Thương Quan giả, ngã sinh bỉ chi vị, nãi Giáp kiến Đinh, Ất kiến Bính chi loại, Giáp dụng Tân vi Quan, Đinh hỏa thừa vượng, đạo ngã chi khí, khắc chế Tân kim, sử bất phụ Giáp vi quý, cố danh Thương Quan. Thương Quan cách vụ yếu thương tẫn, phương tác quý khán, nguyên hữu Quan tinh, thương chi tắc trọng.

Thương Quan là để gọi cái ta sinh ra, như Giáp kiến Đinh, Ất kiến Bính,…;

Giáp dụng Tân làm Quan, Đinh hỏa thừa vượng vốn là khí tiết thân khắc chế Tân kim, khiến cho không trợ Giáp là quý, nên gọi là Thương Quan. Việc của Thương Quan cách là cần thương tẫn (tận diệt), mới được xem là quý, nguyên cục còn Quan tinh, thương tổn rất nặng.

             Kinh vân: "Thương Quan kiến Quan, họa hoạn bách đoan" thị dã. Thương Quan tuy hung, nãi ngã sở sinh, tự gia chi vật, thương tẫn tắc năng sinh Tài, Tài vượng tắc năng sinh Quan, tạo hóa triển chuyển hữu tình. Như nguyệt lệnh tại Thương Quan, Tứ Trụ tác hợp kết cục, giai tại thương vị, vô xung vô phá, bất kiến nhất điểm Quan tinh, vị chi thương tẫn. Hựu hữu nguyệt chi Thương Quan, thời thượng Thương Quan, Tứ Trụ vô Quan tinh, diệc vị thương tẫn. Canh Thân vượng, Tài vượng hoặc Ấn vượng, danh tiêu kim bảng, nhất phẩm quý nhân. Thử cách chủ đa tài nghệ, ngạo vật khí cao, tâm hiểm vô kỵ đạn, đa mưu thiểu toại, lộng xảo thành chuyết, thường dĩ thiên hạ chi nhân bất như Kỷ, nhi nhân diệc đạn chi ác chi. Thương Quan vô Tài chủ bần cùng, cái sinh Tài khí giả tức Thực Thần Thương Quan, đạo Tài khí giả tức Thất Sát Quan tinh, sở dĩ Thương Quan yếu kiến Tài, bất yếu kiến Quan. Giả như Giáp sinh Ngọ nguyệt, mộc bất nam bôn, Thân thế thái nhu, khởi khả tái phùng kim chế? Kim năng đạo thổ chi khí, sở dĩ bất yếu kiến Quan. Ký vô Quan tinh, nhi trụ khước vô nhất điểm Tài khả thị, tuy thông minh cơ xảo, bất quá hư danh hư lợi.

             Kinh sách ghi rằng: "Thương Quan kiến Quan, họa hoạn bách đoan" chính là thế. Thương Quan tuy hung, là tượng chính mình sinh ra, khi thương tẫn thì có thể sinh Tài, Tài vượng thì sinh Quan, tạo hóa xoay vần hữu tình. Như nguyệt lệnh tại Thương Quan, Tứ Trụ hợp thành kết cục, đều là ở trụ này, khi vô xung vô phá, không thấy một chút Quan tinh, gọi là thương tẫn.

             Lại có, chi tháng Thương Quan, giờ xuất Thương Quan, Tứ Trụ vô Quan tinh, cũng gọi là thương tẫn. Nhất là Thân vượng, Tài vượng hoặc Ấn vượng, danh đề bảng vàng, nhất phẩm quý nhân. Cách này chủ đa tài nghệ, chí khí cao ngạo, lòng gai góc không kiêng nể ai, đa mưu nhưng ít thành, thường chữa tốt thành hư, cho rằng thiên hạ không ai bằng mình và họ cũng dè cái hung dữ của mình. Thương Quan mà không có Tài chủ bần cùng, do cái sinh Tài tức là Thực Thần Thương Quan, lấy bớt (tiết khí) Tài là Thất Sát Quan tinh, cho nên Thương Quan cần gặp Tài, không cần gặp Quan. Giả như Giáp sinh Ngọ nguyệt, mộc không thể hướng phương Nam nên Thân thế cực mỏng, sao có thể gặp thêm Kim khắc chế? Kim tiết bớt khí thổ, cho nên bất cần kiến Quan. Đã không Quan tinh và trụ cũng không cậy nhờ được Tài, tuy thông minh cơ xảo, bất quá cũng chỉ hư danh hư lợi.

