pháp, tử vi cũng như tử b́nh, dựa trên Trụ mà ngũ hành là ngũ hành nạp âm, đă đảm bảo một tiêu chuẩn khởi đầu, khả dĩ mô tả được vạn vật bốn mùa và đời sống con người !
Nhưng đi tiếp, chúng ta sẽ thấy. Trụ là thời gian. Thời gian động, nên trôi, chảy măi vô tận. Đông phương cho thời gian tuần hoàn viên miễn. Vậy thời về mặt h́nh học ta cũng dễ thấy, h́nh vuông và h́nh tṛn "đều quay". Nhưng h́nh vuông và h́nh tṛn th́ quay không thể đồng bộ được như hai bánh xe tṛn của một chiếc xe được. Thể hiện thiên can th́ chỉ có 5, c̣n địa chi th́ có 6. Chính sự "khập khiễng" thiếu khuyết này cần được bù lấp để thỏa măn cho cái gọi là thời gian phải Động. Hay nói theo đông phương th́ Trụ phải đồng bộ. Người xưa đă bổ sung sự thiếu khuyết này bằng một chữ Tuần. Mục đích là để san bằng sự lệch giữa thiên can và địa chi trong hành tŕnh của thời gian-Trụ. Theo tây học th́ chúng ta gọi Tuần là một Đại lượng. Đông phương học, có nơi xem Tuần như một Thần sát. Tử vi, xem Tuần như một Sao. Qua đây, chúng ta thấy ngay, bản chất của Tuần là Thời gian. Nên chúng ta không lạ ǵ Tuần là Không – sau này khi đi sâu bản chất sao của tử vi, chúng ta sẽ thấy tuần có cái nghĩa Không. Nhưng ngay ở đây, chúng ta cũng thấy Tuần là Dương, động, ứng với Không. Đối lập với Triệt liên hệ với Vũ nên âm, ứng với Vong !
Đến đây, chúng ta thấy Cơ nhân có một cái gọi rất chặt chẽ, khoa học và thống nhất. Tuần dương, nghĩa Không, và Triệt âm với nghĩa Vong. Tuần có bản chất thời gian, triệt có bản chất vũ nên triệt ứng với phương vị. Nên mới nói là triệt lộ, ngăn cách. Như nói h́nh ảnh: Đường đi gặp triệt là tắc. Hoàn toàn mang ư nghĩa phương hướng của không gian. Trong khi Tuần có ư nghĩa ngưng trệ, là bản chất của thời gian.
Đến đây, chúng ta có thể thấy chỉ cần hiểu đúng khái niệm mà Cổ nhân đặt cho chúng ta gọi, chúng ta cũng sẽ thấy được nhiều điều bổ ích, thấy được bản chất. Mà ở đây, ví dụ là thấy được Tuần xuất hiện là bởi cái ǵ. Liệu chúng ta có Dám vứt bỏ Tuần đi không luận nữa không ?
Chúng ta thử vứt Tuần đi xem thế nào nhé. Có nghĩa là chúng ta đă xem thời gian đông phương không c̣n là vuông tṛn nữa, không c̣n là ngũ hành nạp âm, do can chi âm dương phối hợp nữa. Tức là chúng ta đă vứt bỏ điều kiện tiên quyết để cho tử vi khả dĩ mô tả được cuộc đời của một con người !!! Tự nhiên chúng ta đă làm tử vi biến dạng đi một cách đáng sợ.
Chúng ta cũng thấy rằng, các kiến thức về Tuần ở trên, cũng như cách thiết lập Tuần là không có ǵ mới lạ cả. Có đầy đủ ở trong các sách. Nhưng chúng ta cần phải hiểu được bản chất của Vũ Trụ là không thời gian đông phương. Là một cặp âm dương th́ chúng ta mới có thể hệ thống hóa mà thấy được bản chất cũng như thấy sự cần thiết phải có nó.
Nhân đây chúng ta cũng thấy năng lực tư duy siêu việt của cổ nhân. Đă nh́n thấy sự bất đối xứng âm dương của Vũ Trụ và xuyên qua nó mà xây dựng nên một nền lư học đồ sộ – đó không phải là Khoa học th́ nó là cái ǵ ? Để có lư đâu chúng ta cứ thắc mắc cái sự bất đối xứng âm dương bởi các quái phối trên đồ thư rồi phán quyết là phải đổi Tốn – khôn ? Mới là khoa học ? Ngay đến bản chất của Vũ Trụ, cổ nhân đă thấy rằng không có sự đối xứng âm dương !!! Huống chi với một Đồ – Thư. Đó có phải là do chúng ta đă không hiểu lư học đông phương cho tới nơi chốn, nên mới có chuyện sáng tạo vô lối như thế không ?