             Kinh vân: "Thương Quan vô Tài khả ỷ, tuy xảo tất bần" thị dã. Thương Quan cách dụng Tài, diệc hữu dụng Ấn giả.

             Kinh sách nói: "Thương Quan không cậy được Tài, tuy khéo nhưng nghèo" là thế. Thương Quan cách dụng Tài, cũng có khi dụng Ấn.

             《 Thiên Huyền phú 》 vân: Thương Quan dụng Ấn nghi khử Tài, dụng Tài nghi khử Ấn, thảng sử Tài Ấn lưỡng toàn, tương hà phát phúc? Thân vượng giả dụng Tài, Thân nhược giả dụng Ấn, dụng Ấn giả tu khử Tài phương năng phát phúc, dụng Tài giả bất luận Ấn diệc chủ hanh thông, Thương Quan dụng Ấn, bất kỵ Quan Sát, khử Tài phương phát, nguyên phạm Thương Quan, tu yếu kiến Tài tắc phát. Thương Quan tối hỷ hành Tài vận, Ấn thụ Thân vượng thứ chi, bất hỷ hành Quan hương, Tứ Trụ Thương Quan đa nhi kiến Quan giả, bất nghi phức hành thương vận, nhất vị vô phương.

             《 Thiên Huyền phú 》 ghi rằng: Thương Quan dụng Ấn nên khử Tài, dụng Tài nên khử Ấn, giả như Tài Ấn đều đủ, lấy gì phát phúc? Người Thân vượng dụng Tài, kẻ Thân nhược dụng Ấn, khi dụng Ấn cần khử Tài mới năng phát phúc; dụng Tài không luận Ấn cũng chủ hanh thông, Thương Quan dụng Ấn, bất kỵ Quan Sát, khử Tài thì mới phát, nguyên cục phạm Thương Quan, cần phải gặp Tài tắc phát. Thương Quan tối hỷ hành Tài vận, kế đến là Ấn thụ Thân vượng; bất hỷ hành đất Quan, Tứ Trụ Thương Quan nhiều mà gặp Quan, không nên hành thương vận hai ba lần, nếu chỉ một thì không sao.

             Hựu viết: Thương Quan cách vụ yếu thương tẫn, nhược trụ kiến Thương Quan, nhi Quan tinh ẩn hiển, thương chi bất tẫn, tuế vận tái kiến Quan tinh, Quan lai thừa vượng, tái kiến hình xung phá hại, nhận Sát khắc Thân, Thân nhược Tài vượng, tất chủ đồ lưu tử vong, ngũ hành hữu cứu, diệc tàn tật. Nhược Tứ Trụ vô Quan nhi ngộ thương Sát trọng giả, vận nhập Quan hương, tuế quân hựu ngộ, nhược bất mục tật, tất chủ tai phá.

             Hựu viết: việc của Thương Quan cách cần thương tẫn (Quan tinh), nếu trụ kiến Thương Quan mà Quan tinh ẩn hiện, diệt mà không hết, tuế vận lại thấy Quan tinh, Quan đắc vượng, thêm hình xung phá hại, Nhận Sát khắc Thân, Thân nhược Tài vượng, tất chủ tù tội biếm đày mà chết, tứ trụ có hành cứu cũng tàn tật. Nếu Tứ Trụ vô Quan mà ngộ Thương Sát trọng, vận nhập Quan hương, tuế quân lại gặp, nếu không mục tật tất chủ tai phá.