Tiếp nữa, nếu chúng ta suy tư với tư duy tây phương, sẽ thấy rằng. Tây phương với triết học Descartes cho rằng không – thời gian là tuyệt đối độc lập với nhau. Không gian là trống rỗng. Th́ tới Einstein không – thời gian không c̣n tách biệt, và không thời gian cũng không c̣n là trống rỗng nữa. Chúng đă chứa Vật chất. Vật chất đó là ǵ ? Tây học đang minh thuyết. Nhưng với đông phương học, Vũ Trụ là một Thể thống nhất, không tách rời, đă phối với nhau để "làm ra" vạn vật – theo nguyên lư âm dương giao ḥa vạn vật sinh. Vậy bên trong Vũ Trụ là ǵ ? Chu Hy đă nói: "Trong khoảng trời đất, chỉ có một vật là Khí, chia ra làm hai th́ là âm, dương (khí âm và khí dương), năm hành gây dựng (khí ngũ hành) muôn vật trước sau bị cai quản ở đó – trích kinh dịch.
Đó là Khí, Khí của Vũ Trụ, là "vật chất" đông phương đó. Chúng ta, những người học tây phương, cứ măi không hiểu Khí là ǵ, nó từ đâu tới. Bản chất ra sao. Lại cứ đi t́m cách xác định, định nghĩa, rồi đo nó. Th́ đây, có một đối ngẫu với không thời gian tây phương. Choán trong không thời gian là vật chất – như năng lượng. Th́ choán trong Vũ Trụ chính là Khí. Nhưng "metric của Không thời gian và Vũ Trụ th́ hoàn toàn khác nhau.
Tại sao Chu Hy không nói : Trong khoảng vũ trụ mà lại nói là trời đất ? Hậu học không hiểu trời đất của Chu Hy chính là vũ trụ càn khôn. Không hiểu vũ trụ can khôn chứa đầy Khí th́ làm sao nắm được cấu trúc của quái dịch ! Cho nên có nhiều Vị đă vội vàng phê phán Chu Hy chẳng phải là sự lầm lỡ hay sao ?
Đến đây th́ các Vị có thể hiểu làm thế nào để có thể khoa học hóa đông phương ? Chứ không phải là những mô tả bằng tư duy tây phương mà áp đặt cho đông phương học được. Muốn làm được cái việc áp đặt đó. Trước hết các Vị cần phải hiểu được Vũ Trụ đông phương cái đă. Hiểu rồi th́ các Vị sẽ thấy việc áp đặt thật sự là khập khiễng. Bất toàn.
C̣n nhiều thứ bất ngờ nữa lắm khi nghiên cứu lư học đông phương. Vấn đề Vũ Trụ mới là tầng thấp nhất của lư âm dương thôi. Nên tôi thấy, khoa học hóa đông phương học không đơn giản như các Vị đă tŕnh bày. Chỉ nội Hiểu sao cho đúng cổ nhân, và có sự so sánh, đối chiếu để thấy được đối ngẫu giữa hai nền lư học, đă vô tận rồi.
Thân ái.
@buiram:
Chú đă chia xẻ kiến thức về tuần triệt với cháu rồi đó. Hơn thế nữa, chú c̣n chia sẻ cả kiến thức căn bản âm dương học nữa đó. Mà từ cái này, có thể xem xét các mô h́nh vũ trụ, khởi nguyên vũ trụ của nhiều vị phê phán Bigbang, những ǵ gọi là thuyết âm dương ngũ hành với thống nhất thế giới ? v.v ...
Có một thông tin cháu nên tham khảo: Triết gia Trần Đức Thảo – một triết gia lớn của VN hiện đại, nhưng ông ta thiên về triết tây, khi học triết đông, (có người giảng cho hẳn hoi) cũng phải thừa nhận: Khó vô cùng và không dám nói là Ḿnh đă hiểu được. Đừng vội suy nghĩ về khoa học của đông phương. Hăy hiểu cái đă. Mà muốn hiểu, phải nghiền ngẫm rất sâu !!!
Chúc cháu may mắn.
|