             Kinh vân: ngũ hành Thương Quan, duy hỏa nhân thổ Thương Quan, thổ nhân kim Thương Quan kỵ kiến Quan tinh, nhược kim nhân thủy, thủy nhân mộc, mộc nhân hỏa, bất kỵ. Cái hỏa dĩ thủy vi Quan, dĩ thổ vi thương, thủy úy thổ khắc, thổ đắc thủy vô ích; thổ dĩ mộc vi Quan, dĩ kim vi thương, mộc úy kim khắc, kim đắc mộc vô ích, sở dĩ hỏa thổ Thương Quan cách kỵ kiến Quan tinh. Kim dĩ thủy vi thương, dĩ hỏa vi Quan, thủy tuy khắc hỏa, nhược kim hàn thủy lãnh, bất đắc hỏa ôn, nan dĩ tể vật, huống thủy đắc hỏa thành ký tể chi công; thủy dĩ mộc vi thương, dĩ thổ vi Quan, mộc tuy khắc thổ, nhược thủy phiếm mộc phù, bất đắc thổ chỉ, nan dĩ tồn hoạt, huống mộc đắc thổ thành tài bồi chi lực; mộc dĩ hỏa vi thương, dĩ kim vi Quan, hỏa tuy khắc kim, nhược mộc phồn hỏa tức, bất đắc kim tước thoát, nan dĩ thông minh, huống kim đắc hỏa thành khí vật chi tượng, sở dĩ kim thủy mộc Thương Quan cách bất kỵ Quan tinh.

             Sách nói: ngũ hành Thương Quan, duy chỉ hỏa nhân thổ Thương Quan, thổ nhân kim Thương Quan là kỵ gặp Quan tinh; còn kim nhân thủy, thủy nhân mộc, mộc nhân hỏa, thì không kỵ.

             Lời đó là do hỏa lấy thủy làm Quan, lấy thổ làm Thương, thủy sợ thổ khắc, thổ đắc thủy chẳng ích lợi gì; thổ lấy mộc làm Quan, lấy kim làm Thương, mộc sợ kim khắc, kim đắc mộc cũng vô ích, cho nên hỏa thổ Thương Quan cách kỵ kiến Quan tinh.

             Kim lấy thủy làm Thương, lấy hỏa làm Quan, thủy tuy khắc hỏa, nhưng kim hàn thủy lãnh, không đắc hỏa làm ấm, khó mà thành vật có ích, huống hồ thủy đắc hỏa như công lao đã thành (tượng thái quá được giúp - Thủy Hỏa ký tế);

             Thủy lấy mộc làm Thương, lấy thổ làm Quan, mộc tuy khắc thổ, nhưng thủy tràn thì mộc trôi, không được đê (thổ) ngăn, khó mà sinh tồn, huống chi mộc đắc thổ như cây được đất vun bón;

             Mộc lấy hỏa làm Thương, lấy kim làm Quan, hỏa tuy khắc kim, nếu mộc nhiều hỏa tắt, bất đắc kim đẽo gọt khó mà thông minh, huống chi kim đắc hỏa luyện thành vật có ích.

             Cho nên kim thủy mộc Thương Quan cách bất kỵ Quan tinh.

             Cố kinh vân: "Thương Quan hỏa thổ nghi thương tẫn, kim thủy Thương Quan yếu kiến Quan, mộc hỏa kiến Quan Quan yếu vượng, thổ kim Quan khử phản thành Quan, duy hữu thủy mộc Thương Quan cách, Tài Quan lưỡng kiến thủy vi hoan" thị dã.

             Thế nên sách dạy:

"Thương Quan hỏa thổ nghi thương tẫn,

Kim thủy Thương Quan yếu kiến Quan,

Mộc hỏa kiến Quan Quan yếu vượng,

Thổ kim Quan khử phản thành Quan,

Duy hữu thủy mộc Thương Quan cách,

Tài Quan lưỡng kiến thủy vi hoan" thị dã.